صلح در افغانستان- در حاشيه نشست مسكو؛ طالبان: می‌جنگیم و جهاد می‌کنیم
نشست مسکو در مورد صلح افغانستان روز جمعه (۱۸ عقرب/ آبان) در "هتل پرزیدنت" یکی از مدرن ترین هتل‌های پایتخت
روسیه به برگزار شد.
خبرنگاران، بسیار زودتر از زمان برگزاری نشست به هتل رفته بودند تا بتوانند پیش از آغاز نشست، با شرکت کنندگان به خصوص با طالبان مصاحبه و گفتگو کنند.
برای حضور در این نشست، هیئتی از شورای عالی صلح افغانستان، نمایندگان گروه طالبان، نمایندگان کشورهای ایران، چین، پاکستان، تاجیکستان، ازبکستان، ترکمنستان، قزاقستان و هند آمده بودند.
ساعت ۱۰ صبح خبرنگاران ده‌ها رسانه در طبقه اول هتل جمع شده بودند. همه آنان تلاش می‌کردند بدانند طالبان کجا هستند تا با آنها قبل از شروع نشست دیدار و گفتگو کنند. تصور خبرنگاران بیشتر این بود که طالبان با ریش‌هایی بلند، چشم‌های سرمه‌کشیده و با دستارهای سیاه و سفید ظاهر می‌شوند. همه منتظر مردانی با این ویژگی ها بودند؛ مردانی که هفده سال با نیروهای خارجی جنگیده‌اند.
اما از طالبان خبری نبود. از مسئولان هم اگر خبرنگاران سراغ طالبان را می‌گرفتند، فقط یک جواب می شنیدند: "نمی دانیم. منتظر باشید".
دقایقی قبل از شروع نشست خبری، حاجی دین محمد، رئیس هیأت شورای عالی صلح وارد طبقه اول شد. او در کنار حبیبیه سرابی، و قیوم کوچی سفیر سابق افغانستان در مسکو نشست.
از این که نشست روز جمعه درباره افغانستان بود، گفتگو با دین محمد هم برای رسانه‌ها مهم بود. در ابتدا تعداد کمی از خبرنگاران به سمت او رفتند تا گفتگو کنند. چند لحظه بعد، بیشتر خبرنگاران در یک طرف دیگر سالن با این تصور که او یکی از اعضای گروه طالبان است به جمع خبرنگاران دیگر پیوستند. آنها دین محمد را نمی‌شناختند ولی به دلیل شباهت ظاهری چنین تصوری کرده بودند.
من مشغول صحبت با قیوم کوچی سفیر سابق افغانستان در مسکو بودم که متوجه شدم رسانه‌ها فهمیدند دین محمد از اعضای هیأت طالبان نیست. هر یک اما با این وجود هم سوالاتی از دین محمد پرسیدند. سوالات خبرنگاران هنوز تمام نشده بود که مسئولان به قیوم کوچی، دین محمد و حبیبه سرابی گفتند، باید به محل نشست بروند.
خبرنگاران هم به محل افتتاحیه نشست رفتند. تمرکز بیشتر خبرنگاران به جایگاه طالبان و دیپلمات آمریکایی بود که رو به روی هم قرار داشتند. جایگاه آمریکا در افتتاحیه نشست اما خالی بود. دوربین‌های فیلمبرداری و عکاسی خبرنگاران بیشتر به طرف طالبان تمرکز داشتند. برای همه خبرنگاران جالب بود که نمایندگان طالبان چه شکل و شمایلی دارند.
تصوری که تا چند لحظه قبل وجود داشت، اشتباه بود. طالبان شکل عوض کرده بودند. آن ها با بسیاری از عکس‌های دیگری که از طالبان وجود دارد، متفاوت بودند. شیر محمد استانکزی؛ رئیس دفتر سیاسی طالبان در قطر دارای ریشی کوتاه بود و عینکی شیک هم بر چشم داشت.
با آن هم یک دختر خبرنگار که با تلفن خود مشغول عکاسی بود، می خواست نزدیک طالبان برود و عکس بگیرد، اما دودل و دلواپس به نظر می‌رسید. با این حال نزدیک رفت و عکس خود را بالاخره گرفت.
طالبانی که در این نشست حضور داشتند پیش از این به ندرت در رسانه‌ها ظاهر حضور داشتند. آنها با چهره‌ای خیلی جدی نشسته بودند. گاهی به اطراف (به مهمانان و به خبرنگاران) نگاه می‌کردند و منتظر ورود سرگی لاوروف وزیر خارجه روسیه بودند تا بیاید و نشست را افتتاح کند.
آقای لاوروف وارد شد. به سمت جایگاه خود رفت. صندلی آقای لاوروف بین هیئت طالبان و هیئت شورای عالی صلح افغانستان گذاشته شده بود. لاوروف قبل از اینکه بنشیند به محمد سهیل شاهین ( یکی از اعضای هئیت طالبان) دست داد.
آقای لاوروف چند کلمه از سخنرانی‌اش نگذشته بود که متوجه شد محمد سهیل شاهین، دستگاه ترجمه را نگرفته است. خود "دستگاه ترجمه همزمان" را به او داد و سخنرانی‌اش را دوباره از سر گرفت.
بعد از سخنرانی افتتاحیه آقای لاوروف، خبرنگاران بیرون شدند. مذاکره پشت درهای بسته انجام شد. گفته شد آنجا یک مقام آمریکایی به عنوان ناظر حضور داشته است. تمام خبرنگاران در بیرون منتظر نتیجه بودند. برای همه جالب بود که بدانند طالبان چه موضعی دارند و چه می‌خواهند؟
پیش از این، خبرنگاران همچنان به فکر این بودند که آیا می‌توانند با طالبان بالاخره رو در رو مصاحبه کنند یا خیر؟ بعد از نزدیک به دو ساعت مذاکره در باز شد و شرکت کنندگان نشست، از جمله دو تن از طالبان (محمد سهیل شاهین و عبدالسلام حنفی) بیرون شدند.
بیشتر خبرنگاران بدون توجه به دیگر شرکت‌کنندگان مذاکره، به طرف این دو عضو هیأت طالبان رفتند. نمایندگان همه رسانه‌ها ایستاده بودند و سوالات مختلفی به زبان انگلیسی و فارسی درباره حضور آمریکا در افغانستان، شرایط مذاکره با دولت افغانستان و ... پرسیدند، اما جواب همه این سوالات بیشتر یکی بود. اینکه: می‌جنگیم و جهاد می‌کنیم.
برای خبرنگاران جالب بود که آنها به چند زبان تسلط دارند. این دو عضو طالبان می توانستند به انگلیسی، عربی، فارسی و پشتو صحبت کنند. من به زبان فارسی سوال می‌کردم و آنها هم به فارسی روان حرف می‌زدند.
لحن و موضع طالبان
سوالات خبرنگاران ادامه داشت که به طالبان گفته شد باید بروند. در همین زمان خبرنگاران چند رسانه که فهمیده بودند من از افغانستان هستم به سمت من آمدند. پرسیدند از افغانستان هستی؟ گفتم بله. گفتند ما از دیدن و چگونگی موضع طالبان حیرت‌زده شدیم.
حق با آنها بود. طالبان در بیان مواضع خود خیلی محکم و جدی بودند. اگر مذاکرات مختلفی که در جریان هست به نتیجه‌ای نرسد، به نظر می‌رسد جنگ در افغانستان به این زودی‌ها تمام شدنی نیست.
اگرچه لحن و ظاهر طالبان تغییر کرده، اما استراتژی جنگی آنها تغییری نکرده است.
نزدیک عصر برگزارکنندگان نشست گفتند قرار است یک نشست خبری برگزار شود. بیشتر خبرنگاران در این نشست، زن بودند و زنان خبرنگار پوشش اسلامی نداشتند.
منتظر ورود طالبان بودیم. هیأت طالبان وارد شدند و هریک در جای خود نشستند. طرح سوالات شروع شد. بیشتر سوال‌ها توسط یکی از خبرنگاران بخش انگلیسی "راشیا تودی" که یک زن بود پرسیده شد. آقای استانکزی به او و هر کسی که سوال می‌پرسید قاطعانه جواب می‌داد. اما هیأت طالبان هنگام پاسخ دادن به خبرنگاران زن بیشتر مواقع به پایین و یا به سمتی دیگر نگاه می‌کردند.
در همین هنگام یکی دیگر از خبرنگاران زن درباره حقوق زنان سوال کرد. قسمتی از جواب استانکزی جالب بود. او گفت طالبان در دوران حاکمیت خود مخالفتی با آزادی بیان و حقوق زنان نداشت، اما چون حکومت طالبان "نو" بود و با مخالفان خود هم درگیر جنگ بود، نه تنها حقوق زنان بلکه حقوق مردان نیز تامین نشده بود. او ادامه داد که حالا هم با حقوق زنان "تا جایی که اسلام اجازه می‌دهد" مخالف نیستند.
طالبان در دوران حاکمیت خود به زنان اجازه کار و حتی آموزش را نمی‌‌دادند و زنان حق نداشتند بدون همراهی با محرم شرعی در شهرها تردد کنند.
سوالات دیگری در این برنامه خبری مطرح شد. اما چون زمان کوتاه بود، بسیاری از سوالات پرسیده نشد. از جمله اینکه؛ آن ها با پاسپورت کدام کشور آمده بودند؟ و آیا دوباره در دعوتی اینگونه شرکت می‌کنند؟
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر