۱۳۹۷ آبان ۲۲, سه‌شنبه

بیانیه ۱۳۴ نویسنده که به متن ما نویسنده‌ایم نیز مشهور است نامهٔ سرگشاده ۱۳۴ نویسنده، شاعر، نمایشنامه و فیلمنامه‌نویس، محقق، منتقد و مترجم ایرانی است.

بیانیه ۱۳۴ نویسنده

پرش به ناوبریپرش به جستجو
بیانیه ۱۳۴ نویسنده که به متن ما نویسنده‌ایم نیز مشهور است نامهٔ سرگشاده ۱۳۴ نویسنده، شاعر، نمایشنامه و فیلمنامه‌نویس، محقق، منتقد و مترجم ایرانی است. آنها در سال ۱۳۷۳ با انتشار این متن خواستار آزادی اندیشه، بیان و نشر آثار خود شده و به سانسور اعتراض کردند. این اعضای کانون نویسندگان ایران در این متن همچنین از حضور صنفی خود به عنوان کانون نویسندگان ایران خبر دادند.
اما مسائلی که در تاریخ معاصر در جامعهٔ ما و جوامع دیگر پدید آمده، تصویری را که دولت و بخشی از جامعه و حتی برخی از نویسندگان از نویسنده دارد، مخدوش کرده است؛ و در نتیجه هویت نویسنده و ماهیت اثرش، و همچنین حضور جمعی نویسندگان دستخوش برخوردهای نامناسب شده‌است. از این‌رو ما نویسندگان ایران وظیفهٔ خود می‌دانیم برای رفع هر گونه شبهه و توهم، ماهیت کار فرهنگی و علت حضور جمعی خود را تبیین کنیم.
ما نویسنده‌ایم، یعنی احساس، تخیل، اندیشه و تحقیق خود را به اشکال مختلف می‌نویسیم و منتشر می‌کنیم. حق طبیعی و اجتماعی و مدنی ماست که نوشته‌مان – اعم از شعر یا داستان، نمایشنامه یا فیلمنامه، تحقیق یا نقد، و نیز ترجمهٔ آثار دیگر نویسندگان جهان – آزادانه و بی هیچ مانعی به دست مخاطبان برسد. ایجاد مانع در راه نشر این آثار، به هر بهانه‌ای، در صلاحیت هیچ‌کس یا نهادی نیست. اگرچه پس از نشر راه قضاوت و نقد آزادانه دربارهٔ آنها بر همگان گشوده‌است.
هنگامی که مقابله با موانع نوشتن و اندیشیدن از توان و امکان فردی ما فراتر می‌رود، ناچاریم به‌صورت جمعی-صنفی با آن روبرو شویم، یعنی برای تحقق آزادی اندیشه و بیان و نشر و مبارزه با سانسور، به شکل دسته‌جمعی بکوشیم. به همین دلیل معتقدیم: حضور جمعی ما، با هدف تشکل صنفی نویسندگان ایران متضمن استقلال فردی ماست. زیرا نویسنده در چگونگی خلق اثر، نقد و تحلیل آثار دیگران، و بیان معتقدات خویش باید آزاد باشد. هماهنگی و همراهی او در مسائل مشترک اهل قلم به معنای مسئولیت او در برابر مسائل فردی ایشان نیست. همچنان که مسئولیت اعمال و افکار شخصی یا سیاسی یا اجتماعی هر فرد بر عهدهٔ خود اوست.
با این همه، غالباً نویسنده را، نه به عنوان نویسنده، بلکه به ازای نسبت‌های فرضی یا وابستگی‌های محتمل به احزاب یا گروه‌ها یا جناح‌ها می‌شناسند و بر این اساس دربارهٔ او داروی می‌کنند. در نتیجه حضور جمعی نویسندگان در یک تشکل صنفی-فرهنگی نیز در عداد احزاب یا گرایش‌های سیاسی قملداد می‌شود. دولت‌ها و نهادها و گروه‌های وابسته به آنها نیز بنا به عادت، اثر نویسنده را به اقتضای سیاست و مصلحت روز می‌سنجند و با تفسیرهای دلبخواه حضور جمعی نویسندگان را به گرایش‌های ویژهٔ سیاسی یا توطئه‌های داخل و خارج نسبت می‌دهند. حتی بعضی افراد، نهادها و گروه‌های وابسته، همان تفسیرها و تعبیرهای خودساخته را مبنای اهانت و تحقیر و تهدید می‌کنند. از این‌رو تأکید می‌کنیم که هدف اصلی ما از میان برداشتن موانع راه آزادی اندیشه و بیان و نشر است و هرگونه تعبیر دیگری از این هدف، نادرست است و مسئول آن صاحب همان تعبیر است.
مسئولیت هر نوشته‌ای با همان کسی است که آن را آزادانه می‌نویسد و امضا می‌کند. پس مسئولیت آنچه در داخل یا خارج کشور به امضای دیگران، در موافقت یا مخالفت با ما نویسندگان ایران منتشر می‌شود، فقط بر عهدهٔ همان امضاکنندگان است.
بدیهی است که حق تحلیل و بررسی هر نوشته برای همگان محفوظ است، و نقد آثار نویسندگان لازمهٔ اعتلای فرهنگ ملی ماست، اما تجسس در زندگی خصوصی نویسنده به بهانهٔ نقد آثارش، تجاوز به حریم اوست و محکوم شناختن او به دستاویزهای اخلاقی و عقیدتی خلاف دموکراسی و شئون نویسندگی است. همچنان که دفاع از حقوق انسانی و مدنی هر نویسنده نیز در هر شرایطی وظیفهٔ صنفی نویسندگان است.
حاصل آنکه
حضور جمعی ما ضامن استقلال فردی ماست، و اندیشه و عمل خصوصی هر فرد ربطی به جمع نویسندگان ندارد. این یعنی نگرش دموکراتیک به یک تشکل صنفی مستقل. پس اگرچه توضیح واضحات است، باز می‌گوییم: ما نویسنده‌ایم. ما را نویسنده ببینید و حضور جمعی ما را حضور صنفی نویسندگان بشناسید.[۱]

امضا کنندگان[ویرایش]

  1. منوچهر آتشی
  2. امیرحسین آریان‌پور ***
  3. داریوش آشوری
  4. شهین احمدی
  5. مسعود احمدی
  6. شیوا ارسطویی
  7. حسن اصغری *
  8. محمدرضا اصلانی
  9. جهانگیر افکاری
  10. اصغر الهی
  11. مفتون امینی
  12. عبدالله انوار
  13. منصور اوجی
  14. پرویز بابایی
  15. علی باباچاهی *
  16. محمدرضا باطنی
  17. رضا براهنی
  18. شاپور بنیاد
  19. محمد بهارلو
  20. سیمین بهبهانی
  21. میهن بهرامی
  22. محمد بیابانی
  23. بیژن بیجاری *
  24. بهرام بیضائی
  25. شهرنوش پارسی‌پور
  26. روئین پاکباز
  27. باقر پرهام
  28. حسن پستا
  29. علی‌رضا پنجه‌ای
  30. احمد پوری
  31. حسن پویان
  32. محمدجعفر پوینده **
  33. چنگیز پهلوان
  34. بهروز تاجور
  35. احمد تدین
  36. گلی ترقی
  37. فرخ تمیمی
  38. علی‌رضا جباری
  39. کامران جمالی
  40. هاشم جوادزاده
  41. محمد جواهرکلام
  42. شاپور جورکش *
  43. رضا جولائی
  44. جاهد جهانشاهی
  45. رضا چایچی
  46. امیرحسن چهلتن *
  47. هوشنگ حامی
  48. غفار حسینی **
  49. خسرو حمزوی تهرانی
  50. ضیاالدین خالقی
  51. محمدتقی خاوری
  52. علی‌اصغر خبره‌زاده
  53. ابوتراب خسروی
  54. محمدرضا خسروی
  55. عظیم خلیلی
  56. محمد خلیلی
  57. سیمین دانشور
  58. علی‌اشرف درویشیان
  59. محمود دولت‌آبادی
  60. خشایار دیهیمی
  61. اکبر رادی
  62. مرتضی راوندی
  63. فریبرز رئیس‌دانا
  64. نصرت رحمانی
  65. منیرو روانی‌پور
  66. قاسم روبین
  67. اسماعیل رها
  68. ابراهیم رهبر
  69. عباس زریاب خوئی
  70. کاظم سادات اشکوری
  71. فرشته ساری *
  72. غلامحسین سالمی
  73. محمدعلی سپانلو *
  74. جلال ستاری
  75. فرج سرکوهی *
  76. علیرضا سیف‌الدینی
  77. احمد شاملو
  78. محمد شریفی
  79. محمدتقی صالح‌پور
  80. ساناز صحتی
  81. عبدالرحمان صدریه
  82. عمران صلاحی
  83. فرزانه طاهری
  84. مسعود توفان *
  85. هوشنگ آشورزاده
  86. شیرین عبادی
  87. عبدالعلی عظیمی
  88. مشیت علایی
  89. غزاله علیزاده
  90. مهدی غبرایی
  91. هادی غبرائی
  92. سودابه فضائلی
  93. محمد قاضی
  94. مهدی قریب
  95. آریتا قهرمان
  96. مهرانگیز کار
  97. مدیا کاشیگر
  98. منوچهر کریم‌زاده *
  99. بیژن کلکی
  100. سیما کوبان
  101. عبدالله کوثری
  102. جعفر کوش‌آبادی
  103. منصور کوشان *
  104. لیلی گلستان
  105. هوشنگ گلشیری
  106. شهلا لاهیجی
  107. محمد شمس لنگرودی***
  108. جواد مجابی *
  109. محمد محمدعلی *
  110. احمد محمود
  111. عباس مخبر
  112. محمد مختاری **
  113. حمید مصدق
  114. محمود معتقدی
  115. علی معصومی
  116. شهاب مقربین
  117. شهریار مندنی‌پور *
  118. کیومرث منشی‌زاده
  119. الهام مهویزانی
  120. جمال میرصادقی
  121. احمد میرعلائی **
  122. محسن میهن‌دوست
  123. کیوان نریمانی
  124. غلامحسین نصیری‌پور
  125. نازنین نظام شهیدی
  126. جمشید نوایی
  127. سیروس نیرو
  128. صفورا نیری
  129. محمد وجدانی
  130. اسماعیل همتی
  131. کوروش همه‌خانی
  132. حمید یزدان‌پناه
  133. ابراهیم یونسی

پیامدهای سیاسی[ویرایش]

متن ۱۳۴ و گزارش جمع هشت نفرهٔ اعضای کانون (منصور کوشان، هوشنگ گلشیری، سیما کوبان، محمد مختاری، رضا براهنی، محمد خلیلی، فرج سرکوهی و محمد محمد علی) که از چگونگی نگارش متن و جمع کردن امضاها گزارش داده بود در آخرین شماره مجله تکاپو و در نشریه گردون منتشر شدند.[۲]
پس از انتشار متن فشار جمهوری اسلامی بر کانون نویسندگان افزایش بافته و در نشریات دولتی روزنامه کیهان،کیهان هوایی، جمهوری اسلامی (روزنامه)، روزنامه رسالت و غیره مقاله‌هایی علیه نامه و امضاکنندگان منتشر شدند. بسیاری از فعالان کانون و امضاکنندگان دستگیر شده و مورد فشار قرار گرفتند. برخی از امضاکنندگان مانند امیر حسین آریان پور و محمد شمس لنگرودی امضاهای خود را پس گرفتند.[۲]
برخی بر این نظراند که قتل‌های زنجیره‌ای با انتشار متن ۱۳۴ مرتبط‌اند. محمد مختاری، محمد جعفر پوینده، احمد میرعلائی و غفار حسینی از قربانیان قتل‌های زنجیره‌ای و فرج سرکوهی که از مرگ جان سالم به در برد از فعالان کانون نویسندگان و امضا کنندگان متن ۱۳۴ بودند.

مگر دكتر مصدق و جبهه ملى او نيز نيتى جز اين داشتند كه « شاه سلطنت كند نه حكومت!»

آرش کمانگر: رویال دیریم* ابر- پروژه بازگشت به نظام موروثی سلطنتی در ایران


مگر دكتر مصدق و جبهه ملى او نيز نيتى جز اين داشتند كه « شاه سلطنت كند نه حكومت!» پس‏ چرا با همكارى مستقيم سازمان‌هاى امنیتی آمريكا و انگليس‏، دولت او را ساقط كرديد و انبوهی از انسانهای آزاده را كشته و يا به شكنجه‌گاه فرستاديد؟


پیش گفتار
در فضاى سياسى فعلى ايران، اكثريت مردم و نيروهاى سياسى مخالف جمهورى اسلامى در ارزيابى شرايط حساس‏ موجود حول دو پارامتر كليدى – تقريبا- اشتراك نظر دارند:
۱ - اكثريت مردم خواستار نابودى استبداد مذهبى حاكم و در آرزوى فناى رژيم قرون وسطايى مى‌باشند. آنها اين خواست و آمال بزرگ را در اشكال مبارزاتى بى‌نهايت متنوع فرياد مى‌زنند. خیزشها و جنبشهای یکساله اخير نيز بار دیگر اين اراده انسانى را به نمايش‏ گذاشته است. بنابراين در اينكه ادامه حيات براى رژيم اسلامى دشوار شده و شبح نابودی، خواب آرام را از چشمانش‏ ربوده، شكى وجود ندارد.
۲ - در بطن اين بحران عظيم سياسى اقتصادی كه از يك طرف رژيم برخود مى‌لرزد و از طرفى ديگر نارضایتی مردم، روز به روز بيشتر به نقطه جوش نزدیک میشود ، ما شاهد پديده‌اى به نام « خلاء آلترناتيو » در ايران هستيم .
آلترناتيوها و پروژه‌هاى گوناگون البته وجود دارند و در ميان توده‌ها نيز پايگاه و هواخواهانى دارند اما با اين همه، هيچ نيرو و گفتمانی - خواه ترقيخواه و خواه ارتجاعی - نمى‌تواند ادعا كند كه به تنهايى و بالفعل، خلاء رهبرى و آلترناتيو را توانسته پر كند و از حمايت اكثريت مردم برخوردار باشد.
از اين‌رو بسيار طبيعى‌ است و منطقى مى‌نمايد كه در بطن بحران سیاسی اقتصادی موجود و فقدان يك آلترناتيو قدرتمند، هر جريان و نيروى سياسى و طبقاتى معينى تلاش‏ كند كه از طريق سه اهرم « تبليغ ، ترويج و سازماندهى » پروژه، برنامه و راهبرد پيشنهادى خود را در برابر توده‌ها قرار دهد و آنها را حول آلترناتيو پيشنهادى خود بسيج كند.
در صحنه سیاسی حال حاضر ایران ( در داخل و خارج از کشور) پنج طیف یا نیروی سیاسی سعی دارند بدیلی برای چهار دهه حاکمیت رژیم اسلامی پیدا کنند: ۱- سلطنت طلبان ۲- مجاهدین خلق ۳- چپ کمونیست ۴- جمهوریخواهان سوسیال دمکرات و یا لیبرال سکولار ۵- تشکلهای متعلق به اقلیتهای ملی یا مذهبی.
نیروی پنجم یعنی احزاب و تشکلهای اپوزیسیون متعلق به اقلیتهای ملی – قومی و مذهبی، اگر چه در مناطق تحت سکونت خود از پایه اجتماعی معینی برخوردارند اما چون یک نیرو و گفتمان سراسری نیستند هیچ شانسی برای تبدیل شدن به یک الترناتیو کشوری ندارند. اینها اما در شرایط حساس سیاسی و نظامی میتوانند از طریق ائتلاف با برخی طیف بندیهای سیاسی سراسری نقش مهمی ایفاء کنند و در ازای دریافت امتیازاتی موجبات تقویت آن بدیل مفروض را فراهم نمایند.
نیروی چهارم جمهوریخواهان سکولاری هستند که میخواهند در چهارچوب حفظ سیستم سرمایه داری به گونه ای از شر استبداد اسلامی خلاص شوند. به باور من این نیرو به کلی اعتماد به نفس خود را از دست داده است و در شرایط کنونی قادر به نقش آفرینی مستقل نیست. بخشهای وسیعی از آنها کماکان به بهره گیری از جناح به اصطلاح معتدل و اصلاح طب رژیم اسلامی و مشارکت در نمایشات انتخاباتی آنها باور دارند و آنها هم که دیگر ندارند و پیام خیزش دی ( اصلاح طلب – اصولگرا – دیگه تمومه ماجرا) را گرفته اند، فوج فوج به گفتمان سیاسی تحت رهبری رضا پهلوی نزدیک می شوند. یعنی صرف نظر کردن از شکل جمهوری در حال حاضر و اتحاد با سلطنت طلبان حول نظام "سکولار دمکراسی" و البته پذیرش نقش رهبری کننده "شاهزاده رضا پهلوی" به عنوان یک چهره ملی فراجناحی!!
بنابراین اگر به این جمعبندی برسیم که نیروی چهارم و پنجم نمیتوانند نقش کلیدی در مقیاس سراسری ایفاء کنند، آنگاه ناگزیریم رقابت اصلی را میان سه گفتمان سیاسی عمده بدانیم که البته هیچکدامشان در حال حاضر دست به نقد، از اقبال اکثریت مردم به جان آمده برخوردار نیستند، اما هر کدام در میان لایه هایی از جامعه میتوانند تاثیرات معینی را بر جای گذارند.
میدانیم که امپریالیسم غرب به رهبری امریکا و دول مرتجع عربی به همراه رژیم اسرائیل، اگر نتوانند از طریق محاصره سیاسی – اقتصادی، پروژه "رژیم رام" را در برابر جمهوری اسلامی پیش ببرند، ناگزیرند گوشه چشمی هم به پروژه "رزیم چنج" داشته باشند. برای این منظور، دو نیروی سراسری در طیف اپوزیسیون آمادگی دارند با چنین سناریویی همکاری کنند: یعنی خلاص شدن از جمهوری اسلامی بدون ایجاد فرصت برای گفتمان چپ کمونیست برای تبدیل انقلاب نوین ایران به یک انقلاب اجتماعی برای عبور از نظام سرمایه داری علاوه بر استبداد سیاسی – مذهبی.
ایندو نیرو عبارتند از: مجاهدین خلق و سلطنت طلبان. به لحاظ توانایی تشکیلاتی و قدرت سازماندهی، فعلا توان سلطنت طلبان قابل قیاس با توان مجاهدین نیست. ضمن اینکه با روی کارآمدن ترامپ در امریکا پاره ای از حامیان معروف مجاهدین نظیر: جان بولتون به کاخ سفید راه پیدا کرده اند و سعی دارند به حامیان رژیم چنج بقبولانند که تنها نیروی متشکل و سازمانیافته ای که میتوان روی آن حساب کرد همین مجاهدین خلق هستند. ضمن اینکه پاره ای از شیخ نشین های ثروتمند جنوب خلیج فارس علاوه بر سلطنت طلبان از مجاهدین نیر آشکارا حمایت میکنند و مقامات بلند پایه آنها در میتینگهای سالانه مجاهدین شرکت میکنند و جزو حامیان مالی آنها هستند. با این همه به نظر میرسد در یک و دو سال اخیر تحولات "مثبتی" به نفع پروژه رضا پهلوی در حال وقوع است. به لحاظ سیاسی تعداد بیشتری از جمهوریخواهان سکولار به نفع این پروژه قالب تهی میکنند و از سویی رسانه های بیشتری از مدیای کلان فارسی زبان، تریبون خود را در اختیار حامیان "رویال دیریم" قرار میدهند. از بخش فارسی صدای امریکا تا تلویزیون من و تو ، از رادیو فردا تا ایران اینترنیشنال، از تلویزیونهای ماهواره ای لس انجلسی تا بی بی سی همه توش و توان خویش را در خدمت تقویت این گفتمان قرار داده اند و اینکار را با وسواس کامل و با حذف گفتمان های سیاسی دیگر بویژه چپ سوسیالیست به اجرا در می آورند. البته ابر رسانه بی بی سی فارسی کماکان با برگ جناح اعتدال در حکومت اسلامی بازی میکند و الویت اصلی اش همچون سالیان گذشته تقویت پروژه رام کردن و اصلاح جمهوری اسلامی است . منتها هرازگاهی برای رعایت "اخلاق حرفه ای ژورنالیستی" سعی میکند به اپوزیسیون برانداز هم تریبون بدهد که این قرعه در ۹۹ درصد موارد به سلطنت طلبان و یا لیبرالهایی میرسد که با پروژه "رویال دیریم" همراه هستند.
در بطن این تحول است که روزنامه گاردین در بریتانیا، چندی پیش فاش کرد که تلویزیون ایران اینترنیشنال به یکباره از حمایت مالی ۲۵۰ میلیون دلاری عربستان و برخی دیگر از دول شیخ نشین و سرمایه داران جنوب خلیج فارس برخوردار شده است. در راستای این تحول مالی اساسی بوده که پاره ای از زبده ترین خبرنگاران و مجریان رسانه های رقیب با پیشنهادات چرب و چلیک مواجه میشوند و به این تلویزیون کوچ میکنند. نظیر: صادق صبا رئیس سابق بخش فارسی بی بی سی – پانته آ بهرامی مجری معروف تلویزیون من و تو و سیما ثابت مجری برنامه چشم انداز بامدادی رادیو بی بی سی. برنامه تلویزیونی جدید ایران اینترنیشنال با عنوان: میدان، را نیز این دو نفر آخری اداره میکنند.
در این برنامه پرخرج و پرزرق و برق بوده که جناب شاهزاده ظاهر می شود و به پرسشهای مشتاقان پاسخ میگوید. این برنامه گویی "دیرس کد" داشته است یعنی حضار دست چین شده از سراسر امریکا – اعم از خانم یا آقا – باید لباسهای شیک می پوشیدند تا هم شان شاهزاده رعایت شود و هم برنامه "های کلاس" جلوه کند. تحت تاثیر همین فرهنگ "های کلاس" بوده که شاهزاده در فرازی از سخنانش آشکارا به اکثریت مردمانی که تخصص دانشگاهی ندارند توهین میکند و خطاب به حضار دست چین شده میگوید که خوشبختانه شما مثل آنها بی سرو پا نیستید!!
رضا پهلوی، دو مجری اجیرشده و همه حضار در این سیرک میدانی سعی کردند هم تصویری آرمانی از نیم قرن سلطنت پهلوی ارائه کنند و هم سیمایی امروزی، مدرن و به شدت دمکرات و امید بخش از شاهزاده ۵۸ ساله را به معرض فروش بگذارند. در این میدان مکاره که با شارلاتانی تمام طراحی شده بود نه کسی نقدی به رژیم گذشته داشت و نه سعی شد تناقضی در سخنان گوهربار شاهزاده جستجو کند. نمایشی مضحک برای رنگ کردن گنجشک و عرضه آن به عنوان قناری به مردم!!
به همین خاطر باید نسبت به این گفتمان حساس بود و برای حال و آینده ایران به طور همه جانبه ای به نقد آن پرداخت. مقاله زیر کوششی است در این راستا.

پرسشهای "میدانی" ما

ما به عنوان نحله ای از گفتمان سوسیالیستی – کمونیستی که به آزادی بی قید و شرط اندیشه، بیان، تشکل ، تجمع، و حق رای همگانی آزاد و حق بی چون و چرای انتخاب شدن و انتخاب کردن برای همه گرایشات سیاسی از آنارشی تا مونارشی باور دارد، معتقدیم که در ايرانِ پس از جمهوری اسلامی، هر فرد و نيرويى حق دارد در يك رقابت سالم دموكراتيك، حقانيت خود را براى اكثريت مردم به اثبات رساند و در عين حال حق هر فرد و جريانى ‌است كه ضمن دفاع از مواضع و برنامه پيشنهادى خود، به نقد و رد ديگر پروژه‌ها بپردازد. از اين منظر، ما سوسياليست‌ها بعنوان مدافعين يك آلترناتيو سياسى برابری طلبانه و آزاديخواهانه، يعنى آلترناتيوى كه از سرنگونى جمهورى اسلامى توسط انقلاب اجتماعى، خود‌حكومتى مردم، دموكراسى شورایی مشاركتى، پايان دادن به نابرابرى‌هاى طبقاتى و استقرار عدالت اجتماعى دفاع مى‌كند و كارگران و زحمتكشان را براى برپايى جامعه و حاكميتى انسانى يارى مى‌رساند، وظيفه خود مى‌دانيم كه در اين برهه حساس‏ از تاريخ كشورمان و با درس‏گيرى از تراژدى شكست انقلاب بهمن ۵۷ به نقد انواع و اقسام آلترناتيوها و جرياناتى بپردازيم كه عليرغم مبارزه با جمهورى اسلامى و داعيه آزاديخواهى و مردمسالارى قادر نيستند به آرمان آزادى و برابرى تحقق بخشند. در اين راستا يكى از نكات كليدى كه هر جريان مدعى رهبرى جنبش‏ بايد در برابر خود بگذارد، بررسى نقادانه گذشته خود و كلا تجارب مربوط به پروژه پينشهادى خويش‏ است. مثلا رضا پهلوى و « مشروطه‌خواهان » دور و بر او، ادعا مى‌كنند كه « دموكرات » شده‌اند و احياى سلطنت پهلوى در ايران به‌ هيچوجه اصول آزادى و دموكراسى را زير نخواهد گرفت. ايشان همزمان و بارها از دوران به اصطلاح پرشكوه پدر و پدر بزرگشان ( محمدرضا و رضاشاه ) ياد مى‌كنند يعنى دوران پنجاه ساله‌اى كه اساسا با سركوب، اختناق، تبعيضات قومى، وابستگى سياسى و اقتصادى به دول امپرياليستى و رشد نابرابرى‌هاى طبقاتى و غارت نجومى ثروت‌هاى كشور توسط خاندان پهلوى و اختاپوس‏ « هزار فاميل » سپرى شده است. بنابراين كسى كه نيم قرن سلطنت پهلوى را « طلايى » ارزيابى مى‌كند، نمى‌تواند همزمان هم داعيه آزاديخواهى داشته باشد و هم فكر كند كه بديل ترقيخواهانه‌اى را در برابر ارتجاع مذهبى حاكم علم كرده است. ( همچنانکه رهبران اصلاح نظام اسلامی – موسوی و کروبی و خاتمی - که دهه اول رژیم اسلامی خمینی را دوره نورانی و طلایی میدانند نمیتوانند ادعای آزادیخواهی کنند) !!
اين مساله در مورد ساير جريانات - حتى چپ- نيز صادق است. مثلا نيروى چپى كه با تجارب سترون و دهشتناكى چون حكومت‌هاى توتاليتر مدعى سوسياليسم در بلوك شرق سابق مرزبندى قاطع نداشته باشد و يا به گونه‌اى جنايات هولناك پول‌پوت‌ها و استالين‌ها را توجيه كند، نمى‌تواند در ايران امروز كانديداى خوبى براى پاسدارى از آزادى و حرمت انسانى باشد.
دومين نكته كليدى كه آقاى رضا پهلوى بايد پاسخ دهند نقش‏ تعيين كننده كودتاى ۲۸ مرداد ۳۲ عليه حكومت دکتر مصدق در عقب‌گرد تاريخى ايران و تبديل دموكراسى سیاسی به يك كيمياى ناب در آن و در نتيجه زمينه ‌سازى براى چهار دهه حاكميت فاشيسم مذهبى است.
بسيارى از سلطنت‌طلبان اصرار دارند كه مشروطه‌خواه ناميده شوند. آنها مدعى‌اند كه مى‌خواهند همچون حكومت‌هاى سلطنتى در انگليس‏ يا اسكانديناوى، قدرتى برپا كنند كه در آن شاه از مداخله در سياست و امورات مملكت معاف باشد. در پاسخ بايد گفت: مگر دكتر مصدق و جبهه ملى او نيز نيتى جز اين داشتند كه « شاه سلطنت كند نه حكومت!» پس‏ چرا با همكارى مستقيم سازمان‌هاى امنیتی آمريكا و انگليس‏، دولت او را ساقط كرديد و انبوهی از انسانهای آزاده را كشته و يا به شكنجه‌گاه فرستاديد؟
آقاى رضا پهلوى در جايى مى‌گويد « يك بار براى هميشه هر ايرانى از هركجا كه باشد از هر طبقه‌اى و هر مذهبى و مسلکى و هر عقيده‌اى، بداند كه در آن مملكت صاحب حقوق مساوى خواهد بود و حقش‏ را در آن جامعه خواهد گرفت. اين پايه و اساس‏ كار ماست... ما يك سابقه تاريخى در مملكتمان داريم كه زمانى كه پايه دموكراسى در انقلاب مشروطيت ريخته شده، بسيارى از اين ممالك امروزى اروپا حكومت‌هاى ديكتاتورى و فاشيستى داشتند. » يعنى ايشان مدعى‌اند كه خاندان پهلوى عليرغم نيم قرن اختناق، ادامه‌ دهنده و پاسدار ارزش‏هاى انقلاب مشروطيت بوده است.
ما مى‌دانيم كه سه جريان مشخص‏ اجتماعى در انقلاب مشروطيت دخيل بودند: ۱ - جريان سوسيال دموكراسى كه خواهان رفع ستم اربابان فئودال با تكيه بر جنبش‏ دهقانى، نابودى استبداد قاجارى و برقرارى يك جمهورى مبتنى بر دموكراسى سياسى بود . ۲ - جريان ناسيوناليست به رهبرى شخصيت‌هاى روشنفكر بورژوا و تجار مشروطه‌خواه كه بر خلاف انقلاب كبير فرانسه، شجاعت طرفدارى از جمهورى را نداشتند. راديكالترين افراد اين طيف از شعار « شاه سلطنت كند نه حكومت » طرفدارى مى‌كردند. و بالاخره ۳ - جريان مشروعه‌خواه به رهبرى شيخ فضل‌الله نورى كه خواهان تلفيق كامل دين و دولت و استقرار شريعت به جاى قانون اساسى مشروطيت بود.
خاندان پهلوى حال بايد پاسخ دهند كه به كداميك از اين سه طيف تعلق داشته و يا دارد؟ پاره‌اى از صاحب‌نظران طيف سلطنت ادعا مى‌كنند كه به گرايش‏ دوم تعلق داشته و دارند يعنى همان جريانى كه در انقلاب مشروطيت و بعدها در نهضت ملى شدن نفت، خواستار تعديل قدرت شاه به نفع « مجلس‏ انتخابى » ( مجلس‏ شوراى ملى ) بودند. اين ادعا را مى‌توان با طرح چند سوال ساده رد نمود: نخستين پرسش‏ اينكه اگر خاندان پهلوى طرفدار مشروطيت بوده، كودتاى رضا خان و لغو عملى قانون اساسى و فرمايشى شدن مجلس‏ چه معنايى داشت؟ آيا قدرقدرتى رضا شاه، حاكميت استبداد مطلق‌العنان نبود؟ دومين سوال اينكه اگر قبول داريم حكومت مصدق ادامه ‌دهنده گرايش‏ دوم انقلاب مشروطيت بود، از چه رو محمدرضا شاه در تداوم سنت تاريخى « استبداد شرقی » زيرآب حكومت‏ انتخابی را در سال ۳۲ زد؟ و پرسش‏ سوم اينكه اگر قبول داريد شعار انقلاب مشروطيت همچون همه انقلاب‌هاى بورژوا_ دموكراتيك جهان اين بود كه پارلمان را به حاكم واقعى كشور تبديل كند، چرا عملا « توشيح ملوكانه » وتوكننده و حاكم اصلى كشور بود؟ اهرم سومى كه حتى قادر بود تصميمات دو مجلس‏ فرمايشى سنا و شوراى ملى را نيز وتو كند؟
ممكن است در اين ميان عده‌اى پيدا شوند ( و از قضا شده‌اند ) و بگويند « شاهزاده رضا پهلوى! در دوران اختناق سياه آریامهری، نوجوانى بيش‏ نبوده، بعلاوه اقامت طولانى وى در خارج و تجارب انقلاب ۵۷ به ايشان ثابت كرده است كه " اشتباهات " پدر و پدربزرگ را تكرار نكنند! » اين ادعا هم درست است و هم غلط . درست است به اين اعتبار كه نمى‌توان خطاها و جنايات اجداد را به پاى « شجره طيبه » نوشت يعنى « از فضل يا شر پدر، پسر را چه حاصل؟! » بنابراين سخن از دادگاهى نمودن و متهم نمودن آقاى رضا پهلوى در ميان نيست. نادرست است از اين رو كه ايشان مدعى بازسازى و احياى زمامدارى سلسله‌اى در ايران است كه بيلان تاريخى معينى در كشورمان داشته است. يعنى نمى‌توان از نظريه و يا سيستم حكومتى معينى دفاع كرد اما كارى به تجارب و عملكرد آن در گذشته نداشت.
بگذریم که در طول ۲۵۰۰ سال تاریخ سلسله های شاهنشاهی در ایران، هیچوقت حکومت، شاه و خاندانی پس از سرنگونی و انقراض مجددا به قدرت بازنگشته اند.
كسى كه مى‌ گويد دموكرات است و يا شده است، اولين شرطش‏ اين است كه با گذشته جريان سياسى و فكرى خود نقادانه برخورد كند، مثلا قاطعانه بايد نظر خود را در مورد چرايى استبداد سياسى، شوونيسم فارس‏، وابستگى به دول امپرياليستى و فرمانبرى از مستشاران و سفراى آنها ( كه بعضا در كتاب خاطرات اسدالله علم نيز اعتراف شده است ) و چپاول و نابرابرى‌هاى طبقاتى بدهد و بعلاوه در برابر خروج و سرقت ميليونها دلار از دارايى‌هاى كشور توسط خاندان پهلوى در مقطع انقلاب ۵۷ پاسخگو باشد و مهمتر از آن آمادگى خود را براى واريز مجدد آن به خزانه مملكت در فرداى سرنگونى رژيم اسلامى اعلام نمايد. والا اين روزها كسى در مورد دعاوى دموكرات بودن افراد و نيروها - مادام كه در سطح حرف باقى مى‌مانند- تره هم خرد نمى‌كند!!
در جايى كه خامنه‌اى نيز حكومت عصر شترچرانى را مردم‌سالارترين نظام دنيا مى‌داند، پيداست كه براى اثبات آزادى‌خواهى بايد ماليات بيشترى پرداخت .
در همين راستا « شاهزاده » مدتى است جهت اثبات متفاوت بودن‌شان به دفعات از حكومت‌هاى سلطنتى رايج در اروپا ( نظير بريتانيا ) سخن مى‌گويند كه « دموكراسى و موناركى » در آنها با يكديگر همزيستى دارند و مانعى در برابر هم نيستند !!
بگذريم كه در گذشته و حال بسيارى از مشروطه‌خواهان ايرانى ابراز عقيده نمودند كه « احتمالا هنوز الگوى انگليس‏ و اسكانديناوى براى كشورمان زود باشد !! » آنها از الگوهاى واسط كه در آن شاه هنوز از اختياراتى در حكومتدارى برخوردار است دفاع مى‌كنند. براى نمونه دكتر شاپور بختيار خود را طرفدار نمونه اسپانيا مى‌دانست.
با اين همه فرض‏ مى‌گيريم كه دعاوى دموكرات‌منشانه جناح‌هايى از طيف سلطنت طلب درست باشد يعنى اينها قول مى‌دهند كه « پس‏ از عبور خر مراد از پل » هوس‏ ظل الهى و قدرقدرتى نكنند. در اين صورت پرسيدنى است كه اگر شاه قصد دخالت در حكومتدارى و سياست را ندارد، آنگاه چه دليلى دارد كه فرد يا خاندان معينى با برخوردارى از امتيازات اشرافى و موروثى، بى‌آنكه خاصيتى داشته باشند، مفت بخورند، ريخت و پاش‏ كنند و ميليارد ميليارد ثروت بياندوزند؟ چرا چنين كس‏ يا كسانى نمى‌آيند همچون هر شهروند عادى كار و زندگى كنند و اگر علاقه‌اى به شركت در امور حكومتى داشتند، خود را در معرض‏ قضاوت، انتخاب و عزل و نصب دايمى مردم قرار دهند؟ چرا مى‌خواهند حقوق و امتيازاتى جدا و برتر از شهروندان معمولى داشته باشند؟ تازه اين درحالى است كه در قدرت سياسى مداخله نكنند ( يعنى به نقش‏ طفيلى و زايد خود بسنده كنند) "طبيعت" آن روز را نياورد كه بخواهند در حكومت‌دارى هم شركت كنند، در اين صورت ترديدى باقى نمى‌ماند كه دخالت شاه ( بعنوان يك مقام موروثى ) در سياست جز باز‌توليد استبداد كاركرد ديگرى نخواهد داشت.
رندى مى‌گفت: « شاه اگر حكومت كند، ديكتاتور مى‌شود، اگر نكند، طفیلی مى‌شود!! » يعنى در هر دو حالت، خوره‌اى بر پيكر مردم‌سالارى واقعى خواهد بود!


