ویکیلیکس:شاه از همه ایرانیان خواست یا بحزب رستاخیز بپیوندند یا ایران را ترک کنند و یا بعنوان خائن...
۲۱,۱۰,۱۳۹۰
۴ مارس ۱۹۷۵
محرمانه: سفارت تهران
به : وزیر خارجه، واشنگتن ۴۷۵
تاریخ خروج از طبقه بندی محرمانه: ژوییه ۲۰۰۶
اعلام تاسیس حزب رستاخیز ایران توسط شاه
۱- بیانیه طولانی شاه در کنفرانس مطبوعاتی ۲ مارس (که بر روی خبرنگاران خارجی بسته بود) تاسیس حزب رستاخیز ایران را اعلام نمود. حزب جدید، حزب حاکم ایران نوین و حزب مخالف وفادار، حزب مردم، و حزب ناسیونالیست افراطی پان ایرانیست و گروه منشعب از آن، خزب ایرانیان را در خود جذب میکند. هویدا، نخست وزیر، به مدت حد اقل دو سال دبیر کل حزب خواهد بود. در آینده شاه رییس هیات اجرایی و رییس دفتر سیاسی حزب را معرفی خواهد کرد. کنگره حزب شاید تا دو ماه دیگر تشکیل شود. انتخابات هم قرار است تحت نظر حزب جدید در تابستان سال جاری برگزار گردد.
۲- بیانیه شاه با شرح تکراری خود کفایی روزافزون و استقلال اقتصادی ایران، در تقابل چشمگیر با ضعف نسبی ایران در نیمه اول قرن (بیستم میلادی) آغاز شد. وی اشاره کرد که احزاب مخالفی که در پاسخگویی به امیال او ایجاد شده بودند با وظیفه سنگینی روبرو بودند اما در ایفای نقش خود شکست خوردند. وی همچنین گفت برخی ایرانیان " سخنان شرم آوری" بر زبان می آورند که نشانگر عدم درک آنها از اهداف ایران میباشد. از این جهت است که، به منظور گردآوردن همه ایرانیان در راستای اهداف انقلاب شاه و مردم، وی تصمیم به تاسیس سازمان تازه ای گرفته است که اختلافات حزبی در آن سرکوب خواهند شد. تنها شرایط عضویت در این سازمان جدید وفاداری به (۱) نظام سلطنت، (۲) قانون اساسی ایران، و (۳) انقلاب ۶ بهمن (انقلاب شاه و مردم) میباشند.
وی مشخصا اشاره کرد که حزب جدید به انتقاد سازنده دامن خواهد زد و پیش بینی کرد که فراکسیون های سیاسی از درون حزب سر بر خواهند آورد. او از همه ایرانیانی که در سن رای دادن هستند خواست یا به این سازمان سیاسی تازه بپیوندند و یا موضع خود را روشن کنند. منظور وی این بود که آنهایی که نمی توانند با سه اصل اعلام شده موافقت کنند یا ایران را ترک کنند و یا به عنوان خائن زندانی خواهند شد، مگر آنکه آشکارا عدم موافقت خویش را بیان کنند. اگر مخالفت افرادی ایدیولوژیک باشد آزاد خواهند بود اما "نباید هیچ انتظاری داشته باشند". وی افزود بدون شک لازمه شرکت فعال در ترقی ایران عضویت در حزب رستاخیز است و انتظار او این است که کارگران، دهقانان و معلمان اولین گروه هایی باشند که وفاداری خود را به حزب جدید اعلام کنند.
۳- تفسیر: پیش از هر چیزی، عمل شاه در بازگشت به سیستم تک حزبی سال های ۶۷-۱۹۶۴ نشان دهنده حساسیت شدید او به انتقاد و تمایل قوی او به داشتن حمایت آشکار مردمی است. پس از تجربه احزاب مخالف در دوران ۶۴-۱۹۵۶ که نتایج ضعیفی داشت، شاه برای تشکیل حزب ایران نوین، به عنوان وسیله ای برای اجرای انقلاب ۶ بهمن خود، رو به "جامعه مترقی" حسنعلی منصورکرد. سپس حزب مردم بازسازی شد تا انگیزه ای برای فعالیت موثر حزب ایران نوین باشد. اما علیرغم بیانیه های پی در پی این احزاب در وفاداری به برنامه های شاه، آنها نتوانستند شاه را خشنود کنند.
همانگونه که از شکست های دبیران کل حزب مردم، علی نقی (عالیخانی) و ناصر عامری روشن شد، حتی فعالیت های مخالفان "اخته" نیز برای شاه بسیار انتقاد آمیز بود. با این همه سخنان پیشین او گویای ادامه حمایت از سیستم چند حزبی در ایران بود (اما) تصمیم شاهانه در ایجاد سیستم تک حزبی بیانگر چرخش ۱۸۰ درجه ای شاه میباشد که قول برگزاری یک انتخابات آزادتر در اواخر سال جاری را زیر پا میگذارد.
در یک بخش کلیدی سخنانش شاه میگوید شنیده بود "برخی ایرانیان مطالب واقعا شرم آوری بر زبان آورده اند که به هیچ عنوان نباید از یک ایرانی انتظار داشت. البته این صحنه همواره زمانی که ایران در مقاطع حساس تاریخی در حال دفاع از حقوق خویش بود تکرار شده است (اما) این وضعیت (دیگر) قابل تحمل نیست".
ما شک داریم که در چنین وضعیتی انتقادات سازنده چندانی از حزب رستاخیز ایران سر بر آورد.
۴- از نظر عملی تغییر چندانی صورت نگرفته است زیرا علیرغم اهمیت ظاهری احزاب مخالف، این شاه بود که همیشه همه چیز را "کوک" میکرد. تنها حزب ایران نوین اندکی اعتبار داشت. هویدا، نخست وزیر، "سردسته رقصندگان" بود و نصب او به دبیر کلی حزب در کنگره ژانویه (گذشته) این حزب را باز هم بیش از پیش به شاه نزدیکتر ساخته بود.
پیامد بلافاصله حرکت جدید، سیل بیانیه های وفاداری به شاه، قانون اساسی، و انقلاب (شاه و مردم) از سوی گروه ها و افراد گوناگون بود.
به وضوح هیچ گونه آلترناتیوی برای آنها ییکه تمایل دارند فعالانه در فرایند توسعه ایران شرکت کرده و در رشد آن سهیم باشند، وجود ندارد. تمامی اختلاف نظرها در رابطه با چگونگی به اجرا درآوردن برنامه های شاه تا زمان تدوین ایدیولوژی جدید و تعیین رهبری حزب تازه تاسیس شده سرکوب خواهد شد.
۵- سخنان شاه در رابطه با اهداف حزب رستاخیز، و بسیاری نکات دیگر، مبهم است. به عنوان مثال روشن نیست که نامزدها چگونه برگزیده میشوند ویا براساس چه برنامه هایی در انتخابات فعالیت خواهند کرد.
سخنان شاه نشان میدهد تدارکات اعلام تصمیم شاه پیش از سفر وی به الجزایر با عجله صورت گرفته است.
در حالی که بیشتر ایرانیان با بد گمانی همیشگی خود به تغییرات جدید تن حواهند داد اما سرزنش ضمنی همه احزاب، به خاطر شکست در حمایت از فشار شاه برای موفقیت از بالا به پایین انقلاب (شاه و مردم) ، موجب دل آزاری برخی افراد، به ویژه آنها یی که با نیت اجرای امیال شاه در حزب ایران نوین به شدت فعال بودند، خواهد شد.
۶- واکنش های بین المللی احتمالا (طیفی) از بی تفاوتی تا فریادهای فزاینده درباره توتالیتاریسم شاه را در بر خواهند گرفت و ممکن است چهره ایران، به عنوان کشوری که در فرایند توسعه خود از همه عوامل بهره میبرد، آسیب ببیند، مگر آنکه طیف گسترده ای به عضویت حزب جدید در آیند.
به نظر میرسد که سیاست پیشین ایران در سازش و همکاری با مخالفان با سیاست "همین است که هست" جایگزین شده است.
۷- در (گزارش) اِی ۱۹ سفارتخانه اشاره شده بود که شاه امیدوار است در جهتی حرکت کند که تنها به ارائه رهنمودهای سیاسی اکتفا کند و از فعالیت های روزمره دولت فاصله بگیرد.
برداشت اولیه ما از تاسیس حزب سیاسی جدید و انتصاب برخی از رهبران حزب، این است که شاه به نقش مستقیم خود در امور دولت بازگشته است. با آغاز فعالیت حزب جدید بهتر میتوان در این باره قضاوت کرد.
۸- جمع بندی: با توجه به میزان بسیار شدید کنترل سیاسی موجود در ایران، به نظر میرسد که تصمیم شاه در ادغام همه احزاب در یک حزب واحد تنها میتواند در سیستم سیاسی ایران اندکی بهبود ایجاد کند در حالی که زیان های بسیار داخلی و خارجی بر آن ها خواهد افزود.
(امضا): (ریچارد) هلمز
لینک ویکیلیکس
http://www.wikileaks.org/cable/۱۹۷۵/۰۳/۷۵TEHRAN۲۰۶۹.htmlViewing cable ۷۵TEHRAN۲۰۶۹, IRANIAN RESURGENCE PARTY CREATED BY SHAH
If you are new to these pages, please read an introduction on the structure of a cable as well as how to discuss them with others. See also the FAQs
Reference ID | Created | Released | Classification | Origin |
۷۵TEHRAN۲۰۶۹ | ۱۹۷۵-۰۳-۰۴ ۱۱:۲۵ | ۲۰۱۱-۰۸-۳۰ ۰۱:۴۴ | CONFIDENTIAL | Embassy Tehran |
FM AMEMBASSY TEHRAN
TO SECSTATE WASHDC ۴۷۵
C O N F I D E N T I A L SECTION ۱ OF ۲ TEHRAN ۲۰۶۹
Declassified/Released US Department of State EO
Systematic Review ۰۵ JUL ۲۰۰۶
E.O. ۱۱۶۵۲: GDS
TAGS: PINT IR
SUBJECT: IRANIAN RESURGENCE PARTY CREATED BY SHAH
SUMMARY: CREATION OF IRANIAN RESURGENCE PARTY ANNOUNCED BY SHAH
MARCH ۲ IS MOVE TO SEEK BROADER SUPPORT FOR MONARCHY AND THE SHAHPEOPLE
REVOLUTION. ALL IRANIANS OF VOTING AGE ARE EXPECTED TO
EXPRESS ALLEGIANCE TO NEW PARTY OR RISK BEING VIEWED AS OPPONENTS
OF SHAH AND EVEN TRAITORS WHO SHOULD LEAVE IRAN OR GO TO PRISON.
SHAH EXPLAINED IRAN'S RETURN TO SINGLE PARTY SYSTEM AS NECESSARY
BECAUSE QTE SHAMEFUL UTTERANCES UNQTE BY SOME IRANIANS SHOWED NEED
FOR IRANIANS TO CLOSE RANKS IN EFFORTS TO ACHIEVE QTE GREAT
CIVILIZATION, UNQTE AND BECAUSE OPPOSITION PARTIES HAD FAILED.
ELECTIONS SCHEDULED FOR SUMMER WILL APPARENTLY BE HELD, BUT IT IS
NOT CLEAR HOW THEY WILL BE ORGANIZED. NET RESULT IS TO MAKE
IRANIAN POLITICAL SYSTEM LESS FLEXIBLE. INTERNATIONAL REACTION
WILL PROBABLY RANGE FROM INDIFFERENCE TO CHARGES OF INCREASED
TOTALITARIANISM. SHAH APPARENTLY PLANS TO CONTINUE ACTIVE INVOLVEMENT
IN DAILY POLITICAL AFFAIRS. THIS IS CONTRARY TO EARLIER SUGGESTIONS
THAT HE MIGHT BE MOVING GRADUALLY TO CONFINE HIMSELF TO
BROAD POLICY GUIDANCE AND LEAVE IMPLEMENTATION TO GOVERNMENT. END
SUMMARY.
¶۱. SHAH'S LENGTHY STATEMENT AT HIS MARCH ۲ PRESS CONFERENCE, FROM
WITH CORRESPONDENTS FOR FOREIGN MEDIA WERE EXCLUDED, (TEXT SENT BY
AIRGRAM) ESTABLISHED IRANIAN RESURGENCE PARTY. NEW PARTY WILL
ABSORB RULING IRAN NOVIN PARTY, LOYAL OPPOSITION MARDOM PARTY,
AND THE ULTRA-NATIONALIST PAN IRANIST PARTY AND ITS SPLINTER
GROUP THE IRANIANS PARTY. PRIME MINISTER HOVEYDA IS TO BE SECRETARY
GENERAL FOR A PERIOD OF AT LEAST TWO YEARS. SHAH WILL LATER
PROPOSE CHAIRMAN OF NEW PARTY'S EXECUTIVE BOARD AND PRESIDENT FOR
ITS POLITICAL BUREAU. A PARTY CONGRESS WILL BE HELD, PERHAPS
WITHIN TWO MONTHS. GENERAL ELECTIONS WILL BE HELD THIS SUMMER
UNDER AUSPICES OF NEW PARTY.
¶۲. SHAH'S STATEMENT BEGAN WITH FAMILIAR RECITATION OF IRAN'S
GROWING SELF-RELIANCE AND ECONOMIC INDEPENDENCE CONTRASTING SHARPLY
WITH ITS RELATIVE WEAKNESS IN FIRST HALF OF CENTURY. HE NOTED THAT
OPPOSITION PARTIES WERE CREATED IN RESPONSE TO HIS OWN WISHES
AND COMMENTED THAT THEY HAD BEEN FACED WITH A DIFFICULT TASK.
SHAH OBSERVED THAT THEY HAD FAILED TO FULFILL THEIR PROPER ROLE. HE
COMMENTED THAT SOME IRANIANS HAD MADE QTE SHAMEFUL UTTERANCES
UNQTE WHICH REFLECTED A LACK OF UNDERSTANDING OF IRAN' GOALS. IN
ORDER TO WELD ALL IRANIANS TOGETHER IN PURSUIT OF GOALS OF THE
SHAH-PEOPLE REVOLUTION, HE HAD, THEREFORE, DECIDED TO CREATE NEW
ORGANIZATION WHICH WOULD SUPPRESS PARTY DIFFERENCES. ONLY REQUIREMENTS
FOR MEMBERSHIP IN NEW ORGANIZATION WOULD BE LOYALTY TO (۱)
MONARCHY, (۲) IRAN'S CONSTITUTION, AND (۳) SIXTH OF BAHMAN (SHAHPEOPLE)
REVOLUTION. HE SPECIFICALLY SAID NEW PARTY WOULD FOSTER
CONSTRUCTIVE CRITICISM, AND HE PREDICTED THAT POLITICAL WINGS
WOULD EVOLVE WITHIN NEW PARTY. HE URGED ALL IRANIANS ELIGIBLE TO
VOTE TO ENTER INTO NEW POLITICAL STRUCTURE OR CLARIFY THEIR POSITION.
BY THIS HE MEANT THAT THOSE WHO COULD NOT AGREE WITH THE
THREE PRINCIPLES SHOULD LEAVE IRAN OR GO TO PRISON AS TRAITORS
UNLESS THEY OPENLY EXPRESSED THEIR DISAPPROVAL AND WERE NOT ANTINATIONAL.
IF DISAPPROVAL IS IDEOLOGICAL, PERSON WOULD REMAIN FREE
IN IRAN BUT QTE SHOULD NOT HAVE ANY EXPECTATIONS UNQTE. FULL
PARTICIPATION IN IRAN'S PROGRESS WOULD OBVIOUSLY REQUIRE MEMBERSHIP
IN THE IRAN RESURGENCE PARTY. HE SAID IT WAS HIS EXPECTATION
THAT WORKERS, FARMERS, AND TEACHERS WOULD BE THE FIRST GROUPS TO
ANNOUNCE THEIR LOYALTY TO THE NEW PARTY.
¶۳. COMMENT: ABOVE ALL, SHAH'S ACTION IN RETURNING TO SINGLE PARTY
SYSTEM OF ۱۹۶۴-۶۷ PERIOD SHOWS HIS EXTREME SENSITIVITY TO CRITICISM
AND STRONG DESIRE TO RECEIVE OVERT EVIDENCE OF POPULAR SUPPORT.
AFTER HE EXPERIMENTED WITH TAME OPPOSITION PARTIES IN
۱۹۵۶-۶۴ PERIOD WITH POOR RESULTS, SHAH THEN TURNED TO HASSAN ALI
MANSUR'S PROGRESSIVE SOCIETY TO CREATE IRAN NOVIN PARTY AS INSTRUMENT
TO IMPLEMENT HIS SIXTH OF BAHMAN REVOLUTION. MARDOM PARTY
WAS SUBSEQUENTLY REJUVENATED TO STIMULATE IRAN NOVIN TO PERFORM
MORE EFFECTIVELY. DESPITE CONSTANT STATEMENTS OF LOYALTY TO SHAH
AND HIS PLANS FOR IRAN, PARTIES HAVE APPARENTLY NOT PLEASED HIM.
AS INDICATED BY FAILURES OF FORMER MARDOM PARTY SECRETARIES
GENERAL ALI NAQI AND NASSER AMERI, EVEN ACTIVITIES OF GELDED
OPPOSITION HAD PROVED TOO CRITICAL FOR SHAH'S TASTE. NEVERTHELESS
HIS PAST STATEMENTS INDICATED CONTINUING SUPPORT FOR COCCEPT OF
MULTI-PARTY SYSTEM IN IRAN, AND IMPERIAL DECISION TO INSTITUTE ONEPARTY
STATE REPRESENTS ۱۸۰-DEGREE SHIFT IN POLICY WHICH ALSO
APPEARS TO NEGATE EARLIER PROMISES OF FREER ELECTIONS LATER THIS
YEAR. KEY SECTION OF SPEECH IS COMMENT THAT HE HAD HEARD QTE SOME
REALLY SHAMEFUL UTTERANCES, WHICH IN NOW WAY SHOULD BE EXPECTED
FROM AN IRANIAN. THIS SCENE, OF COURSE, HAS ALWAYS RECURRED WHEN
IRAN HAS BEEN ENGAGED IN THE DEFENCE OF ITS RIGHTS AT A HISTORIC
JUNCTURE. THIS SITUATION IS INTOLERABLE, UNQTE UNDER THESE CIRCUMSTANCES
WE DOUBT THAT MUCH CONSTRUCTIVE CRITICISM WILL EMERGE
FROM THE IRANIAN RESURGENCE PARTY.
¶۴. IN OPERATIONAL TERMS LITTLE HAS CHANGED, FOR DESPITE FACADE OF
QTE ME-TOO UNQTE OPPOSITION PARTIES SHAH HAS ALWAYS CALLED THE
TUNE AND ONLY RULING IRAN NOVIN PARTY HAD ANY IMPORTANCE. PRIME
MINISTER HAS BEEN LEAD DANCER, AND HIS SELECTION AS SECGEN AT
JANUARY PARTY CONGRESS HAD TIED IRAN NOVIN PARTY EVEN CLOSER TO
SHAH. IMMEDIATE CONSEQUENCE OF NEW MOVE HAS BEEN FLOOD OF STATEMENTS
OF LOYALTY TO SHAH, CONSTITUTION AND REVOLUTION, BOTH BY
GROUPS AND INDIVIDUALS. THERE IS CLEARLY NO VIABLE ALTERNATIVE FOR
IRANIANS WHO WANT TO PARTICIPATE ACTIVELY IN IRAN'S DEVELOPMENT
AND SHARE ITS PROSPERITY. ALL DIFFERENCES OF VIEW ON HOW TO IMPLEMENT
SHAH'S PLAN FOR IRAN WILL BE SUPPRESSED UNTIL NEW PARTY
DEVELOPS AN IDEOLOGY AND ITS LEADERSHIP IS CONSTITUTED.
¶۵. SHAH'S SPEECH IS VAGUE ON GOALS OF IRANIAN RESURGENCE PARTY AND
MANY OTHER POINTS. IT IS NOT CLEAR, FOR EXAMPLE, HOW CANDIDATES
WILL BE SELECTED FOR SUMMER ELECTIONS AND ON WHAT PLATFORMS THEY
WILL RUN. SPEECH SHOWS SIGNS OF HURRIED PREPARATION FOR ISSUANCE
PRIOR TO HIS DEPARTURE FOR ALGIERS. WHILE MOST IRANIANS WILL
ACCEPT NEW CHANGE WITH TYPICAL CYNICISM, IMPLIED CRITICISM OF ALL
PARTIES FOR FAILING TO GET BEHIND SHAH'S PUSH FOR REVOLUTION FROM
THE TOP MAY ALIENATE SOME PEOPLE, PARTICULARLY THOSE WHO HAVE
WORKED HARD FOR IRAN NOVIN PARTY ON ASSUMPTION THEY WERE CARRYING
OUT SHAH'S WISHES.
¶۶. INTERNATIONAL REACTION WILL PROBABLY VARY FROM INDIFFERENCE TO
INCREASINGLY SHRILL CHARGES OF TOTALITARIANISM. IRAN'S IMAGE AS
COUNTRY IN WHICH ALL ELEMENTS WERE BEING TAPPED IN DEVELOPMENT
PROCESS MAY SUFFER UNLESS NEW PARTY'S MEMBERSHIP COMES FROM BROAD
SPECTRUM. IT APPEARS THAT EARLIER SUCCESSFUL IRANIAN POLICY OF
COMPROMISE AND COOPERATION HAS BEEN REPLACED BY QTE TAKE IT OR
LEAVE IT UNQTE STANCE IN DEALING WITH OPPOSITION.
¶۷. IN A-۱۹ EMBASSY NOTED THAT SHAH HOPES TO MOVE TOWARD SITUATION
IN WHICH HE GIVES POLICY GUIDANCE BUT KEEPS HIS DISTANCE FROM
DAILY ACTIVITIES OF GOVERNMENT. INITAL IMPRESSION OF HIS ACTION IN
CREATING NEW POLITICAL PARTY AND FORECASTING HIS PERSONAL SELECTION
OF SOME OF ITS LEADERS IS THAT HE HAS RETURNED TO MORE DIRECT
INVOLVEMENT IN THE BUSINESS OF GOVERNMENT. BETTER JUDGMENT ON THIS
POINT CAN BE MADE WHEN FUNCTION OF NEW PARTY BECOME CLEAR.
¶۸. IN SUM, GIVEN EXISTING STRICT DEGREE OF POLITICAL CONTROLS,
SHAH'S DECISION TO MELD ALL POLITICAL PARTIES INTO ONE APPEARS TO
OFFER LITTLE IN WAY OF IMPROVEMENTS TO IRANIAN POLITICAL SYSTEM
WHILE ADDING SEVERAL DISADVANTAGES BOTH DOMESTICALLY AND INTERNATIONALLY.
HELMS
Declassified/Released US Department of State EO
Systematic Review ۰۵ JUL ۲۰۰۶
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر