بهرام رحماني
در روزهایی که جنگ لفظی میان سران و مقامات حکومت های اسرائیل و ایران، بالا گرفته و دولت های بزرگ جهان درباره حمله نظامی به ایران هشدار می دهند، گزارش مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، حکومت اسلامی را به داشتن «برنامه مخفیانه مرتبط با تولید جنگ افزار هسته ای» متهم کرده است. بنابراین، گزارش آژانس، ایران را در معرض خطرات جدی قرار داده است.
مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، در تازه ترین گزارش خود از «ابعاد نظامی برنامه هسته ای ایران» ابراز نگرانی کرد. «یوکیا آمانو»، تاکید کرده است که این آژانس، اطلاعات موثقی در اختیار دارد که نشان می دهد حکومت اسلامی ایران، احتمالا بر روی توسعه سلاح هسته ای تحقیقاتی انجام داده است. مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، در گزارش خود اعلام کرده است: «این اطلاعات نشان می دهد که ایران فعالیت های مرتبط با توسعه یک وسیله انفجاری اتمی را انجام داده است.»
تاکنون هیچ یک از گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت های هسته ای حکومت اسلامی، نظر جامعه جهانی را چنین به خود معطوف نساخته بود. مضمون این گزارش برای جامعه جهانی هشدار دهنده است.
نسخه ای از این گزارش، روز سه شنبه ۸ نوامبر 2011 برابر با ۱۷ آبان 1390، در وین در اختیار خبرگزاری ها نیز قرار گرفته است. تبلیغات گسترده و جایگاه ویژه ای که در رسانه های بین المللی به این گزارش داده شده است، یک افکار عمومی بسیار قوی علیه حکومت اسلامی به وجود آورده است.
انتشار این گزارش، هم زمان با تهدیدات و جنگ روانی و مانورهای نظامی و آزمایش موشکی دوربرد اسرائیل همراه بوده است. در چنین روندی، اگر حمله نظامی به ایران فقط لفظی و در سطح تهدیدات و جنگ روانی نیز بماند اما این احتمال وجود دارد که تحریم های اقتصادی شدیدتری علیه ایران اعمال شود. تحریم هایی که قبل از این که حکومت اسلامی را تحت تاثیر قرار دهد تاثیر ویران گری در زیست و زندگی بسیاری از مردم، به ویژه کارگران و محرومان گذاشته است. امروز به معنای واقعی گرانی، بی کاری و فقر در ایران غوغا می کند و کمرشکن شده است.
براساس روال كار آژانس، گزارش محرمانه مدیركل یك هفته و یا 10 روز قبل از نشست فصلی شورای حكام آماده و برای مطالعه در اختیار كشورهای عضو قرار می گیرد. نشست بعدی شورای حكام در 17 و 18 نوامبر سال جاری در مقر آژانس در وین برگزار خواهد شد.
مهم ترین و جنجال برانگیزترین بخش گزارش تازه آژانس، ضمیمه ۱۲ صفحه ای آن است که با عنوان «ابعاد نظامی احتمالی برنامه اتمی ایران» منتشر می شود.
این نخستین بار است که آژانس در مورد نشانه هایی از «ابعاد نظامی احتمالی» در برنامه اتمی ایران، جزئیاتی تا این اندازه مفصل منتشر می کند.
با این انتشار این گزارش جدید دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره فعالیت های هسته ای حکومت اسلامی، جهان بیش از پیش نگران جنگ حمله به ایران است!
با وجود آن که آمریکا، فرانسه، بریتانیا و آلمان اعلام کرده اند در پی انتشار گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد ایران، قصد دارند تحریم های بیش تری را علیه این کشور وضع کنند، روسیه می گوید به هیچ عنوان از وضع این تحریم ها حمایت نخواهد کرد.
نگاهی به گزارش آژانس و موضع گیری سران و مقامات حکومت اسلامی و حکومت های قدرت مند جهان و هم چنین تبلیغات وسیع رسانه های بین المللی در رابطه با این گزارش، در وهله نخست نگرانی از تشدید تحریم های اقتصادی علیه ایران و در وهله دوم نگرانی از احتمال حمله به این کشور و بروز یک جنگ خانمانسوز دیگر در منطقه پرتلاطم خاورمیانه را بیش تر می کند.
گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی
یوکیا آمانو، در آخرین گزارش فصلی خود درباره ایران که عصر سه شنبه در اختیار ۳۵ عضو شورای حکام قرار گرفت درباره فعالیت های هسته ای ایران گزارش داد.
بنا بر این گزارش، آمانو در گزارش خود درباره ایران، علاوه بر گزارش معمولش که به تشریح فعالیت های هسته ای ایران می پرداخت ضمیمه ای را به آن الحاق کرده که مطالبی درباره فعالیت های هسته ای ایران است.
هرچند در این گزارش تصریح نشده است که ایران در حال ساخت سلاح اتمی است ولی یوکیو آمانو، مدعی شده است که به یک برنامه رایانه ای ایران دست یافته که در آن نوعی مدل سازی احتمالی برای ساخت بمب اتمی وجود دارد!
طبق این گزارش، مستنداتی که در اختیار مقامات آژانس بین المللی است، حاکی از آن است که حکومت اسلامی تا سال ۲۰۱۰ پروژه ها و آزمایش های گوناگونی برای ساخت کلاهک انفجاری هسته ای دنبال کرده است.
گزارش جدید آژانس، بیانگر وجود برنامه ای برای تولید جنگ افزار اتمی توسط ایران است.
آژانس بین المللی انرژی اتمی در پیوست این گزارش ۲۵ صفحه ای خود، همه اطلاعات، آزمایش ها، پروژه ها و سازمان های یک برنامه ساخت سلاح اتمی مخفی احتمالی توسط ایران را جمع بندی کرده است.
آژانس بين المللی انرژی اتمی در گزارش جديد دلايلی را که به اين نتيجه گيری منتهی شده، به شرح زير بر می شمارد:
- تلاش مخفيانه برای دستيابی به تجهيزات و جمع آوری اطلاعات لازم برای ساخت تسليحات اتمی
- آزمايش مواد منفجره قوی و چاشنی های مورد استفاده در تسليحات اتمی
- ساخت نمونه های کامپيوتری هسته کلاهک اتمی
- تدارک ديدن زمينه انجام آزمايش های هسته ای
- ساخت و تعبيه پردازش هسته ای در موشک های با برد متوسط شهاب ۳، سلاحی که می تواند در عمق خاک اسراييل فرود آيد.
آژانس از جمله نتیجه گیری کرده است که دانشمندان تحت سرپرستی وزارت دفاع حکومت اسلامی، عنصرهایی برای ساخت کلاهک هسته ای ساخته و آزمایش کرده اند. کار بر روی اجزاء «چاشنی نوترونی» که باعث واکنش زنجیره‌ای هسته ای می شود یکی از متعلقات آن بوده است.
به علاوه مستنداتی دال بر آماده سازی یک آزمایش هسته ای وجود دارد که ایران برای آن چاشنی های انفجاری ویژه را به طور زیرزمینی آزمایش کرده است.
آژانس، در گزارش خود بارها تاکید کرده که اطلاعات خود را از منابع گوناگون به دست آورده است و این اطلاعات که پایه نگرانی و تحلیل آژانس را تشکیل می دهند «قابل اعتماد» هستند. طبق گزارش، این اطلاعات از منابع مستقل مختلفی مانند کشورهای عضو، اطلاعات خود آژانس و اطلاعاتی که خود ایران در اختیار آژانس قرار داده به دست آمده اند.
بنا به گزارش رادیو دویچه وله، ارزیابی یکی از دیپلمات های آگاه در این زمینه در وین، این گزارش آژانس دربرگیرنده اجزای یک برنامه موفق برای تولید جنگ افزار اتمی است، زیرا ایران در همه عرصه های چنین برنامه ای فعالیت داشته است.
طبق این گزارش، دولت ایران نقشه های ساخت سلاح اتمی را از طریق یک شبکه قاچاق پیرامون عبدالقادرخان، دانشمند اتمی پاکستان به دست آورده است. آژانس خاطرنشان ساخته است که وی مخفیانه به لیبی نیز برنامه اتمی صادر کرده بود.
در ادامه گزارش يوکيا آمانو، آمده است: «اطلاعات هم چنين نشان می دهد که اين فعاليت ها تحت يک برنامه سازمان يافته قبل از پايان سال ۲۰۰۳ انجام شده است، و برخی از فعاليت ها هنوز هم ممکن است در حال انجام باشد.»
مديرکل آژانس اضافه کرده است: «با توجه به نگرانی های مشخص شده در بالا، از ايران خواسته شده است به طور اساسی با آژانس تعامل کرده و بدون تاخير توضيحات لازم در اين زمينه را ارائه کند.»
يوکيا آمانو، به تشريح مجموع دانش آژانس در خصوص ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ايران پرداخته است که شامل اين محورها است: «تدارک مخفيانه تجهيزات و اطلاعات مربوط به طراحی مورد نياز برای چنين سلاحی؛ آزمايش مواد انفجاری قوی و توسعه چاشنی برای تنظيم کردن خرج هسته ای؛ طراحی کامپيوتری و مدل سازی هسته اصلی يک کلاهک هسته ای؛ انجام کارهای مقدماتی برای آزمايش سلاح های هسته ای، وتوسعه و کار بروی انتقال مواد بر روی کلاهک شهاب ۳.»
گزارش قبلی آژانس، نشان داده بود که 6 هزار سانتریفوژ در نطنز مشغول به کار هستند که تعداد آن از همیشه بیش تر است و سریع تر از همیشه به غنی سازی اورانیوم مشغول هستند. اطلاعات آژانس نشان می دهد که در نیمه اول سال 2011، ایران قادر بوده است ماهانه 105 کیلوگرم اورانیوم با غلظت کم تولید کند. این رقم در ماه اوت سقوط کرد و به 56 کیلوگرم در ماه رسید که بیست درصد بالا تر از سال 2010 بود که مقدار آن 86 کیلوگرم در ماه بوده است.
طبق اطلاعات آژانس در ماه می 2009، قبل از این که تاثیرات استاکس نت (ویروس کامپیوتری) مشخص شود، تاسیسات نطنز با 4920 سانتریفوژ کار می کرد. در ماه ژانویه 2010، تنها 3772 سانتریفوژ در آن جا کار می کرد. تحریم ها نیز حکومت اسلامی ایران را از خرید مواد اولیه برای سانتریفوژهای جدید، بازداشته است.
حکومت اسلامی ایران، بیش از 3 هزار کیلوگرم اورنیوم کم غلظت تولید کرده و هر روز مقدار بیش تری تولید می کند. مسلما، حکومت اسلامی ایران، برای رسیدن به مقدار مناسب برای تولید بمب اتمی، باید اورانیوم بیش تری را غنی سازی کند. سریع ترین راه برای دست یابی به مواد اولیه، داشتن 1850 کیلوگرم اورانیوم با غلظت کم است تا کم کم به 20 کیلو اورانیوم غنی سازی شده 90 درصد که مناسب ساخت بمب است، برسند. ذخیره ایران در حال حاضر 2/11 برابر آن مقدار است.
بازرسان بین المللی، هر دو ماه یک بار از تاسیسات اتمی ایران بازدید می کنند. احتمالا حکومت اسلامی، می تواند در این فاصله و قبل از این که جوامع بین المللی متوجه بشوند، اورانیوم غنی سازی شده برای بمب اتمی را تولید کند.
ضمیمه گزارش اخیر آمانو، هم چنین از «پروژه ۱۱۱» به منظور مدیریت تولید ماشه اتمی، تهیه مواد و ساخت توده انفجاری بمب (فلز اورانیوم با غلظت نظامی)، طراحی کامپیوتری مدل های نصب بمب در دماغه موشک شهاب ۳، مسلح کردن و تهیه مقدمات انفجار بمب اتمی یاد شده است.
ضمیمه گزارش آمانو مدعی است که شش گروه مهندسی در ایران در بخش های مختلف پروژه ۱۱۱ «به کار مشغول بوده اند. ایران از دادن اجازه بازدید از کارگاه های فنی مشکوک به دست داشتن در تولید و ساخت قطعات بمب خودداری ورزیده است.»
یکی از نکاتی که ضمیمه گزارش آمانو مدعی است در درون پروژه ۱۱۱ مورد عمل قرار گرفته، آزمایش اجرایی تحمل مقاومت بمب نصب شده بر دماغه موشک، در قبال فشارهای ناشی از پرتاب آن است.
انجام انفجار بمب بر فراز هدف و پس از بازگشت موشک حامل بمب به جو زمین، و هم چنین انفجار بمب بعد از برخورد با هدف از جمله مواردی است که گفته شده در درون پروژه ۱۱۱ مورد مطالعه اجرایی قرار گرفته. (دو بمب اتمی آمریکا بر فراز ناگازاکی و هیروشیما، پیش از برخورد با زمین منفجر شدند.)
در گزارش آمانو قید شده است که اطلاعات به دست آمده پیرامون پروژه ۱۱۱ و آزمایش‌های مهندسی تولید بمب اتمی و نصب آن بر دماغه موشک و فراهم ساختن مقدمات انفجار آزمایشی بمب اتمی را، آژانس با کارشناسان کشورهایی متفاوت با منابع دریافت اطلاعات، مورد مطالعه قرار داده و به این نتیجه رسیده است که تنها کلاهک ممکن برای نصب بر موشک و حمل و آزمایش انفجار آن می تواند با بمب اتمی هم خوان باشد.
در لیست ده کشوری که در گزارش آمانو (بدون نام بردن کامل) از آن ها به عنوان منابع ارسال اطلاعات مربوط به فعالیت های اعلام نشده اتمی ایران یاد شده، اشارات مستقیم به چین و روسیه نیز که رسما و به ظاهر با انتشار گزارش اخیر مخالفت کرده‌اند دیده می شود.
به علاوه، چین و روسیه، با وجود چانه زنی های تبلیغاتی در دفاع ظاهری از حکومت اسلامی، تاکنون به حق وتو متوسل نشده و از تصویب هیچ یک از قطعنامه های توبیخی یا تنبیهی شورای امنیت علیه ایران ممانعت نکرده اند.
با این وجود، سران و مقامات حکومت اسلامی، همواره مدعی اند که برنامه اتمی ایران یک برنامه صلح آمیز است. اما اکنون این گزارش آژانس نشان می دهد که فعالیت های حکومت اسلامی در این زمینه، وارد آستانه نظامی شده است.
واکنش سران و مقامات حکومت اسلامی
واکنش سران مقامات حکومت اسلامی به جدیدترین گزارش آژانس، بسیار خشمگینانه و پرخاشگرانه است. محمود احمدی نژاد، رییس جمهور حکومت اسلامی، در آستانه انتشار این گزارش صبح روز سه شنبه، رییس آژانس را «فردی بی اختیار» و تحت نفوذ آمریکا دانست. او آمانو را متهم کرد که در مورد فعالیت های اتمی ایران «گزارش های غیرواقعی» تهیه می کند .
علی اصغر سلطانیه، نماینده دائم حکومت اسلامی ایران در آژانس بین آلمللی انرژی اتمی، گزارش مدیرکل آژانس درباره ایران را تکراری و سیاسی خواند و گفت: «آمانو با تکرار ادعاهای قبلی، فضای سازنده ایجاد شده به ویژه در چند ماه گذشته میان ایران و آژانس را خدشه دار کرد.» او، گفت: «گزارش آمانو درباره ایران غیر حرفه ای، غیر متوازن و سیاسی است.»
محمود احمدی نژاد، روز چهارشنبه 18 آبان 90، یعنی یک روز پس از انتشار گزارش آژانس، بار دیگر به گزارش تازه آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد برنامه هسته ای ایران واکنش نشان داد.
احمدی نژاد، چون همیشه ادعا کرد که ایران «سر سوزنی از این مسیری که در پیش گرفته عقب نشینی نخواهد کرد.» احمدی نژاد، در سخن رانی خود در شهر کرد، مرکز چهارمحال و بختیاری، که روز چهارشنبه از تلویزیون دولتی ایران پخش شد در واکنش به گزارش تازه مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی که در آن مواردی از احتمال حرکت ایران در مسیر ساخت بمب اتمی درج شده گفت: «این مردم اگر بخواهند بمب بسازند از شماها می ترسند؟ این مردم شما را آدم حساب نمی کنند.»
او، افزود: «این مردم نیاز به بمب ندارند و اگر بخواهند شما را بزنند راهش را بلدند و طوری می زنند که صدایش در نیاید، اما جیغ بنفش شما بالا برود.»
به گزارش خبرگزاری فارس، کاظم جلالی، سخن گوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، روز چهارشنبه 18 آبان در واکنش به این گزارش آژانس گفت: «این گزارش، گزارشی کاملا سفارش شده از سوی آمریکایی هاست و آمانو نیز از تصمیم آمریکایی ها برای تهیه و ارائه آن با خبر است.»
او، افزود: «این مساله مبین آن است که این سازمان های بین المللی عملا تخصصی نیستند و سازمان هایی کاملا سیاسی و در مسیر برخی اغراض و اهدافند.»
سرتیپ جزایری، معاون فرهنگی ستاد کل نیروهای مسلح ایران، گفت پاسخ ایران به حمله احتمالی اسرائیل «محدود به خاورمیانه» نخواهد بود و ایران دارای «طرح های آماده ای» برای واکنش نشان دادن است.
سرتیپ مسعود جزایری، معاون فرهنگی ستاد کل نیروهای مسلح حکومت اسلامی ایران، در گفتگوئی با شبکۀ تلویزیونی «العالم»، در واکنش به اظهارات اخیر رهبران اسرائیل در ارتباط با حمله به تاسیسات هسته ایران ضمن تهدید اسرائیل به «نابودی» در صورت حمله این کشور به ایران گفت: پاسخ ایران به چنین حمله ای به منطقه خاورمیانه محدود نخواهد بود.
شبکه تلویزیونی عرب زبان «العالم» از رسانه های حکومت اسلامی ایران است. سرتیپ جزایری افزود مرکز هسته ای «دیمونا» اسرائیل «در دسترس» ترین نقطه ای ست که می تواند هدف حمله متقابل ایران واقع شود. سردار جزایری بدون ذکر جزئیات بیش تر گفت ایران دارای توانائی های مهمتری نیز می باشد.
معاون فرهنگی ستاد کل نیروهای مسلح ایران، مدعی شد که کوچک ترین اقدام اسرائیل علیه ایران، نابودی آن کشور را در پی خواهد داشت.
سرتیپ جزایری در دنباله سخنان خود گفت: پاسخ ایران به حمله احتمالی اسرائیل «محدود به خاورمیانه» نخواهد بود و ایران دارای «طرح های آماده ای» برای واکنش نشان دادن است. البته او، در مورد جزئیات این طرح ها توضیحی نداد.
خبرگزاری فرانسه ضمن مخابره سخنان امروز سرتیپ جزایری یادآوری می کند که مسئولان
علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه حکومت اسلامی، ادعا کرده که کشورهای غربی هیچ گونه مدرک محکمی از نظامی بودن اهداف برنامه هسته ای ایران در دست ندارند.
به گزارش خبرگزاری مهر، ۱۳۹۰/۰۸/۱۹، آیت الله خامنه ای رهبر حکومت جهل و جنایت و ترور اسلامی نیز در مراسم تحلیف و دانش آموختگی دانش جویان دانشگاه های افسری ارتش جمهوری اسلامی ایران در دانشگاه افسری امام علی، تاکید کرد: «دشمنان به خصوص آمریکا و دست نشانده گانش و رژیم صهیونیستی بدانند، ملت ایران اهل تجاوز به هیچ کشور و ملتی نیست اما هرگونه تجاوز و حتی تهدید را با قدرت کامل و به گونه ای پاسخ خواهد داد که متعرضان و متجاوزان را از درون متلاشی کند.»
او که فرمانده کل قوا نیز است، افزود: «هرکس که فکر تجاوز به جمهوری اسلامی ایران، در مخیله اش خطور کند، باید خود را آماده دریافت سیلی های محکم و مشت های پولادین ارتش، سپاه و بسیج و در یک کلام ، ملت بزرگ ایران کند.»
واکنش دولت ها
اسرائیل
زیپی لیونی، رهبر اپوزیسیون اسرائیل، جامعه جهانی را فراخواند تا برای متوقف کردن برنامه اتمی ایران همکاری کند. او، شامگاه سه شنبه به یک سایت خبری اسرائیلی گفت، اکنون که حقیقت برای جهانیان آشکار شده است، اسرائيل باید جهان آزاد را بسیج کند تا برنامه اتمی ایران را متوقف کند.
تنها چند ساعت پیش از انتشار این گزارش، ایهود بارک، وزیر دفاع اسرائیل خواستار «تحریم های مرگ بار» علیه ایران شده بود. احتمالا منظور او از چنین «تحریم های مرگ بار»، قطع ارتباطات با بانک مرکزی ایران و ممنوعیت معاملات نفتی با ایران است.
ایهود باراک با درخواست از جامعه جهانی برای تحریم واردات نفت از ایران و توقف صادرات بنزین به آن کشور، گفت که «ما احتمالا در مرحله آخرین فرصت برای اعمال تحریم های هماهنگ و مهلک بین المللی که می تواند ایران را مجبور به توقف کند قرار داریم.»
وزیر دفاع اسرائیل، تاکید کرد که «تا زمانی که چنین تحریم هایی اعمال نشود و تاثیرگذار بودن آن اثبات نشود اسرائیل به این توصیه خود که هیچ گزینه ای را نباید منتفی دانست ادامه می دهد.»
