tes
نقشه های ترکیه، گامی است
بلندتر از گوشمالی اسرائیل
نویس دویچلند ـ گزینش و ترجمه رضا نافعی
جمعه گذشته، ترکیه نه تنها سفیر اسرائیل را اخراج کرد، بلکه فصل کاملا تازه ای نیز در سیاست خارجی خود گشود. هنوز کاملا روشن نیست که این فصل تازه چگونه خواهد بود ولی آنچه مسلم است این است که بی خطر نخواهد بود.
احمد داوداوغلو وزیر خارجه ترکیه به این اکتفا نکرد که چون نیروی دریائی اسرائیل 9 نفر از امدادگران ترک سرنشین کشتی اعزامی به غزه را کشته و کشتی مرمره را تسخیر نظامی کرده، بنابراین باید عذر خواهی کند و خسارت پرداخت کند. حتی خواستار پایان محاصره غزه نشد، بلکه گامی بلندتر برداشت و گفت: ترکیه برای تضمین آزادی کشتیرانی در بخش شرقی مدیترانه از هیچ اقدامی روی گردان نخواهد بود.
این سخن را میتوان چنین تعبیر کرد که ترکیه خود را موظف می سازد برای حفاظت از کشتی هائی که قصد شکستن محاصره غزه را دارند کشتی های جنگی خود را برای حمایت نظامی همراه آنان بفرستد. دست کم در آبهای بین المللی.
حال اگر کوشندگان برای شکستن محاصره غزه به راه افتند و احتمالا اتباع ترکیه نیز همراه آنان باشند، چه پیش خواهد آمد؟ اگر نیروی دریائی اسرائیل بخواهد یک کشتی ایرانی را که به آن ظنین است، توقیف کند، چه خواهد شد؟
بنظر “امید عُزداغ”، سیاست شناش و کارشناس استراتژیک ترک، میان ترکیه و اسرائیل برخورد مسلحانه پیش نخواهد آمد، زیرا آمریکا چنین اجازه ای را نخواهد داد. حتی اگر تیر اندازی هم نشود چالش این دو کشور می تواند تشنجات فراوان ببار آرد. کافیست که در صورت پیدایش بحران اقتصادی در بخش شرقی مدیترانه ترکیه ابراز وجود کند.
“گونگور اوراس”، نویسنده ستون اقتصادی مطبوعات وضع را از منظری دیگر می نگرد. وی نگران آنست که تشنج میان ترکیه و اسرائیل سبب گردد ترکیه در نظر سرمایه گذاران بین المللی کشوری ناآرام و نامناسب برای سرمایه گذاری جلوه کند. با توجه به این که رشد اقتصادی ترکیه در سال جاری احتمالا ده در صد کاهش خواهد داشت، ترکیه به سرمایه گذاری های خارجی نیازمند است. ولی بنظر می رسد که داود اغلو این نگرانی ها را بیجا می داند. وی در پایان هفته گذشته پیش بینی کرد که “بهار عربی” می تواند بسرعت به یک خط مشی تند علیه اسرائیل تبدیل گردد. درحالی که سیر این ” انقلاب ” با سیاست خارجی ترکیه هم چندان هماهنگ نیست.
می توان تصور کرد که از منظر تمام رژیم های منطقه که از این شورش ها احساس ناامنی می کنند، در گیری اسرائیل و ترکیه رویدادی خوش آیند خواهد بود. و داود اغلو چنین وانمود می کند که گوئی ترکیه هم اکنون پنجه در پنجه اسرائیل افکنده است. حمله سیاسی ترکیه به اسرائیل این پرسش را مطرح می سازد که ترکیه برای سیاست بین المللی غرب تا کجا قابل تکیه است. تاکنون سیاست داوداوغلو این بود که پیوسته می گفت با همسایگان مشکلی ندارد، حتی در مورد محاصره اقتصادی ایران و سوریه. و می گفت ترکیه بجای توسل به نیروی نظامی مشکل را با ملایمت برطرف می کند. منظورش توسل به عناصر فرهنگی بود مانند این که ترکیه سرمشق و نمونه است و غیره..
درعین حال نباید فراموش کرد که در بخش شرقی مدیترانه، ترکیه نه تنها با اسرائیل بلکه با جمهوری قبرس نیزمسئله دارد. ترکیه می خواهد دربخشی از دریای مدیترانه جستجوی گاز و احیانا نفت را آغاز کند. ولی این آبها در باختر جزیره تقسیم شده قبرس قرار دارند. ترکیه چنین وانمود می کند که گوئی آبهای ساحلی ترکیه فراسوی قبرس می رود. حال اگر نیروی دریائی ترکیه بخواهد در بخش شرقی مدیترانه پای به میدان بگذارد، این مشکل با قبرس نیز پیچیده تر خواهد شد ـ و آنوقت پای یونان هم بمیان خواهد آمد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر