۱۳۸۸ مرداد ۲۴, شنبه

وضعیت مصرف مواد مخدر و روانگردانها در دانشگاهها/ گزارشها محرمانه است

هر ساله آمارهای جدیدی درباره اعتیاد دانشجویان به مواد مخدر و مواد روانگردان منتشر می شود که از سوی مسئولان وزارت علوم تکذیب می شود. مدیر کل امور فرهنگی وزارت علوم در گفتگوی مشروح با خبرگزاری مهر به سئوالات موجود پیرامون این موضوع پاسخ داده است.

به گزارش خبرنگار مهر، چندی پیش یکی از مسئولین ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرده بود که بر اساس تحقیقات به عمل آمده گرایش دانشجویان نسبت به مصرف مواد روانگردان در مقایسه با سایر مواد بیشتر شده است. اعلام چنین آماری در کنار سایر آمارهای ضد و نقیض در رابطه با میزان مصرف مواد در میان دانشجویان، تعداد دانشجویان معتاد و .. که هرازگاهی از سوی برخی ارگانها اعلام می شود، باعث شد به سراغ مسئولین معاونت دانشجویی وزارت علوم برویم و پرسشهایی را در رابطه با تأیید یا رد این آمارهایی از آنها داشته باشیم.

حسن مسلمی نائینی - مدیر کل امور دانشجویان داخل وزارت علوم در مواجهه با طرح این پرسشها از جانب خبرنگار مهر موضوع را به اداره کل امور فرهنگی این وزارتخانه ارجاع داد و گفت: در حال حاضر موضوعات مرتبط به این حوزه را این بخش از وزارت علوم پیگیری می کند.

در نهایت محسن اسلامی - مدیر کل امور فرهنگی وزارت علوم طی مصاحبه ای تشریحی به پرسشهای گروه حوزه و دانشگاه خبرگزاری مهر در این زمینه پاسخ داد.

* خبرگزاری مهر - گروه حوزه و دانشگاه: آقای اسلامی چندی پیش آمارهایی از سوی برخی نهادها درباره افزایش مصرف مواد مخدر در میان دانشجویان اعلام شده بود که مسئولی در وزارت علوم آن را تایید نکرد. آیا آمار دقیقی از مصرف مواد مخدر در دانشگاهها دارید؟

- دکتر محسن اسلامی: آماری دقیقی در خصوص مصرف مواد مخدر در دانشگاهها نداریم دانشگاهها به صورت تک تک گزارشات خود را در این زمینه به مراکز مشاوره ارائه می دهند و مراکز مشاوره دانشگاهها نیز این آمار را به مرکز مشاوره مرکزی وزارت علوم ارائه می دهند. موضوع مصرف مواد در دانشگاهها و خوابگاهها توسط مسئولین دانشگاه رصد و گزارشهای محرمانه ای در این زمینه ارسال می شود اما آماری به صورت دقیق و علمی موجود نیست.

* چندی پیش از سوی ستاد مبارزه با مواد مخدر آماری در خصوص مصرف مواد مخدر در میان دانشجویان ارائه شد و درآن اعلام شده بود گرایش دانشجویان به سمت مصرف مواد روانگردان است وزارت علوم نیز در این زمینه تحقیقی انجام داده و آیا اصلا این موضوع را تأیید می کنید؟

می توان حدس زد که روانگردانها بیشتر از سایر مواد مصرف می شوند حتی در میان دانشجویان. اما نمی توان به همین راحتی اعلام کرد که در بین دانشجویان مصرف این مواد بیشتر است و یا اینکه 30 درصد دانشجویان معتاد هستند

- استفاده از مواد روانگردان به دلیل سهل الوصول تر بودن نسبت به سایر موارد مخدر می تواند به عنوان موادی که گرایش دانشجویان به آن بیشتر است مطرح شود. من این موضوع را نه تأیید و نه رد می کنم اما ارائه این آمار مبنای درست علمی ندارد و می توان مطرح کرد که در کل کشور نیز به دلیل سهل الوصول بودن افراد تمایل بیشتری نسبت به استفاده روانگرانها دارند.

اگر تحقیقی در این زمینه صورت گرفته بر اساس یافته های تصادفی بوده که علمی نیستند و بر اساس مشاهدات از یک یا چند دانشگاه که ممکن است جزء دانشگاههای وزارت علوم هم نباشد صورت گرفته و به سایر دانشجویان و دانشگاهها تسری داده شده است. آماری که ارائه می شود بیشتر آمار محفلی است. چند دانشجو را در چند محفل می بینند و تعمیم می دهند به تمام دانشجویان در تمام دانشگاهها.

* بالاخره در هر تحقیقی جامعه ای درنظر گرفته می شود و از این میان تعدادی از افراد به صورت تصادفی به عنوان نمونه ارزیابی می شوند و نتیجه تحقیق به سایر افراد جامعه تعمیم داده می شود.

- مواد مخدر سریع النتشار و خاص است و اگر مانند سایر متغیرها بود می توانستیم بپذیریم که در برخی گزارشها و تحقیقات گرفتن یک نمونه کوچک از جامعه ای بزرگتر می تواند به سایر افراد جامعه تعمیم داده شود. در موضوع مواد مخدر متغیرهای زیادی تأثیرگذار هستند و نمی توان به این راحتی قضاوت کرد از این رو ارائه چنین آمارهایی را درباره دانشجویان علمی نمی دانم.

به عنوان مثال زمانی اعلام شده بود که 30 درصد دانشجویان مواد مصرف می کنند این وحشتناک است که از بین 3 میلیون و 300 هزار دانشجو 30 درصد معتاد باشند. مشخص نیست این آمار از چنین پدیده پنهانی چگونه به دست آمده است؟ زمانی که استعمال مواد در دانشگاه و خوابگاه ممنوع است چگونه می توان فهمید و نتیجه گرفت که 30 درصد دانشجویان مواد مصرف می کنند این یافته ها علمی نیستند.



* یعنی نمی پذیرید که مصرف روانگردانها از سایر مواد مخدر در دانشگاهها و خوابگاهها بیشتر است؟
-
بله می توان حدس زد که روانگردانها بیشتر از سایر مواد مصرف می شوند حتی در میان دانشجویان. اما نمی توان به همین راحتی اعلام کرد که در بین دانشجویان مصرف این مواد بیشتر است و یا اینکه 30 درصد دانشجویان معتاد هستند.
این را می پذیرم که به جهت جوان بودن و برای رفع هیجانات، مصرف مواد در میان دانشجویان وجود دارد و درست است که جامعه دانشگاهی نسبت به مصرف مواد آسیب پذیرتر است اما من جامعه دانشگاهی را پاک می دانم و معتقد هستم اگر درصدی به جهت عدم آگاهی، هیجانات کاذب، افسردگی و یا کانالهای ناباب دوستی مواد استفاده می کنند نباید این را به کل جامعه دانشگاهی تسری داد و در کنار آن باید این را نیز پذیرفت که جامعه دانشگاهی نسبت به مواد بیشتر مقاومت می کند.

نمی توان به این راحتی از واقعیتی پنهان (اعتیاد) که ممکن است در خوابگاهها و یا دانشگاهها اتفاق بیفتد آمار دقیقی جمع آوری کرد. آمار دقیق هم نداریم اما معتقد به فرهنگ سازی و پیشگیری در زمینه مصرف مواد مخدر هستیم

*
وزارت علوم همواره درباره اعلام آمار و نتایج تحقیقات سایر ارگانهای درگیر با موضوع مواد مخدر با موضع گیری مباحثی را مطرح می کند و آنها را فاقد اعتبار علمی می داند اما خود نیز در این زمینه اقدامی انجام نمی دهد و دست به تحقیق و یا پروژه مهمی نمی زند. اگر آمارهای سایر ارگانها را نمی پذیرید چرا خودتان کار علمی انجام نمی دهید و بر اساس یافته های علمی خود نتایجی را اعلام نمی کنید؟

- نمی توان به این راحتی از واقعیتی پنهان که ممکن است در خوابگاهها و یا دانشگاهها اتفاق بیفتد آمار دقیقی جمع آوری کرد. آمار دقیق هم نداریم اما معتقد به فرهنگ سازی و پیشگیری در زمینه مصرف مواد مخدر هستیم.

* با این تفاسیر از نظر شما بهترین کار علمی که وزارت علوم در زمینه جمع آوری اطلاعات از دانشجویان در معرض خطر و یا دانشجویان مصرف کننده مواد مخدر می تواند انجام دهد چیست؟
-
من فکر می کنم اگر در کارنامه سلامت که هر ساله در قالب طرح پایش سلامت جسمانی و روانی برای دانشجویان ورودی جدید در نظر گرفته می شود به مواردی نظیر موارد مخدر بپردازیم کار علمی خوبی است ما در اداره کل امور فرهنگی چهار سال است که این موضوع را فریاد می زنیم و برای اجرایی شدن آن تلاش می کنیم.
در طرح پایش سلامت، بر اساس اظهارات خود دانشجو مصرف مواد، در معرض خطر و آسیب پذیر بودن دانشجو به وسیله پرسشهایی که طراحی شده مشخص می شود. این کارنامه محرمانه است و نگرش در این زمینه کمک و مساعدت به دانشجو است و مبارزه نیست.

* از سیر صعودی و نزولی مصرف مواد در میان دانشجویان هم اطلاع ندارید؟

فشارهای روانی آسیب پذیری را در میان دانشجویان در برابر مواد افزایش می دهد. مواردی نظیر مشکلات اقتصادی، معیشتی، شهریه و امتحانات دانشجویان را در برابر مصرف مواد آسیب پذیرتر می کنند

- در سالهای اخیر نظارت بیشتری کردیم و در حوزه خوابگاهی که آسیب پذیرتر است فرهنگ سازیهای بسیاری شد. دانشجویان را آگاه تر کردیم و معتقدیم که مصرف مواد مخدر در سالهای اخیر در میان دانشجویان کاهش یافته است. اما در هر حال فشارهای روانی آسیب پذیری را در میان دانشجویان در برابر مواد افزایش می دهد. مواردی نظیر مشکلات اقتصادی، معیشتی، شهریه و امتحانات دانشجویان را در برابر مصرف مواد آسیب پذیرتر می کنند و در مقابل وجود ثبات در دانشگاهها مصرف را کاهش می دهد.

* ارزیابی از مصرف مواد مخدر در دانشگاههای آزاد در مقایسه با دانشگاههای دولتی دارید؟
-
مصرف مواد مخدر در دانشگاههای دولتی کمتر از دانشگاههای آزاد است به دلیل اینکه در این دانشگاهها نظارت بیشتر است.

* در حال حاضر نقش اداره کل امور فرهنگی وزارت علوم در رابطه با مصرف مواد مخدر دانشگاهها و خوابگاههای دانشجویی چیست؟
-
اداره کل امور فرهنگی وزارت علوم بیشتر در زمینه پیشگیری کار می کند و تلاش می کند دانشجویان را به ویژه دانشجویانی که نسبت به این موضوع آسیب پذیری بیشتری دارند آگاه کند.

* مهمترین اقدامات این اداره در زمینه پیشگیری از مصرف مواد در میان دانشجویان چیست؟
-
مجهز کردن خوابگاهها و دانشگاهها به امکانات فرهنگی مورد نیاز دانشجو، افزایش نظارت، آشناکردن دانشجویان با انواع مواد مخدر از نزدیک، تقویت حراستهای دانشگاهها و خوابگاهها و همچنین کارشناسان فرهنگی و مشاوره در این زمینه،برپایی جشنواره سیاه و سفید، حمایت از کانونهای آسیبهای اجتماعی در حوزه مواد مخدر برخی از اقداماتی است که در اداره کل امور فرهنگی وزارت علوم در این زمینه انجام شده و انجام می شود.

همچنین با همکاری ستاد مبارزه با مواد مخدر به 70 نفر در دانشگاههای دولتی آموزش داده می شود و گواهی تدریس به آنها ارائه می شود تا پس از ماه رمضان فعالیتهای خود را در زمینه پیشگیری از مصرف مواد در دانشگاهها آغاز کنند.
انتشار و توزیع کتب و جزوات آموزشی به تمام دانشگاهها برای دانشجویان جدیدالورود و حمایت از پایان نامه های دانشجویی با موضوع مواد مخدر نیز از دیگر اقدامات اداره کل امور فرهنگی به شمار می آید.

هیچ نظری موجود نیست: