حاشیه‌های تازه پروژه‌های میلیاردی امام جمعه رشت
پنجم مهرماه امسال ده‌ها نفر از شهروندان رشتی جنب مصلی این شهر و روبهروی مجتمع تجاری در حال ساخت «آدینه» تجمع کردند. معترضان که خریداران واحدهای تجاری این مجتمع بودند، از رهبر جمهوری اسلامی استمداد می‌خواستند: «همگی ما خریداران آدینه با اعتقاد و اعتماد به شخصیت حقوقی آیت الله «قربانی»، با ایشان وارد معامله شدیم. لذا از شما رهبر عزیزمان خواهشمندیم نگذارید اعتماد و اعتقادمان پایمال شود.»
تاکید آن ها بر شخصیت حقوقی آیت الله قربانی معنادار بود. ورود «زین‌العابدین قربانی»، نماینده ولی فقیه در استان گیلان و امام جمعه رشت به این ماجرا ریشه دار است. سال ۶۲، آیت الله «صادق احسان بخش»، امام جمعه وقت رشت به فکر ساخت مصلی بزرگی برای این شهر می افتد؛ بنایی که ساختن آن هشت سال طول کشید. احسان بخش برای این که بتواند خرج ساخت مصلی را جور کند، امتیاز یک پروژه تجاری را هم می گیرد؛ پاساژی در «گلسار» رشت که کماکان متعلق به مصلی است.
آیت الله قربانی نیز چنین الگویی در سر داشت. او به ذهنش رسیده بود که بزرگ ترین حوزه علمیه ایران را در رشت راه اندازی کند در زمینی ۴۰ هکتاری برای تحصیل دوهزار طلبه. او برای این که پول ساخت این حوزه را جور کند، بخشی از زمین سه هکتاری مصلی رشت را تبدیل به یک مجتمع تجاری کرد. پیش فروش این مجتمع از سال۸۸ شروع شد.
در تصاویری که از مجتمع آدینه در سایت این پروژه وجود دارد، ساختمانی چند طبقه و سفید با معماری مدرن خودنمایی میکند. پلکانی که با فرش قرمز پوشیده شده‌اند و مغازه‌ها در گرداگرد این طبقات، قرار است به زندگی سرمایه‌گذاران رونق بخشند. این پروژه به عنوان «اولین نماد فاخر بزرگمقیاس معماری در استان گیلان» با مساحت ۱۵هزار و۱۳۰ متر مربع و زیربنای ۴۵هزار مترمربع در 9 طبقه ۲۳هزار مترمربعی معرفی شده است که یک هزار و۱۱۰ واحد تجاری، ۱۳ آسانسور و ۲۴ پله برقی دارد و قرار است بزرگترین پروژه عمرانی این استان شود.
ساخت حوزه علمیه و مجتمع تجاری آدینه توسط شرکت «مهندسین مشاور طرح و سازه» و تحت نظر «شورای سیاستگذاری ائمه جمعه» در حال انجام است؛ شورایی که عالی ترین نهاد نظارتی بر ائمه جمعه است و رییس آن از سوی رهبر جمهوری اسلامی منصوب می شود.
مجتمع آدینه اما از همان بدو شروع دچار حاشیه بود. ۲۸مهرماه۹۵، «مجید رجبی»، عضو شورای شهر رشت خبر داد سال ۸۷ که این مجتمع می خواست راه بیفتد، تخلف ۲۱میلیارد تومانی رخ داده است ولی شهرداری در برخورد با آن مماشات می کند.
«محمدعلی ثابت قدم»، شهردار وقت رشت هم بدهی مجتمع به خاطر تخلف را تایید کرده بود. آیت الله قربانی البته قصد پرداخت چنین پولی را ندارد. منطق او ساده است؛ می گوید پولی که باید به شهرداری بدهم را خرج حوزه علمیه کرده ام.
داستان تخلفات مجتمع را از همان آغاز همه می دانستند. ۱۲اردیبهشت۸۹، حجت الاسلام «محمد حسن خواه»، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی در یک نشست خبری ساخت این مجتمع را «فاجعه» عنوان کرد و گفت: «این مجتمع در حریم رودخانه است. زمین مجتمع تغییر کاربری نداده و بدون پروانه ساخت است. ولی با سه خلاف آشکار، در حال ساخت است.»
این تذکرها و اعتراض ها بی فایده بودند. گویی مردم شهر هم می دانستند که کسی زورش به آیت الله قربانی نمی رسد که با وجود اطلاع از چنین مشکلاتی، رفته بودند سراغ خرید واحدهای تجاری؛ واحدهایی که قرار بود سال ۹۴ تحویل بگیرند ولی هنوز موفق به تحویل آن ها نشده اند و حالا کارشان به تجمع و اعتراض کشیده شده است.
یکی از معترضان که تمام سرمایه زندگی خود را برای خرید یک واحد تجاری در این مجتمع گذاشته و هنوز نتوانسته واحدش را تحویل بگیرد، به سایت «۸ دی» گفته است: «من خودم پیمانکار پروژه‌های ساختمانی هستم اما فکر می‌کنم مجتمع آدینه تا دو سال دیگر هم حاضر نشود.»
یک زن جوان هم از وقوع تخلفات دیگر خبر می دهد: «ما با نماینده ولی فقیه معامله کردیم و مهر ایشان روی سندها خورده است. شش سال است که مغازه‌ها را به ما نمی‌دهند. در قرارداد من، همکف اول نوشته شده بود اما وقتی سند به دستم رسید، محل واحد تجاری‌ام زیرزمین شده است. در قرارداد من دست بردند و نتوانستم ثابت کنم که من همکف اول را معامله کرده‌ام.»
مرد دیگری هم که به او و دوستانش وعده داده بودند واحدهای تجاریشان را در سال ۱۳۹۰ تحویل می دهند، می گوید: «۶۰۰ نفر هستیم که از یک تا چند واحد خریداری کرده‌ایم. امضای پای قرارداد ما، امضای امام جمعه رشت و نماینده ولی فقیه است. بنگاه هم نبود. در دفتر خودشان به همراه اعضا و پرسنل‌شان قرارداد بستیم. بارها جلسه گذاشتیم اما هیچ نماینده‌ای از ایشان حاضر نشد و جواب قانع‌کننده‌ای به ما ندادند. جلسه‌ها در مجتمع آدینه برگزار می‌شد.»
تازه ترین واکنش آیت الله قربانی به این اعتراض ها اما پر حاشیه شد. او در جلسه ای که ویدیوی آن به تازگی منتشر شده، گفته است: «یک وجب [از مجتمع آدینه] هم مال ما نیست و تمام آن زیر نظر مقام معظم رهبری است. مالک تمام این ها ولی امر مسلمین است.»
البته این نخستین بار نیست که قربانی چنین اظهارنظری کرده است. او دی ماه سال ۱۳۹۱ در سخنرانی نماز جمعه گفته بود: «این مجتمع نه مال من است، نه مال فرزندانم. و من نمی‌خواهم آن را با خود از این دنیا ببرم. این مجتمع زیر نظر رهبری ساخته میشود و وقف بوده و برای تامین هزینه‌های مصلی و حوزه علمیه امام علی استفاده میشود.»
با این حال، گفته های اخیرش در کانال های تلگرامی و توییتر دست به دست شدند و موج انتقادها بالا گرفت. منتقدان، این سخنان و اقدامات او را ضربه به حیثیت روحانیت دانستند.
حجت‌الاسلام «سعید مهدوی»، مسوول سابق نهاد رهبری دانشگاه گیلان هم با انتقاد به آیت‌الله قربانی برای «انداختن بار بر دوش رهبری»، اظهارات او را «ظلمی نابخشودنی»، «خیانت» به خامنه‌ای و «شیوه معاویه‌گونه» توصیف کرد و برخی نهادهای دانشجویی و مدافعان حرم علیه امام جمعه رشت نامه و بیانیه نوشتند.
با اوج گرفتن انتقادها، قربانی در مقام توضیح برآمد و گفت: «حرف ما را آقایان تقطیع و بد تفسیر کرده اند.»
او افزود:«این که گفتیم این ها همه زیر نظر مقام معظم رهبری است، منظور این بود که این اموال و ملک شخصی بنده و مربوط به اینجانب نیست و ما فقط امانتداریم.»
قربانی گفت:«ثواب تمام کارهای خوب را تقدیم مقام معظم رهبری کرده ام.»
توضیحات جدید امام جمعه رشت ربط چندانی به اصل ماجرا نداشت، زیرا موضوع تفسیر سخنان او نیست، بحثِ واحدهای تجاری یک مجتمع است که نه متعلق به آیت الله قربانی است و نه آیت الله علی خامنه ای. این مجتمع، اموال مردمی است که سال ۸۸ پول پیش پرداخت را داده اند تا سال ۹۴ واحدهایشان را تحویل بگیرند و در صورت عدم تحویل، خسارت دیرکرد دریافت کنند. ولی حالا نه واحد تجاری در کار است و نه دیرکرد.
آیت الله قربانی البته از معترضان عذرخواهی کرده و گفته است تا ۱۵ماه دیگر واحدها را تحویل می دهد و خسارت دیرکرد را پرداخت می کند. با این وعده ها، بحران نماینده ولی فقیه احتمالا چند ماه به تاخیر بیفتد. امام جمعه ای که می گوید دفترش ماهانه ۱۵۰میلیون تومان خرج دارد و «کلی دردسر»، حالا گرفتار یک پروژه چند صد میلیارد تومانی شده است و اعتراض شهروندان و رسوایی در فضای مجازی.
پس از مرگ‌های مشکوک در زندان، همسر و فرزند کارن وفاداری می‌گویند جان او در زندان اوین در خطر است 
