۱۳۹۳ تیر ۲۹, یکشنبه

توده و فرهادی: به هر کشتاری اعتراض داریم



نسرین ستوده و اصغر فرهادی از همه خواسته اند برای پیوستن به کمپین "کشتن همنوعان خود را متوقف کنید" با همین جمله عکس گرفته و برای آنها ایمیل کنند.
نسرین ستوده، حقوقدان و نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر می گوید که ما به هر نوع کشتاری در هر جای جهان و ایران اعتراض داریم حتی اعدام و .. ولی الان بهانه ما بهانه غزه است. به دلیل اینکه حجم کشتار در غزه بالا است و صرفنظر از اینکه چه چیزی باعث شده و چه کسی ادامه دهنده است ما از طرفین می خواهیم که به این کشتار پایان دهند.
او در مصاحبه با "روز" توضیح می دهد: به دنبال قضایایی که در غزه پیش آمد، توجه به تمام مسائلی که چند سال اخیر در سوریه و عراق و خاورمیانه می گذرد هم مدنظرمان بود حتی در ایران و اعدام و .. ما شعار کلی کمپین را گذاشتیم اینکه کشتار همنوع تان را متوقف کنید. این خطاب به همه مسائلی است که به کشتار انسان ها منجر می شود.
خانم ستوده سپس در پاسخ به این سوال که ایا کمپین شما فقط به صورت مجازی فعالیت خواهد کرد یا راههای دیگری هم مدنظرتان است می گوید: فعلا کمپین به صورت مجازی است ولی جامعه مدنی حق استفاده از همه امکانات مدنی را دارد و ما حق استفاده از راهها و امکان های دیگر را از خودمان سلب نکرده ایم.
طی چند روز گذشته بیش از ۳۱ هزار نفر به کمپین "کشتن همنوعان خود را متوقف کنید" پیوسته اند اما چرا این کمپین و چطور شد این دو چهره شناخته شده ایرانی اقدام به راه اندازی چنین کمپینی کرده اند؟ اصغر فرهادی، کارگردان سرشناس ایرانی که برای ساخت فیلم "جدایی نادر از سیمین" برنده جایزه اسکار شده است در مصاحبه با "روز" در پاسخ به این سوال می گوید: خیلی اتفاقی تصویری دید م كه ساعتها با من ماند و ذهنم را درگير كرد،تصويرى كه نه خونى در ان  ديده مى شد و نه سر بريده اى و نه كسى را بالاى داركشيده بودند.همان  تصوير معروفی که یک خبرنگار اروپایی در اسرائیل گرفته بود که عده اى  داشتند بمباران غزه را با لذت تماشا می کردند. این تصویر تاثیرش بیشتر ازخود بمباران بود اینکه  چگونه انسان عصر مدرن  هم  می تواند با تماشاى کشته شدن همنوعان خود سرگرم شود و لذت ببرد. انگار دارد یک بازى مجازى را تماشا می کند.اين انسان  با اين همه وسايل ارتباط جمعى چگونه ممكن است نداند آن کسی که آن طرف زير اوار ديوارهاى خانه أش آخرين نفس هاى زندگى أش را  مى  كشد کسی است عین خود او. اين  ميزان نفرت و كينه  و سنگدلى  حيرت انگيز است .فکر کردم کاری باید بکنم  مثلا یک نامه ای منتشر کنم براى نهاد هاى بين المللى، بعد احساس کردم اين نهادها اگر  تاثير و خاصيتى داشتند اين همه ظلم و جنايت و استبداد در  جهان  رو به فزونى نبود،موضوع را با خانم ستوده مطرح کردم که با هم كارى كنيم.در صحبت ها به این رسیدیم که یک کمپینی در فضای مجازی راه بیندازیم.  با خانم ستوده به این نتیجه رسیدیم که با یک جمله ساده انسانى که بتواند سریع بین همه منتشر شود این کمپین را شروع بکنیم.
اشاره آقای فرهادی به عکسی است که آلن سورنسن، خبرنگار دانمارکی در توییتر خود منتشر کرده است؛ عکسی که تعدادی از مردم اسرائیل را بر روی تپه ای در شهر سدروت در حال تماشای موشک باران غزه نشان می دهد. این خبرنگار دانمارکی در توییتر خود نوشته است که با هر صدای انفجار و بمبارانی که در غزه می شود، اسرائیلی ها کف و سوت می زنند.
اصغر فرهادی راه اندازی کمپین را واکنشی عاطفی به عکس منتشر شده از سوی خبرنگار دانمارکی توصیف می کند و در پاسخ به این سوال که چرا چنین کمپینی برای کشتار در سوریه یا عراق صورت نگرفت می گوید: اگر توضيحات خوانده شود كاملا روشن است كه بهانه اين كمپين چيست.دو جمله واضح  در توضيحات كمپين امده است.ابتدا تقبیح کشتار همنوع در هر کجا و دوم درخواست هم صدايى به بهانه كشتار در غزه.این کلمه همنوع اهمیت داشت ،کدام جاندارى روی کره زمین به اندازه انسان در طول تاریخ همنوع خودش را اين چنين  نابود كرده است ،دوست داشتم  جمله اى انتخاب شود كه کلمه همنوع در آن باشد. وقتی می گوییم همنوع، در حقيقت تفاوت های نژادی، قومی و اعتقادى را در رده بعدى می گذاریم، انسان بودن بزرگترين ويژگى  مشترك بين انسانهاست .تفاوتها در برابر اين شباهت ناچيزند،اگر چه سياست نانش درتلقين  عكس اين موضوع است.پس جمله اول دلالت  دارد بر همه کشتارها در هر کجا و جمله دوم  اشاره به کشتاری است که اين روزها در غزه اتفاق می افتد .این یک واکنش عاطفی بود و شاید  اگر آن عکس را نمی دیدم چنین ایده ای به ذهنم نمی رسيد.خیلی هم سریع و در یک جلسه کوتاه به  اين ايده رسیدیم .هدف از این کمپین کاملا روشن است ،هدفش حل همه مشکلات کره زمین نیست و نمى تواند باشدهدف این است که بتواند در زمانى کوتاه با كمك به انعکاس  بيشتر رسانه ای  كشته شدن انسانها  قدمى در توقف اين كشتار بردارد.شايد خوش بينانه به نظر ايد اما از سكوت بهتراست.مخصوصا سكوتى كه زاده منزه طلبى و بيرون گود نشينى ست.
او می گوید که برای آینده کمپین و اینکه منحصر به فضای مجازی باقی بماند یا در عرصه های دیگر نیز فعال شود هنوز تصمیمی گرفته نشده است: هنوز برای آینده  اين کمپین، برنامه ای نریخته ایم ولی با توجه به اینکه واکنش های  زياد و خوبى  از ايرانيان و مردم  ديگر كشورها   داشته فکر می کنم  که  اگر من و خانم ستوده هم نه ،توسط ديگران می تواند ادامه  داشته باشد.شعار اصلی کمپین باقی خواهد ماند. متاسفانه بهانه های دیگری چون غزه باز هم   رخ خواهد داد که بتواند این کمپین آدامه پيدا كند.
از اصغر فرهادی سوال می کنم؛ با توجه به جایگاه شما، چنین فعالیت های مدنی مورد توجه بیشتری در افکار عمومی قرار می گیرد و بازخوردهای بسیاری هم می گیرد. در عین حال سوالاتی هم مطرح می شود مثلا در مورد ایران و کسانی که در اعتراضات بعد از انتخابات کشته شدند شما نه کمپینی زدید نه حرفی زدید. وقتی می گویید همنوع آیا این کمپین شما آنها را هم در برمیگیرد؟ و چرا شما سکوت کردید و واکنشی در قبال کشته شده ها در ایران از شما دیده نشد؟ او می گوید: واكنش نشان دادن فقط كمپين زدن  نيست،هنوز زمان زيادى  از نامه هاى مهم ،صريح و  تاثيرگذارى كه  بعضى سينماگران وهنرمندان امضا كرده و منتشر كردند نگذشته و موارد بسيار ديگر.اما من يك فيلمسازم و به شيوه خودم واكنش دارم. اگر ساختن فيلمى چون شهرزيبا با موضوع اعدام زير ١٨سال و يا چهارشنبه سورى،درباره الى و جدايى نادر از سيمين كه نگاه اجتماعى  ويژگي مشتركشان است را سكوت به حساب بياوريم  تعبير شما درست است،تاثيرگذارترين واكنش اجتماعى ان است كه هر كس كارى را كه در ان توانايى دارد انجام دهد،من وظيفه ام فيلم ساختن است و پاشيدن بذر پرسش در ذهن جامعه اى كه عادت به شنيدن پاسخ  هاى ديكته شده  دارد و ترس از پرسشگرى. جامعه اى كه با حذف علامت سوال  در ان تابو ها، سترگ تر  و سهمگين تر مى شوند. در كنار اين كار اصلى و مهم يعنى فيلمسازى، هر كجا كه فكر كرده ام نياز است كه واكنشى داشته باشم تلاشم را كرده ام، بخشى از ان رسانه اى شده و بخشى نه. هر جایی کاری از دست من برامده چه در مصاحبه با روزنامه ها و رسانه هاى داخلى و خارجى، چه حضور در جلسه هایی که همراه با بقیه هنرمندان و بقیه فعالان حقوق بشر بوده، بوده ام. اما مهم ترین کارى که کرده ام فیلم هایی بوده که ساخته ام و فکر می کنم  نقد و نظر اجتماعی من در فیلم هایم  قابل لمس است. نباید فراموش شود که وظیفه اصلی ام و بیشترین کمکی که می توانم بکنم ساختن فیلم است. فیلم درباره الی و فیلم جدایی نادر از سیمین، مخصوصا جدایی نادر از سیمین را بی ارتباط با شرایط زمانی  نمی بینم.
او در ادامه می افزاید: من امیدوارم که بیشتر متمرکز کار فرهنگى  باشم ،مشكل جامعه ما فرهنگى ست. كار فرهنگى  را ماندگارتر و تاثیرگذارتر می دانم. کار فرهنگى - اجتماعى دو نوع است یکی اینکه شما مستقیم قدرت را  مخاطب قرار دهيد ونقد کنید. دیگری اینکه جامعه را نقد کنید. هر دو هم مورد نياز و باارزش است.  اما ترجیح من نقد جامعه است. باور دارم یک جامعه اگاه و عارى از جهل، اجازه  ظلم به خود را نمی دهد، بنابراین اعتقاد به نقد جامعه دارم. توی فیلم هایم هم این را رعایت کرده ام. خودم را بیشتر یک فیلمساز می دانم چون زبان غيرمستقيم سینما را  موثرتر  می دانم تا صریح گویی . گاهى  شما نياز داريد به موضوعى سريع و صريح واكنش نشان دهيد  و امكان اينكه دو سال صبر كنيد تا در فيلم بعديتان  اين واكنش را بروز دهيد نيست ، مثل همين كشتار غزه، يا اعدام كسى كه زمان زيادى تا اجراى حكمش باقى نمانده، يا  اعتراض به توهين به افغانها در بعضى شهرهاى كشور و  يا  موضوع تحريم ها  و هم چنين بحث زندانيان. خب طبيعتا واكنشى از جنس كمپين و نامه و مصاحبه انجام مى دهيد اما گاهى دنبال تاثيرى عميق تريد ،براى كسى چون من راهش سينماست. 
همزمان با راه اندازی این کمپین، هشت تن از زندانیان سیاسی زندان رجایی شهر هم در نامه ای سرگشاده خطاب به دبیر کل سازمان ملل خواستار جلوگیری از اقدامات اسارائیل علیه مردم غزه شده اند.
مسعود باستانی، محمد سیف زاده، سعید مدنی، شاهین اقدامی، سعید رضوی فقیه، کیوان صمیمی، مهدی محمودیان و مهدی معتمدی مهر در این نامه خواهان برخورد فعال و قاطع نهادهای بین المللی به ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد، برقراری آتش بس و توقف درگیری، درمان مجروحان و کمک به استقرار صلح برپایه آرای عمومی شده و در عین حال که نوشته اند تفاوتی بین "خون به ناحق ریخته کودکان معصوم فلسطینی یا اسرائیلی" قائل نیستند توضیح داده اند: اگرچه در حالی که گنبد آهنین از مردم تل آویو و … حمایت می‌کند٬ مردم غزه که ماه‌ها است در محاصره از حداقل امکانات از جمله دارو٬‌ غذای کافی و آب آشامیدنی محروم هستند، حتی از حمایت گنبد کاغذین نیز برخوردار نیستند.
زندانیان سیاسی زندان رجایی شهر نوشته اند: جامعه مدنی ایران همواره پیش و پس از انقلاب مدافع حقوق ملت فلسطین بوده و با وجود نقدهای فراوان نسبت به سیاست های جمهوری اسلامی ایران در قبال مسایل منطقه و به خصوص فلسطین هنوز هم با آنان احساس همدردی دارد.
طی روزهای گذشته جمعی از فعالان مدنی و مادران صلح هم با تجمع در مقابل دفتر نمایندگی سازمان ملل در ایران،  خواستار توقف کشتار فلسطینیان و پایان دور جدید حملات اسرائیل به نوار غزه شده اند. 

هیچ نظری موجود نیست: