منبر روز اول سال ۹۷ خامنه‌ای اهمیت برنامه‌ای دارد. نشان 
می‌دهد که رهبر نظام تا چه حد عمق بحران را دریافته و چه 
چاره‌ای برای رفع آن اندیشیده است.
خامنه‌ای: «در کشور ما آزادی فکر، آزادی بیان، آزادی انتخاب وجود دارد و هیچ کس به خاطر اینکه فکر و نظرش مخالف نظر حکومت است مورد فشار و تهدید و تعقیب قرار نمی‌گیرد. البته آزادی چارچوب دارد.»
خامنه‌ای: «در کشور ما آزادی فکر، آزادی بیان، آزادی انتخاب وجود دارد و هیچ کس به خاطر اینکه فکر و نظرش مخالف نظر حکومت است مورد فشار و تهدید و تعقیب قرار نمی‌گیرد. البته آزادی چارچوب دارد.»
پیش از شروع سخنرانی خامنه‌ای یک مداح به شعار دهی در وصف “ولی امر مسلمین جهان” پرداخت و از جمله غریو برداشت: «فرمان بده فرمان بده، از جان اطاعت می‌کنیم!»
و فرمان خامنه‌ای این شد که مبنا بر این گذاشته شود که وضعیت مملکت عالی است، اشکال اصلی در استفاده نکردن از ظرفیت‌ها و امکانات کشور است که برای آن هم می‌توان برنامه‌ریزی کرد.
خامنه‌ای با صدایی خسته به دفاع از دستاوردهای «انقلاب اسلامی» پرداخت که مهمترین آنها به گفته او برقراری شریعت است، امری که شورای نگهبان ضامن آن است. او در بررسی کارنامه چهل‌ساله جمهوری اسلامی گفت که شعارهای اصلی آن حفظ شده و نظام به موفقیت‌های زیادی رسیده. او در این رابطه موضوع استقلال و «مردم‌سالاری دینی» را برجسته کرد و سپس تأکید ویژه‌ای کرد بر آزادی بیان در ایران. خامنه‌ای گفت که عده‌ای از آزادی استفاده می‌کنند و تبلیغ می‌کنند که آزادی نیست. او گفت هر کس بگوید که به خاطر عقیده‌اش زیر فشار است دروغ می‌گوید.
خامنه‌ای که اخیرا در واکنش به خیزش اعتراضی دی‌ماه تا حد پذیرش این که نظام در زمینه عدالت پیشرفت خوبی نداشته، عقب نشسته بود، در منبر اول سال سخنش را تعدیل کرد و گفت منظورش این نبوده که نظام در زمینه عدالت کم‌کاری کرده است. در این باره برای اثبات کارنامه مثبت نظام به آمار بانک جهانی متوسل شد، یعنی کوشید مرجعی برای بستن دهان منتقدان پیدا کند، مرجعی جهانی برای تأیید ادعای «ولی امر مسلمین جهان».
خامنه‌ای زمانی در دفاع از دستاوردهای نظام مدام غنی‌سازی اورانیوم را به رخ می‌کشید. اما امسال نیز مثل سال پیش منبر ولی فقیه رادیواکتیو نبود.
در بخش انتقادی و تجویزی سخنرانی، خامنه‌ای ابتدا به موضوع استفاده نکردن از ظرفیت‌های کشور پرداخت. نگاه او به ظرفیت عمدتا جمعیت‌شناسانه بود. از نیروی جوانان صحبت کرد و سپس به دفاع از سیاست افزایش جمعیت پرداخت و وظیفه مردم را تکثیر نسل دانست تا ظرفیت و توانایی کشور بیشتر شود. او گفت جمعیت زیاد آبروی ماست، و این توطئه دشمنان است که می‌خواهند کشورهای اسلامی کم‌جمعیت باشند.
در ادامه از مسئولان انتقاد کرد که به اندازه کافی وجود ظرفیت رشد در کشور باور ندارند و از آن استفاده نمی‌کنند. و سپس امر کرد که باید در این باره برنامه‌ریزی شود.
خامنه‌ای در بخش انتقادی سخنانش به برخی مسئولان اشاره کرد که «دچار تنبلی و کم کاری بودند و هستند». سپس گفت: «وضع کشور اقتضا می کند که کار پر توان و پرتلاش داشته باشیم.» در همین بخش  انتقاد کرد که یک مانع توسعه «اعتماد کردن به نسخه بیگانگان است.»
خامنه‌ای از بالا گرفتن اختلاف‌های جناحی هم انتفاد کرد و «قبیله‌گرایی سیاسی و جناحی» را مانع توسعه دانست. سپس بر ادامه مبارزه با فساد تأکید کرد در عین حال گفت که فساد در آن حدی نیست که می‌گویند: « اینکه بگویند مسئله فساد، امروز در کشور به یک مسئله رایج درآمده. نه این خبرها نیست. البته فساد کمش هم بد و مضر است ولی اینکه تبلیغ می‌کنند که فساد همه جا را گرفته، نه اینطور نیست.»
خامنه‌ای در پیام تحویل سال خود شعار سال را حمایت از کالای ملی دانست. او در سخنرانی روز اول سال هم به این موضوع پرداخت و گفت که باید برای دفاع از کالای ملی جنس قاچاق نخرید. او درباره شعار سال گفت: «برخی می‌گویند تعیین شعار سال فایده ندارد چون عمل نمی‌کنند، من قبول ندارم. تعیین شعار سال با دو منظور است، یکی جهت دادن به سیاست‌های اجرایی و عملکرد مسئولین دولتی و حکومتی و یکی هم توجیه افکار عمومی.»
بخش پایانی سخنرانی خامنه‌ای به اوضاع منطقه اختصاص داشت. او در این بخش به دفاع از دخالت‌گری در اوضاع سوریه و عراق پرداخت و گفت: «در سالی که گذشت، جمهوری اسلامی پرچم عزت و اقتدار ملت ایران را در منطقه به اهتزاز درآورد. جمهوری اسلامی سهم مهمی در شکستن کمر تکفیری‌ها در منطقه ایفا کرد. جمهوری اسلامی توانست در بخش مهمی از منطقه، شر تکفیری‌ها را از سر مردم کم کند. این‌ها کارهای بزرگیست. حالا فضول‌های بین المللی، کسانی که در همه مسائل دنیا می‌خواهند دخالت کنند معترضند که چرا ایران در عراق و سوریه شرکت می‌کند و دخالت می‌کند؟ خب به شما چه؟»
نکته مهم در بخش سیاست خارجی این بود که خامنه‌ای همانند پیام اول سال، از برجام و برنامه‌ موشکی حرفی نزد.

جمع‌بند

یک کالای مورد حمایت دولتی: عبای آخوندی، محصول کارگاهی در مازندران. معلوم نیست مواد اولیه از کجاست.
خامنه‌ای کوشید با صدایی خسته به نظام روحیه بدهد و بگوید بحران وجود ندارد، آنچه به آن بحران نداشتن دستاورد هم می‌گویند بی‌معنی است، و تنها اشکال موجود استفاده نکردن ظرفیت‌ها و کم‌کاری برخی مسئولان بوده است. او به این ترتیب به منتقدان خود پاسخ داد. یکی از آخرین آنها که در این روزها کارنامه رژیم را سیاه توصیف کرده، احمدی‌نژاد است، کسی که رئیس جمهوری محبوب رهبر بود.
بخش تجویزی برنامه رهبر در مورد مسئولان حکم به آنهاست که بیشتر تلاش ورزند. حکم به ملت هم این بود که بیشتر زاد و ولد کنند، جوانان بیشتر کار کنند و همه جنس ایرانی بخرند.