لیلا شهید: «نتانیاهو می خواهد کشمکشی استعماری را به جنگ مذهبی تبدیل کند»

ترجمه بهروز عارفی
Tue 2 12 2014

اومانیته (چاپ پاریس)، 27 نوامبر 2014

لیلا شهید، سفیر فلسطین در اتحادیه اروپا توضیح می دهد که در بیت المقدس، آتشی از زیر خاکستر بلند می شود که می تواند انتفاضه سوم را به راه اندازد. پس از دو ماه جنگ در غزه، دولت اسرائیل و کولون های ساکن شهرک های استعماری فلسطینیان را به ستوه آورده اند و به ویژه جوانان دست به عملیات مقاومت خود به خودی و مایوسانه می زنند که رهبری سیاسی ندارد. در این موقع حساس، نتانیاهو، قصد دارد لایحه ای از مجلس (کنست) بگذراند که اسرائیل را به مثابه «دولت خلق یهود» می شناسد، امری که مخالف متن اعلامیه استقلال در سال ۱۹۴۸ است که «شهروندی کامل و برابر» برای عرب های اسرائیل قائل است. نخست وزیر که شناسائی دولت فلسطین را که چند کشور اروپائی پذیرفته اند، قبول ندارد، به پارلمان فرانسه نیز هشدار داده است.
-تاکنون در حدود 135 کشور دولت فلسطین را به رسمیت شناخته اند، پارلمان برخی از کشورها دولت های خود را به شناسائی فلسطین فراخوانده اند. این امر چه تاثیری بر سیاست اسرائیل خواهد گذاشت؟
لیلا شهید: یادآوری کنیم که بیشتر این کشورها، این شناسائی را در دوران جنگ سرد، در اوضاع بین المللی متفاوتی انجام داده اند. لذا می بایست از شناسائی های جدیدتر نظیر سوئد، قبرس و مالت صحبت کرد که شناسائی رسمی است و در زمینه دیپلماتیک اهمیت دارد. به هر حال، این آخرین چاره در شرایطی است که دولت ها به مسئولیت شان در قبال خشونت های اسرائیل عمل نمی کنند. این شناسائی نوعی حفاظت از سرزمین، مرزها، پایتخت و حق فلسطینیان به تعیین سرنوشت است که باید دولت فلسطین از آن ها برخوردار شود تا سرانجام به اشغال نظامی پایان داده شود. وگرنه، راه حل دو دولت چه معنایی می تواند داشته باشد، در حالی که یکی از آن ها در زیر فشار غلتک استعماری در حال نابودی است.

-چرا اسرائیل مرتبا محمود عباس را به تحریک خشونت در بیت المقدس شرقی متهم می کند؟
ل ش: به نظر من، حکومت نتانیاهو شاید افراطی ترین دولت اسرائیل از زمان تاسیس آن در سال 1948 باشد. سه عضو دولت او که عهده دار مسئولیت وزرات خانه های مهم هستند (وزارت خارجه، وزارت اقتصاد و صنعت، مسکن)، از شخصیت های مسئول در جنبش کولون ها هستند و خودشان نیز در شهرک های مستعمره (کولونی) زندگی کرده و مرتبا به الحاق دائمی و کامل بیت المقدس شرقی فرامی خوانند. حمله به محمود عباس صرفا ناشی از عمل دولتی است که نمی خواهد صلح کند. این حمله ها رئیس تشکیلاتی را هدف گرفته که از نگاه بقیه جهان، و نه فقط ایالات متحده و اروپا، بازیگر صلح است. این حملات پس از توقف مذاکرات، بلافاصله بعد از پایان تلاش های جان کری، وزیر امورخارجه باراک اوباما شروع شد. درست مثل دوران رئیس عرفات پس از گفتگوهای کمپ دیوید. خلاصه کلام، این رویه، «سوءقصد نمادین» شخصیت ، به مثابه تدارک حذف جسمانی است. این سیاست نوعی خودکشی است. اما، نتانیاهو فقط به تاکتیک هائی دست می زند که در خدمت حفظ موقعیت نخست وزیری اش باشند و نه عمل به استراتژی ای که به سود راه حلی برای آینده ملتش باشد. در واقع، او فقط در صدد اتلاف وقت است. او با تلاش برای ناحق جلوه دادن محمود عباس، فکر می کند که می تواند از زیر فشارهای سراسر جهان برای ادامه مذاکرات جدی فرار کند.

-شما وقوع پی در پی اعمال خشونت بار در بیت المقدس شرقی را چگونه توضیح می دهید؟
ل ش: این حالت انفجاری قابل پیش بینی بود. نتانیاهو کوشش می کند یک کشمکش استعماری را به یک جنگ مذهبی تبدیل کند تا به ائتلاف بین المللی علیه داعش بپیوندد. نخستین نشانه ها چند ماه پیش هنگامی ظاهر شدند که سرکوب ها به اوج خود رسید. گسترش مستعمره سازی ها هرگز تا این حد در دوره حکومت کنونی اسرائیل در بیت المقدس شرقی رشد نکرده بود. سیصد هزار کولون در محله های پیرامون شهر سکونت دارند، محله هائی که دیواری که ساختمانش را شارون آغازکرد، آن ها را به گروگان گرفته اند. این رقم، بدون محاسبه منازل کولون ها است که در محله های مرکزی ای ساخته شده اند که در واقع ادامه صحن مساجد هستند. کولون های سکونت یافته در این مکان، گذرگاهی می سازند که به محله یهودی ها وصل شود. از زمان به قدرت رسیدن نتانیاهو در سه سال پیش، اهالی بیت المقدس شرقی را به طور مرتب به ستوه می آورند تا آن ها را مجبور به ترک محله شان کنند. آنان از کسب جواز ساخت یا تعمیرخانه های آسیب دیده محروم اند و مجبورند عوارض بسیار هنگفت بپردازند و چون قدرت مالی پرداخت این مالیات ها را ندارند، از آن ها سلب مالکیت می شود. از سوی دیگر، گروهی از کولون ها (ساکنان شهرک های استعماری)، که به جنبش بنیادگرای یهودی و ناسیونالیست موسوم به «دلباختگان قله ی معبد» وابسته اند، به ویران کردن دو مسجد فرا می خوانند تا به جای آن ها معبد یهودی را بسازند. نتانیاهو افسار این جنبش را رها کرده است. فلسطینی ها تهدید نابودی دو مسجد اقصی و الصخره را خیلی جدی می گیرند. فکر می کنم که این تحریکات مذهبی است که شکل جدیدی از مقاومت در بیت المقدس را برانگیخته است و این کارها ربطی به حماس، یا الفتح و یا جبهه خلق نداشته، بلکه کار شهروندان به ستوه آمده است که چیزی ندارند از دست بدهند. چرا در مدت 60 سال مکان های نمازگزاری مورد هدف قرار نگرفته بودند؟ واکنش هائی که شاهدش هستیم، پاسخ به تحریکاتی است که خصوصیت مذهبی دارد. و این بارکنیسه ای مورد حمله اندوه بار واقع شد که خاخام ها در آن عبادت می کردند. از سوی دیگر، یادآوری می کنم که خشونت و نفرت کولون های افراطی پیش از این نیز موضوع گزارش کنسولگری های مامور در بیت المقدس بوده که یک سال پیش به بروکسل [مرکز شورای اروپا.م] فرستاده شده است. کسول های اروپائی نسبت به مصونیت دولت نتانیاهو هشدار می دادند. این مصونیت از مجازات بود که قاتلان محمود خُدِیر را به ربودن و زنده سوزاندن او در جنگلی کشاند. یکی از قاتلان پسر یک خاخام است.

آیا باید در انتظار انتفاضه جدیدی باشیم؟
ل ش: آری، روشن است که با شکل جدیدی از انتفاضه روبرو هستیم، شکل خود بخودی از مقاومت در برابر اشغال. دو انتفاضه نخست به همین ترتیب شروع شد و سپس حول رهبری سیاسی که همه جریان ها را نمایندگی می کرد سازماندهی شد. این انتفاضه که از بیت المقدس شروع می شود، ممکن است در واکنش به دو ماه جنگ غزه گسترش یابد (که 2400 کشته داد که 500 کودک در میان آن ها بودند و هزاران زخمی، که باید نابودی کلیه زیرساخت شهر ها را هم به آن افزود). این انتفاضه ممکن است در واکنش به وضع نابسامان کرانه باختری که هر روز تکه تکه و پاره پاره شده شعله ور شود. لذا همه شرایط لازم برای انتفاضه سوم مهیاست و به عقیده ی من این بار برای فدرت اشغالگر بسیار سخت تر خواهد بود، چرا که رهبری سیاسی مشخصی ندارد.

آیا باید منتظر واکنش های انتقام جویانه حکومت اسرائیل باشیم؟
بله، اقدامات تلافی جویانه قبیله ای، پس گرایانه و قرون وسطائی که شامل ویران کردن خانه ی خانواده جوانانی می شود که دست به عمل زده اند. چند سال بود که این سیاست تنبیه همگانی متوقف شده بود، زیرا دستگاه اطلاعات و امنیت اسرائیل گفته بود که این مجازات ها خشم و مقاومت بیشتری بر می انگیزد. هر چه تکرار کنیم بازهم کم گفته ایم که راه حل مناقشه فقط سیاسی است. این راه حل اساسا به پایان اشغال نظامی وابسته است.