۷ نوامبر ۲۰۱۸

------------------------------

رویال دیریم (Royal Dream) یعنی رویای سلطنتی

“من صبح روز اول آبان برای حیواناتم یک سری مواد غذایی بردم و به سمت باغ شخصی‌ام رفتم و تا کلید را داخل درب گذاشتم کسی من را صدا کرد. دیدم یک آمبولانس ایستاده و شخصی می‌گوید شما مریض هستید و باید با ما بیایید

روایت بازداشت (ربودن) هاشم خواستار از زبان خودش/ فایل صوتی

“من صبح روز اول آبان برای حیواناتم یک سری مواد غذایی بردم و به سمت باغ شخصی‌ام رفتم و تا کلید را داخل درب گذاشتم کسی من را صدا کرد.
دیدم یک آمبولانس ایستاده و شخصی می‌گوید شما مریض هستید و باید با ما بیایید من دیدم اینها ۴ نفر هستند و حریف آنها نمی شوم.”
آنچه می‌خوانید و می‌شنوید، روایت هاشم خواستار، معلم بازنشسته و نماینده‌ی معلمان در کانون صنفی فرهنگیان مشهد است که از سوی ماموران امنیتی در روز سه‌شنبه، اول آبان‌ماه، بازداشت و بند بیماران ممنوع‌الملاقات بیمارستان ابن سینای مشهد منتقل شد و شنبه ۱۹ آبان از این بیمارستان مرخص (آزاد) شد.
در فایل صوتی که در اختیار کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی قرار گرفت، هاشم خواستار به شرح آنچه بر وی در طول مدت بازداشتش در بیمارستان ابن سینای مشهد گذشت، می‌پردازد.
هاشم خوستار در این فایل صوتی گفت:
“من صبح روز اول آبان برای حیواناتم یک سری مواد غذایی بردم و به سمت باغ شخصی‌ام رفتم و تا کلید را داخل درب گذاشتم کسی من را صدا کرد.
دیدم یک آمبولانس ایستاده و شخصی می گوید شما مریض هستید و باید با من بیایید من دیدم اینها ۴ نفر هستند و حریف آنها نمی شوم.
اما هر چه گفتم اجازه بدهید، این وسایل را داخل باغ بگذارم قبول نکردند.
من را سوار آمبولانس کردند، کت من را در آوردند، مرا تفتیش کردند، وسایل من را گرفتند.
در مسیر از آنها پرسیدم می‌خواهید مرا بکشید؟ من از کشتن ترسی ندارم!
من بین راه هر چه با آنها صحبت کردم پاسخی نگرفتم و چون شیشه‌های خودرو رنگی بود متوجه نشدم مرا به کجا می‌برند.
آنجا مرا پیاده کردند و لباس‌هایی آبی رنگ به من دادند که من مقاومت کردم!
یک آن دیدم چند نفر به زور مرا لخت کردند و لباس‌های بیمارستان را تن من کردند و به من آمپولی زدند و دست و پای مرا به تخت بستند.
برای من ناهار آوردند، گفتم من اعتصاب غذا هستم و نمی‌خورم و شام هم آوردند گفتم نمی‌خورم.
بعد با یک سرم به سراغ من آمدند و گفتند یا غذا می‌خوری یا این را به تو تزریق می‌کنیم.
اما من داد و بیداد راه انداختم که این چه کاری است با من می‌کنید شما جوان هستید و من معلم بازنشسته‌ای هستم!؟ مرا دزدیده‌اید؟ می‌خواهید چه بلایی سر من بیاورید؟
با توجه به اینکه سن من بالا بود از ترس اینکه من سکته کنم مرا رها کردند.
روز بعد آنها را تهدید کردم و گفتم اگر دست و پای مرا باز نکنید اعتصاب غذای خشک خواهم کرد.
دست و پای من تمام مدت بسته بود و فقط موقع دستشویی فقط یک دست مرا باز می کردند.
به آنها می‌گفتم من هاشم خواستار هستم من نماینده معلم‌ها هستم و زمانی که دست و پای مرا باز کردند از آن‌ها می‌پرسیدم من کجا هستم و هنوز نمی‌دانستم کجا هستم و فهمیدم که اینجا چون شلوغ است نمی‌توانند مرا بکشند، اما می‌ترسیدم به من دارویی بدهند که مرا دیوانه جلوه بدهند و من گفتم تا خانواده‌ام را نبینم اعتصاب غذا خواهم کرد.
روز سوم شب هنوز هیچ چیزی نخورده بودم به من گفتند که همسر شما در مسیر است و شما غذایت را بخور و من پذیرفتم و بعد با خانمم ملاقات کردم و در همان ملاقات فورا چند جمله را به همسرم رساندم و به او گفتم یکی از این بیماران روانی گلوی مرا گرفت و اینکه من تا سه روز اعتصاب غذا بودم.
بعد از آن‌، روز هفتم مجددا اعتصاب غذا کردم و گفتم چرا من اینجا هستم و تا زمانی که تکلیفم روشن نشود اعتصاب غذا خواهم کرد.
روز هشتم، دیدم من بر جو آنجا مسلط شده‌ام و آن‌ها دست و پای خود را گم کرده‌اند و گفتم باشه من با شما همکاری می‌کنم و برای من یک تستی آوردند که ۳۷۵ سوال بود که پاسخ دادم و تست‌های مختلفی روی من انجام دادند.
مرتب به آنها هشدار می‌دادم که این یک پرونده ملی است و اجازه ندهید که اطلاعات اعمال نفوذ کند و رفتار شبیه قاضی‌ها نداشته باشید.
پزشکی به من گفت من به تنهایی مسئولیت قبول نمی‌کنم و ۵ نفر از همکاران خود را هم آورد.
پزشکان و پرستان متوجه شدند که من مدافع حقوق بشر هستم و روک و راست از خود آنها دفاع می‌کنم و خوششان می‌آمد که محدودیت نداشتند برای پرسیدن و کم کم ارادت خود را به من نشان می‌دادند.
من برای آنها مسایل مملکت را توضیح می‌دادم و البته من با همت و بلندنظری مردم ایران توانستم بیرون بیایم و درود بر ملت قهرمان ایران”
فایل صوتی هاشم خواستار را در ادامه بشنوید:
پخش‌کننده صوت
این معلم بازنشسته پس از آزادی گفته بود که شرح مدتی که در بیمارستان بود را خواهد داد.
در طول مدت بستری شدن “اجباری” هاشم خواستار، در بیمارستان، تجمعی در روز دوشنبه ۱۴ آبان‌ماه، در اعتراض به بازداشت و بستری کردن هاشم خواستار در بیمارستان ابن‌سینای مشهد، شکل گرفت و معترضین خواهان پیگیری وضعیت این معلم بازنشسته بودند.
پیش از این، کمپین دفاع از زندانیان سیاسی و مدنی گزارش این تجمع را منتشر کرده بود.
هاشم خواستار معلم بازنشسته و نماینده‌ی معلمان در کانون صنفی فرهنگیان مشهد است. او مدت‌هاست که از سوی دادگاه انقلاب مشهد با احکام مختلفی روبه‌رو می‌شود.
این فعال صنفی پیش‌از این در سال ۸۳ پس از هشت روز بازداشت در دادگاه انقلاب مشهد به اتهام “اقدام علیه امنیت ملی” به دو سال حبس محکوم شد که به سه سال حبس تعلیقی تبدیل شد.
هاشم خواستار در سال ۸۶ در دادگاه تخلفات اداری به کسر یک هشتم حقوق برای یک سال محکوم شد. سپس در سال ۸۸ در دادگاه انقلاب مشهد به اتهام “اقدام علیه امنیت ملی” به شش سال حبس محکوم و پس از اعتراض به رای صادره در در دادگاه تجدیدنظر این حکم به دوسال حبس تعزیری تقلیل پیدا کرد.
او بدون حتی یک روز مرخصی دوره دو ساله زندان را در وکیل‌آباد گذراند و به دلیل نوشتن نامه‌ای در مورد وضعیت زندان، ۴۵ روز دیگر نیز به صورت جریمه در زندان وکیل‌آباد سپری کرد.