این سخنان در حالی ابراز شده که نخست وزیر و رییس جمهور این کشور، هفته گذشته به صراحت از نزدیک شدن روز به روز زمان جنگ با ایران خبر داده بودند.
روسیه
خبرگزاری فرانسه از مسکو گزارش داد: روسیه روز سه شنبه هشتم نوامبر، از این که گزارش مدیرکل آژانس، در مورد برنامه هسته ای ایران موجب تشدید تنش در اختلاف موجود بین قدرت های جهانی و ایران شده است، ابراز خشم کرد.
خبرگزاری فرانسه از مسکو گزارش داد: روسیه روز سه شنبه هشتم نوامبر، از این که گزارش مدیرکل آژانس، در مورد برنامه هسته ای ایران موجب تشدید تنش در اختلاف موجود بین قدرت های جهانی و ایران شده است، ابراز خشم کرد.
وزارت امورخارجه روسیه، در بیانیه ای گفت: «روسیه از این که این گزارش به منبع تشدید تنش بر سر مشکلات مربوط به برنامه هسته ای ایران تبدیل شده سخت متاسف و مبهوت شده است.»
در این بیانیه، مسکو ضمن ابراز تردید در مورد عاقلانه بودن علنی ساختن گزارش گفت: «این امر خطر لطمه زدن به شانس احیای مذاکرات بین قدرت های جهانی و تهران برای حل بحران هسته ای از طریق دیپلماسی را به دنبال دارد.»
وزارت خارجه روسیه گفت: «این گزارش تنها پس از آن انتشار یافت که شیمون پرز رییس جمهوری اسرائیل هشدار داد که زمان انجام یک حمله پیشگیرانه به ایران برای مقابله با حرکت هسته ای این کشور نزدیک تر شده است.»
در بیانیه اضافه شده است: «ما مایلیم بپرسیم که دبیرخانه آژانس تا چه حد قادر به تضمین محرمانه نگهداشتن کار آژانس خواهد بود و بدون آن کارایی آژانس زیر سئوال خواهد رفت.»
چین
چین نسبت به گزارش جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره برنامه هسته ای ایران، منتقد بوده و این گزارش را موجب خدشه دارشدن فضای همکاری دانسته است. روسیه و چین، در تلاش بودند این گزارش منتشر نشود ولی آمریکایی ها موفق تر بودند.
بریتانیا
در همین حال ویلیام هیگ، وزیر امور خارجه بریتانیا امروز در پارلمان این کشور اعلام کرد که کشورش قصد دارد برای مهار برنامه هسته ای ایران، تحریم های جدیدی را در مورد بخش های مالی و نفت و گاز این کشور به تصویب برسانند. به گفته او، برنامه هسته ای ایران با توجه به گزارش جدید آژانس اکنون ابعاد نظامی پیدا کرده است،
وزیر امور خارجه بریتانیا، هم چنین به طرح ادعایی در مورد ترور سفیر عربستان سعودی در آمریکا توسط ایران اشاره کرد و گفت «افشای این توطئه» نشانگر نیات آشکار ایران برای حمایت از تروریسم در خارج از مزرهای این کشور است.»
هیگ، خود گفت: «ایران در حال افزایش تولید اورانیوم غنی شده در سطوحی است که کاربرد غیر‌نظامی ندارد. اما در عوض این حجم از اورانیوم به راحتی و با سرعت قابل تبدیل به مواد مورد استفاده در تسلیحات نظامی است.»
آمریکا
سخن گوی کاخ سفید، پیش از انتشار گزارش مدیرکل آژانس گفته بود که این گزارش «نگرانی های آمريکا درخصوص برنامه هسته ای ايران» را منعکس می کند.
جی کارنی گفته است: «نمی خواهد پيش از انتشار گزارش مديرکل آژانس بين‌المللی انرژی اتمی درباره آن موضع‌گيری کند»؛ اما افزوده بود: «ما مسلما انتظار داريم اين گزارش بازتاب و تقويت آن چه که درباره رفتار ايران و هم چنين قصورش در اجرای تعهدات بين المللی اش می گفتيم، باشد.»
او در عین حال درباره نقش احتمالی ایالات متحده درباره حمله نظامی به ایران گفت: «همان طور که گفتم ما اکنون بر رويکرد ديپلماتيک متمرکز هستيم. البته ما در شرايط اين چنينی هيچ یک از گزينه ها را از روی ميز کنار نخواهيم گذاشت، ولی ما هم اينک به طور جدی بر ديپلماسی متمرکز هستيم.»
آخرین اظهارنظر سخن گوی دولت آمریکا درباره حمله به ایران، هم زمان با آن صورت گرفت که وزیر دفاع اسرائیل روز سه شنبه هفته گذشته، با رد گمانه زنی های رسانه های این کشور در مورد این که بنیامین نتانیاهو نخست وزیر، مسیر رویارویی نظامی با ایران را در پیش گرفته این گزارش ها را «خیال بافانه» نامید و افزود که «اسرائیل هنوز در مورد هیچ گونه عملیاتی تصمیم نگرفته است.»
او، در گفتگو با رادیو اسرائیل افزود: «جنگ پیک نیک نیست و ما پیک نیک می خواهیم، جنگ نمی خواهیم.»
فرانسه
آلن ژوپه، وزیر خارجه فرانسه نیز روز سه شنبه با ابراز نگرانی از حمله نظامی به ایران گفت که اگر نیاز به تشدید تحریم ها علیه حکومت اسلامی باشد فرانسه آماده است اما باید از حمله نظامی به ایران خودداری شود.
ژوپه، در این مورد به رادیو آر تی ال گفت: «موضع فرانسه مشخص است؛ اگر لازم است تحریم ها را تقویت کنیم، ما آماده ایم اما فکر می کنم باید هر کاری از دست مان برمی آید انجام بدهیم تا از صدمات جبران ناپذیری که اقدام نظامی به بار می آورد پرهیز شود.»
پیش از این نیکولا سارکوزی، رییس جمهور این کشور گفته بود که فرانسه نمی تواند دست به سینه بنشیند و نظاره گر نابودی اسرائیل توسط ایران باشد.
آلمان
آلمان، روز دوشنبه یک روز قبل از انتشار گزارش آژانس، اعلام کرد برای واداشتن حکومت اسلامی به اجرای تعهدات بین المللی درباره برنامه هسته ای اش خواستار تشدید فشارها بر تهران است.
آندریاس پشکه، سخن گوی وزارت امور خارجه آلمان گفت که برلین نسبت به اهداف برنامه هسته ای ایران مشکوک است و بر «دست یابی به رویکردی قاطع برای رویارویی با خطر برنامه هسته ای ایران» تاکید کرد.
دبیرکل سازمان ملل متحد
بان کی مون، دبیرکل سازمان ملل روز پنج شنبه 10 نوامبر 2011، در واکنشی آشکار به تشدید احتمال حمله نظامی اسرائیل به ایران خواهان راه حلی دیپلماتیک برای مناقشه اتمی حکومت اسلامی شد.
مارتین نسیرکی، سخن گوی سازمان ملل، به خبرنگاران گفت: «او (آقای بان) بر درخواستش برای پای بندی ایران به تمام قطعنامه های مرتبط شورای امنیت و شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی تاکید کرد. دبیرکل سازمان ملل، بر باورش مبنی بر این که مذاکره و نه راه حل نظامی تنها شیوه حل و فصل این مساله است، صحه گذاشت.»
شورای امنیت سازمان ملل، از دسامبر سال ۲۰۰۶ تاکنون چهار دوره تحریم بین المللی علیه ایران وضع کرده، اما به نظر می رسد اکنون چین و روسیه مخالف وضع تحریم های سنگین تر علیه بخش انرژی و بانک مرکزی ایران باشند.
تحریم های تازه
دیپلمات ها، به رسانه ها گفته اند به دنبال انتشار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی، اتحادیه اروپا خود را برای وضع تحریم های تازه علیه ایران آماده می کند.
به گفته این دیپلمات ها، فرانسه و بریتانیا، خواستار وضع «تحریم های سخت» علیه ایران شده اند مگر این که ایران در مورد برنامه اتمی خود با جامعه بین المللی همکاری کند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، از پیش، گفتگوها بر سر تحریم ایران در شماری از پایتخت های اروپایی آغاز شده و ممکن است در نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در روز دهم آذر، طرح های اتحادیه اروپا برای تحریم‌های تازه به طور رسمی اعلام شود.
یک دیپلمات اروپایی به رویترز در این باره گفته است: «کارشناسان هم اکنون درباره شماری از گزینه ها رایزنی می کنند اما مشکل بتوان نتیجه این گفتگوها را پیش بینی کرد.»؛ چرا که به گفته این دیپلمات، هنوز مشخص نیست که چه هنگام اعضای اتحادیه اروپا بتوانند به یک اجماع در مورد چند و چون تحریم های تازه علیه ایران دست یابند.
به گفته دیپلمات ها، شماری از دولت های اروپایی نیز نیز نگران هستند که با گسترش تحریم های یک جانبه اتحادیه اروپا به بخش نفت و انرژی ایران، منافع اقتصادی این کشورها مورد خطر قرار گیرد.
رسانه ها
مفسر تلویزیون اسرائيل، شامگاه سه شنبه هشتن نوامبر، در نخستین واکنش خود نسبت به گزارش تازه آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت: «ماسک از چهره ایران برگرفته شد.»
روزنامه اسرائیلی «هاآرتص» در شماره شامگاهی خود، گزارشی با این عنوان چاپ کرده است که «ایران از سال ۲۰۰۳ بی وقفه برای ساخت بمب اتمی کار می کند.» این روزنامه در گزارش خود، می افزاید که این فعالیت های تهران هم چنان ادامه دارد.
بی بی سی، چهارشنبه ۱۸ آبان ۱۳۹۰، به نقل از یکی از خبرنگاران خود که این گزارش را مشاهده کرده، گزارش داده که اطلاعاتی با جزئیات در این گزارش وجود دارد مبنی بر این که ایران نوعی از مدل سازی کامپیوتری را انجام داده که تنها به سلاح اتمی مربوط می شود.
خبرگزاری فرانسه، از قول مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی نوشته که اين اطلاعات نشان می دهد ايران «فعاليت های مرتبط با توسعه يک وسيله انفجاری اتمی» را انجام داده است.
خبرگزاری آسوشیتدپرس، نوشته يوکيا آمانو در تازه ترين گزارش خود به تشريح مجموع آگاهی آژانس در خصوص ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ايران پرداخته است.
واشنگتن پست نوشته است آژانس بین المللی انرژی اتمی هشدار داده که دولت ایران در سال های اخیر تخصص و مواد لازم برای ساخت سلاح هسته ای را از دانشمندان خارجی کسب کرده است. به نوشته این روزنامه، اسناد و مدارک آژانس نشان می دهد که یک دانشمند امور تسلیحاتی اتحاد شوروی سابق، ساخت نمونه ای از ماشه انفجاری کنترل از راه دور را به ایرانی ها آموزش داده که برای انفجار از طریق واکنش زنجیره ای هسته ای به کار می رود. گزارش هم چنین از استفاده از تکنولوژی دانشمندان پاکستان و کره شمالی در برنامه هسته ای ایران خبر می دهد.
اما ویاچسلاو دانیلنکو، دانشمند ۷۶ ساله روس، در گفتگو با یک روزنامه چاپ مسکو که روز پنج شنبه 10 نوامبر منتشر شد تکذیب کرد که در راه اندازی برنامه هسته ای جنجالی حکومت اسلامی دست داشته است. در گزارش تازه دیدبان اتمی سازمان ملل به یک دانشمند خارجی اشاره شده، اما نامی از او برده نشده است.
اسراییل نشنال نیوز، می نویسد وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گزارش پیش روی آژانس بین المللی انرژی اتمی را فاقد اعتبار و سندیت خوانده است. علی اکبر صالحی در یک کنفرانس خبری گفته است آژانس پیش تر هم چنین اسنادی ارائه کرده و ایران به تمام پرسش های آژانس پاسخ گفته است.
به نوشته وال استریت جورنال، دیگر در مورد برنامه تولید سلاح هسته ای تهران جای تردید باقی نمانده است. حال پرسش این است که غرب چگونه به این معضل واکنش نشان می دهد. این روزنامه می نویسد در بحث بر سر برنامه اتمی ایران راه سومی وجود ندارد: یا باید به تهران اجازه دهیم جاه طلبی هسته ای اش را دنبال کند یا با استفاده از نیروی نظامی جلویش را بگیریم. اما پیامدهای حمله را نباید از نظر دور داشت. پس شاید کمک به سرنگونی رژیم تهران راهی باشد برای توقف برنامه سلاح های هسته ای.
بنا به نوشته دیلی استار، روزنامه انگلیسی زبان لبنان، دیمیتری مدودف رییس جمهوری روسیه تهدید اسراییل به حمله به تاسیسات هسته ای حکومت اسلامی را «شعارهای بسیار خطرناک» علیه ایران خوانده و نسبت به عواقب فاجعه بار آن هشدار داده است.
فایننشال تایمز می نویسد در آستانه انتشار گزارش آژانس، نگرانی ها از بالا گرفتن تنش ها میان ایران و اسراییل بر قیمت نفت خام اثر گذاشته است. به نوشته فایننشال تایمز، بهای نفت خام برنت به بشکه ای یکصد و پانزده دلار و هشتاد سنت رسید که بالاترین قیمت در هفت هفته اخیر است.
جمع بندی
شورای امنیت سازمان ملل تاکنون با صدور چند قطعنامه از حکومت اسلامی خواسته است که کلیه فعالیت های مرتبط با غنی سازی اورانیوم را متوقف کند، اما این حکومت، از پذیرش این خواسته سر باز زده و می گوید که غنی سازی اورانیوم را حق خود می داند.
در مقطع انتشار جدیدترین گزارش آژانس، بحث های بسیار گسترده ای در مورد احتمال حمله اسرائیل به ایران در اسرائیل و رسانه های بین المللی به راه افتاده است. هفته گذشته حکومت اسرائیل، یک موشک دوربرد را آزمایش کرد که نشان دهنده توانایی موشکی این کشور بود. اخباری هم در مورد خرید زیر دریایی دیگری از آلمان توسط اسرائیل، به رسانه ها درز کرده است. بر اساس خبر رسانه ها، اسرائیل در حالا انجام مانوور پیچیده ای در ایتالیا، در یکی از پایگاه های ناتو است. تمرین هواپیماهایی که بتوانند 1000 مایل به سمت غرب پرواز کنند و هم چنین به سمت شرق.
اما در درون هیات حاکمه اسرائیل، درباره حمله به ایران، اجماع یک دستی وجود ندارد و مخالفین و موافقین خود را دارد. برای مثال دگن، رییس سابق موساد، معتقد بود آثار منفی این حمله بیش از وجوه مثبت آن است. برخلاف حمله سال 1980 به تاسیسات هسته ای عراق که در یک جا متمرکز بود، تاسیسات هسته ای ایران متفرق و پنهان است و نابودی کامل آن ها کار خطیری است.
مخالفین با این حمله، هشدار داده اند که ایران سلسله ای از عملیات تلافی جویانه را پیش بینی کرده است که از بستن تنگه هرمز گرفته تا فعالیت های حزب الله در سطح بین المللی و کمک به سوریه برای حمله به اسرائیل را در بر می گیرد.
در چنین شرایطی، دوباره طبل های جنگ با ایران به صدا درآمده اند. مرکز کوبیدن بر طبل ها نیز در حکومت اسرائیل است. اسرائیل، به عنوان تنها قدرت هسته ای در خاورمیانه، ظهور یک ایران اتمی را «تهدید بالقوه» می داند. سران دولت اسرائیل، همواره ادعا کرده اند که در لحظه ضروری، اگر دنیا از عمل کردن سرباز زند، اسرائیل به تنهایی از خود دفاع می کند. بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، با کابینه خود در مورد احتمال انجام یک حمله سریع به تاسیساتی که برنامه هسته ای ایران در آن ها در جریان است بحث و مشورت کرده است.
مساله جنگ با ایران که دولت اسراییل در تلاش است دولت آمریکا را نیز به آن وارد کند، مساله ای ست که به نظر می رسد با اهداف استراتژیک اوباما، رییس جمهوری آمریکا در تضاد است. او بیش تر مایل به مذاکره با حکومت اسلامی ایران و یا تشدید تحریم های اقتصادی است، هم چنین منطقی به نظر نمی رسد در حالی که نیروهای آمریکایی و متحدانش در باتلاق جنگ و ترور عراق و افغانستان گیر کرده اند اوباما، موافق حمله به ایران باشد. بعلاوه این که اروپا و آمریکا، هم چنین درگیر بحران های اقتصادی فزاینده و با اعتراض عمومی کارگران و محرومان جوامع خود روبرو هستند.
اما حمله هوایی اسرائیل به ایران و نحوه عکس العملل حکومت اسلامی، بلافاصله می تواند دولت های منطقه و هم چنین ناتو و آمریکا را نیز وارد جنگ کند.
دولت اسرائیل هم اکنون با هم سویی عربستان و دیگر کشورهای خلیج فارس به دلیل رقابت آن ها با حکومت اسلامی ایران، موضع خود را قوی تر می داند. احتمالا از جمله اقدام اخیر نتانیاهو، از تبادل یک زندانی در برابر ۱۰۰۰ زندانی فلسطینی نیز می تواند بخش از اهداف جنگی اش باشد.
از سوی دیگر حکومت اسلامی ایران، با بحران های مختلفی از جنگ قدرت در حاکمیت تا بحران های اقتصادی فزاینده به ویژه با کسر بودجه سنگین و تولید نفت و واردات و صادرات و تکنولوژی روبرو است.
سردار رستم قاسمی که از قرارگاه خاتم الانبیاء به وزارت نفت آمده است، سه شنبه 17 ابان ماه اعلام کرد ایران در برداشت نفت از رقبا عقب افتاده و تحریم های اقتصادی در این مهم بی تاثیر نبوده است.
سردار رستم قاسمی، در حالی از موثر بودن تحریم های اقتصادی در کاهش برداشت نفت از ذخایر مشترک با عراق و قطر سخن گفته که در ابتدای روی کار آمدنش ادعا کرده بود قادر است با اتخاذ سیاست های ویژه، تحریم ها را دور بزند.
بنا به نوشته خبر آنلاین، روز چهارشنبه ۱۸ آبان ۱۳۹۰، او دیروز در همان سالنی که هفته گذشته وزیر کار مسئولیت خود را در قبال اشتغال زایی انکار کرده بود، از ناتوانی در عبور از تحریم ها سخن گفت و در جمع اعضای اتاق بازرگانی اظهار کرد: «باید به دنبال مکانیزم های خاصی باشیم. کسانی که آماده سرمایه گذاری هستند در صورت در اختیار داشتن سرمایه کافی، می توانند بدون طی کردن مراحل مناقصه در این بخش سرمایه گذاری کنند. در این میان، گروه ها، سندیکا ها و موسسات مالی و اعتباری می توانند با تشکیل کنسرسیوم برای سرمایه گذاری اقدام کنند. باید سرمایه گذاری در این بخش را واگذار کنیم و در این واگذاری حساست به خرج ندهیم.»
گفتنی است، سایت آینده در زمان رای اعتماد به قاسمی، در گزارشی از در اختیار داشتن بیش از 85 درصد از قراردادهای نفتی دولت در دست سپاه خبر داده و پیش بینی کرده بود که با حضور رستم قاسمی در سمت وزیر نفت، سپاه رسما صاحب اصلی طلای سیاه ایران خواهد شد.
آینده نوشته بود: «قرارگاه خاتم‌الانبیا هم اکنون دارای قرارداد‌هایی به ارزش بیش از ۱۵ میلیارد دلار با وزارت نفت و سازمان های دولتی است. اکثر قراردادهای جاری پیمان کاری در نفت و گاز خلاف قانون و از راه ترک مناقصه به سپاه پاسداران واگذار شده است. از مجموع ۱۵ میلیارد دلار حجم پیمان های واگذار شده به سپاه، ۱۰ میلیارد دلار پیمان های در دست اجرا و ۵ میلیارد دلار قراردادهای نهایی شده است. به موجب تازه ترین قرارداد پیمان کاری که سه ماه پیش از راه ترک مناقصه بین وزارت نفت و قرارگاه خاتم‌الانبیا به امضاء رسید، توسعه ۲ میدان گازی هالگان و سفید باغون، به ارزش یک میلیارد دلار به سپاه پاسداران واگذار شد.»
بر اساس گزارش سایت آفتاب، علی شمس اردکانی، که در ایران به عنوان طراح پروژه خط لوله صلح مشهور است و هم اکنون ریاست کمیسیون انرژی اتاق بازرگانی را بر عهده دارد، در واکنش به سخنان رستم قاسمی گفته است: «وعده های شما نسبت به افزایش سرمایه گذاری در صنایع بالادستی انرژی اگرچه برای فعالان این حوزه، مژده ای نیکو و ضروری است اما تحقق این وعده ها، خود نیاز به مقدماتی دارد. تخصیص سرمایه برای صنایع بالادستی از ابتدا کافی نیز نبوده است. حال آن که در سال سوم برنامه پنجم توسعه، تخصیص سرمایه به این بخش به یک دوم کاهش یافته است. در برنامه پنجم توسعه کسری انباشت سرمایه در این بخش به حدود 90 میلیارد دلار می رسد.»
او پرسیده است: «درشرایطی که افزایش تولید و استحصال نفت و گاز به دست کم 120 دستگاه حفاری زمینی جدید نیاز دارد، بخش خصوصی چگونه می تواند در صورت تامین ارز نسبت به تامین این تجهیزات اقدام کند؟»
حکومت اسلامی، علاوه بر بحران اقتصادیش، با اختلافات درونی نیز دست به گریبان است. هر کدام از سران و مسئولین این حکومت، در کشمکش و رقابت هایشان با همدیگر، گوشه هایی از فساد اقتصادی و دزدی های همدیگر را نیز علنی می کنند. با آشکار شدن اختلاص سه میلیارد دلاری در سیستم بانک حکومیت اسلامی، از بیت رهبری تا کاخ ریاست جمهوری، از قوه قضائیه تا مجلس شورای اسلامی و ...، برای تبرئه کردن خود دیگری را به دست داشتن در این اختلاس متهم می کنند.
سخنان اخیر احمدی نژاد، در رابطه با اختلاس و فساد در دولت و دستگیری اطرافیانش توسط قوه قضائیه، اختلافات درونی حکومت را شدیدتر کرده است به طوری که سخن گوی قوه قضائیه به این سخنان واکنش نشان داده است.
احمدی نژاد، در نشست یادشده گفته بود: «گفتند در دولت فساد وجود دارد. مگر در قوه قضائیه فساد اخلاقی و اقتصادی وجود ندارد؟ گفتند توسط آقای رحیمی سوء استفاده صورت می گیرد. شما که به همه حساب های بانکی دسترسی دارید، در بیاورید که رحیمی چقدر پول دارد، مشایی چقدر پول دارد.»
احمدی نژاد، در زمینه اختلاس اخیر افزوده بود: «در قضیه اختلاس قائم مقام بانک مرکزی را به دلیل این که نظارت بر جزئیات نداشت بازداشت کردند، ولی جهرمی که سیزده تیر ماه برای این ها LC باز کرد هنوز آزاد است. به پورمحمدی قائم مقام بانک مرکزی گفته بودند بگو کار مشایی است تا آزادت کنیم.»
به گفته احمدی نژاد، این ها «برنامه ریزی برای هجمه به اطرافیان رییس جمهور» بوده است و می خواسته اند «در گام اول مشایی، سپس رحیمی، بعد بقایی و ثمره را تخریب کنند.» او، اتهام به دولت برای فشار به قضات را نیز تکذیب کرده و گفته بود: «چون نمی توانند چیزی را ثابت کنند این حرف ها را می زنند.»
احمدی نژاد، هم چنین تاکید کرده بود که: «تمام نارضایتی های مردم مربوط به کثافتکاری های این هاست. پابرهنه بودند و الان اعیان نشین شده اند. مردم را به نظام بدبین کرده اند و حالا دم از ولایت می زنند. زمین های کلان در بالای شهر خریده اند و خانه های آن چنانی دارند. یک نفر از این ها هفتصد هکتار زمین در اطراف تهران را تصرف کرده که الان ارزشی حدود هشتصد میلیارد تومان دارد.»
به گزارش خبرگزاری ایسنا، غلام حسین محسنی اژه ای، سخن گوی دستگاه قضایی در نشست خبری تازه خود، از جمله به اظهارات اخیر احمدی نژاد واکنش نشان داده است.
او، در برابر این پرسش یکی از خبرنگاران که آیا اظهارات اخیر احمدی نژاد صحت دارد و اگر ندارد آیا مصداق افترا و نشر اکاذیب نیست گفته است: «آن چه را اشاره کردید بنده نیز در بعضی از سایت ها ملاحظه کردم. این که منتسب به ریاست جمهوری است یا خیر، من نمی دانم و باید منتظر بود که آیا به صورت رسمی تایید می شود یا نه.»
اژه ای، در برابر انتقاد احمدی نژاد از روند رسیدگی به پرونده فساد مالی و این ادعا که این اتفاق خارج از سیستم بانکی رخ داده است، گفت: «همه قبول دارند که این موضوع در سیستم بانکی بوده و افرادی نیز خارج از سیستم بانکی حضور داشته اند.»
اژه ای، از تحقیق از «۸۰ نفر از متهمان» در این رابطه یاد کرده و گفته است که یکی از آنان با هویت «ع.ر» با یکی از نزدیکان ریيس جمهوری نسبتی دارد. اژه ای، هم چنین از «فضاسازی هایی» یاد کرده که می خواهد قوه قضائیه را تحت فشار قرار دهد تا نتواند به متهمان اصلی رسیدگی کند.
خبرگزاری مهر نیز هم زمان از دستگیری یکی از بستگان اسفندیار رحیم مشایی به نام عنایت الله ریاحی (ع.ر.) در رابطه با پرونده فساد بزرگ خبر داده است. همین گزارش می افزاید که در ردیابی ها خانمی پیدا شده است که یک میلیارد تومان پول به حسابش واریز شده است.
به گفته محسنی اژه ای «وقتی از این خانم درباره این رقم توضیح خواسته شده، وی توجیهی برای آن نداشته است.
علی و صادق لاریجانی، روز چهارشنبه ۱۸ آبان، بدون نام بردن از احمدی نژاد در اشاره های صریحی او را به «لات بازی سیاسی» و «رفتار قبیله ای» متهم کردند. قدرت الله علیخانی، پنج شنبه ۱۹ آبان در گفتگو با سایت خبری فرارو تاکید کرد که خطاب رییس قوه قضائیه شخص محمود احمدی نژاد بوده است.
لاریجانی، رییس قوه قضائیه در دیدار با مسئولان قضائی کشور، بدون نام بردن از فرد خاصی عده‌ای را ناآگاهانی خواند که به زعم او «برای برخی اغراض سیاسی و انتخاباتی به تشویش اذهان و مسموم نمودن فضای سیاسی کشور می پردازند.» او به این افراد اخطار کرد که اگر «زبان در کام نکشند» محتوای بعضی پرونده ها را برای مردم افشا خواهد کرد «تا بدانند چه کسانی مشغول طراحی های خاص هستند.»
ظاهرا اشاره لاریجانی به اظهارات یک روز پیش احمدی نژاد در اعتراض به بازداشت حمید پورمحمدی، قائم مقام بانک مرکزی در ارتباط با پرونده اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی است. در حالی که احمدی نژاد سه شنبه ۱۷ آبان در «همایش تبیین طرح تحول نظام بانکی»، ادعا کرده بود: «یک عده‌ای صاحب نفوذ که پشتوانه آن ها خارج از سیستم قوه مجریه است با زد و بند کارهای خودشان را انجام دادند و سوء استفاده ای انجام شده، اما این را بهانه ای کردند تا در کارهای کشور اخلال ایجاد شود.»
به گزارش سایت «دولت ما» که از پایگاه های اینترنتی نزدیکان دولت محسوب می شود، محمود احمدی نژاد در یک نشست غیررسمی که ۱۲ آبان برگزار شد، می گوید: «اگر این دولت نیم ساعت فرصت حرف زدن داشته باشد قیمت سوراخ موش بالا می رود!» نزدیکان دولت می گویند از ۳۱۴ مقام ارشد جمهوری اسلامی بیش از ۱۴۰ هزار سند در اختیار دارند که اگر لازم باشد آن ها را افشا خواهند کرد.
ظاهرا احمدی نژاد در نشست یادشده گفته است ۶۰ درصد از این اسناد به دلیل «مصالح بالاتری» که وجود دارد هرگز قابل انتشار نیست. برخی از ناظران معتقدند این اسناد به دخالت های رهبر جمهوری اسلامی، علی خامنه ای و نزدیکانش در فسادهای مالی مربوط می شود و منظور از این اشاره هشدار به او نیز بوده است.
بدین ترتیب، کشمکش و رقابت سران و مقامات حکومت اسلامی با نزدیک تر شدن نمایش انتخابات مجلس شورای اسلامی، شدیدتر می شود. در این میان، اکثریت مردم ایران، در حالی که در فقر و قلاکت اقتصادی و در زیر اختناق و سانسور، زندگی سختی را سپری می کنند در عین حال، با آغاز جنگ روانی جدید بین سران و مقامات حکومت اسلامی ایران و اسرائیل، نگرانی مردم ایران را دوچندان شده است.
در چنین موقعیتی، مهم ترین سئوال این است که چه نیرویی می تواند جلو تحریم های بیش تر اقتصادی علیه ایران و حمله به این کشور را بگیرد؟
من به این سئوال در مطبی که به تاریخ سه شنبه هفدهم آبان 1390 - هشتم نوامبر 2011، تحت عنوان «دمیدن بر شیپور جنگ و تحرک تازه اپوزیسیون راست!» نوشته بودم جواب این سئوال را چنین داده ام: «... از سوی دیگر، آن حرکت مهمی که می تواند مانع حملات ویران گر آمریکا و متحدانش به ایران را بگیرد راه افتادن اعتراضات و اعتصابات سراسری در جامعه ایران بر علیه حکومت اسلامی است. این زمینه واقعی در جهان وجود دارد که با راه افتادن یک جنبش اعتراضی رهایی بخش مستقل در ایران، بلافاصله با حمایت و پشتیبانی گسترده نیروهای چپ و کارگری و آزادی خواه در جهان روبرو شود و سریع تر به اهداف خود برسد.
یکی از شعارهای مردم معترض ایران می تواند این باشد که ایران کم ترین نیازی به نیروهای اتمی ندارد حتی اگر در راستای اهداف صلح جویانه باشد که در حال حاضر نیست. این شعار می تواند اهداف شوم اسرائیل و آمریکا را در جمله به ایران خنثی کند و یک افکار عمومی قوی در جهان به وجود بیاورد. ایران، بر روی دریای از نفت و گاز طبیعی خوابیده و کم ترین نیازی به نیروگاه های اتمی ندارد. به علاوه ایران به لحاظ اب و هوایی، برای دخیره انرژی خورشیدی هم مساعد است. در عصر حاضر از انرژی خورشیدی توسط سیستم های مختلف استفاده می‌شود که عبارتند از: استفاده از انرژی حرارتی خورشید برای مصارف خانگی، صنعتی و نیروگاهی؛ تبدیل مستقیم پرتوهای خورشید به الکتریسیته به وسیله تجهیزاتی به نام فتوولتائیک؛ تاسیساتی که با استفاده از آن ها انرژی جذب شده حرارتی خورشید به الکتریسیته تبدیل می شود نیروگاه حرارتی خورشیدی نامیده می شود.»
جان کلام این است که در این دوره حساس و سرنوشت ساز، کلیه نیروهای آزادی خواه، کمونیست ها و طبقه کارگر ایران و دیگر جنبش های آزادی خواه و برابری طلب چون جنبش دانش جویی و جنبش زنان، بی کاران و جوانان و غیره در سراسر ایران، وظایف بسیار سنگینی به عهده دارند. در شرایطی که گرایشات راست اپوزیسیون، چشم امید خود را به سیاست های جنگ طلبانه اسرائیل و متحدانش دوخته اند و برای گرفتن کمک از هیات حاکمه آمریکا با همدیگر در حال مسابقه هستند، کلیه نیروهای اپوزیسیون چپ در خارج کشور، در عین حالی که باید قاعدتا به سازمان یابی طبقه کارگر ایران در جهت سرنگونی کلیت حکومت اسلامی یاری برسانند، باید سیاست های اپوزیسیون راست و دولت های آمریکا و اسرائیل و متحدان آن ها را نیز افشا کنند؛ و تا آن جا که توانایی دارند در مورد عواقب حمله به ایران، افکار عمومی کشورهایی که در آن جاها فعالیت دارند دست به روشنگری بزنند. می دانیم که کرزای ها در اپوزیسیون راست و ناسیونالیست و لیبرال ایرانی کم نیستند. به خصوص اکنون که هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا رسما اعلام کرده است که حاضرند به اپوزیسیون ایرانی کمک کنند، جنب و جوش تازه ای در میان این بخش از اپوزیسیون آغاز شده است. بنابراین، ضروری ست که ما کارگران و مردم آزاده ایران، صف طبقاتی خودمان را برای مقابله با صف آرایی حکومت آدم کش حکومت، احزاب و سازمان های راست و ناسیونالیست و هم چنین حکومت های اسرائیل و آمریکا و ناتو در داخل و خارج کشور به وجود آوریم. اگر مشکل دولت های سرمایه داری و رقابت شان با حکومت اسلامی ایران، تلاش های این حکومت در جهت دست یابی به سلاح های اتمی است در حالی که بر عکس، مشکل اکثریت جامعه ایران، وجود نکبت بار و جنایت کار حکومت اسلامی است.
بی شک اگر ما امروز، حرکت ها و مبارزات سیاسی و اجتماعی خودمان را هدف مند و آگاهانه گسترش ندهیم و پیگیر نباشیم شاید فردا دیر شود!
بهرام رحمانی
ضمیمه:
گاهشمار ۱۱ سال مناقشه اتمی ایران
ماجرای فعالیت های اتمی ایران و تردیدهای جامعه بین المللی نسبت به مقاصدی که این کشور از برنامه اتمی خود دنبال می کند، حدود ۱۱ سال است که به یکی از موضوعات اصلی جهانی بدل شده است.
افسران اطلاعاتی آمریکا به سیمور هرش، روزنامه نگار و تحلیلگر سیاسی، گفتند که تاسیسات هسته ای نظامی ایران نه در نیروگاه آب سبک بوشهر بلکه در «اماکن نظامی» قرار دارد.
آنچه در زیر می آید شرح فهرست واری از روند مهم ترین تحولات پرونده اتمی ایران در ۱۱ سال گذشته است.
ژانویه: جورج بوش، رییس جمهور آمریکا، چند ماه بعد از حملات یازده سپتامبر ۲۰۰۱، ایران را همراه عراق و کره شمالی در «محور شرارت» قرار داد.
گزارش های آژانس بین المللی انرژی اتمی نشان می دهد ایران برنامه اتمی خود در دوره محمود احمدی نژاد را شتاب بخشیده است.
اوت: فردی از مخالفان حکومت اسلامی، به نام علیرضا جعفرزاده ادعا کرد ایران در نطنز تاسیسات غنی سازی اورانیوم و در اراک، راکتور آب سنگین ساخته است.
سپتامبر: روسیه مقدمات ساخت راکتوری ۸۰۰ میلیون دلاری را در حوالی بوشهر آغاز کرد. قرار بود این نیروگاه تا آخر سال ۲۰۰۳ وارد مدار شود.
دسامبر: آمریکا ایران را به تلاش برای تولید تسلیحات اتمی متهم کرد و تصاویری ماهواره ای منتشر کرد که تاسیساتی اتمی در نطنز و اراک را نشان می داد. رسانه های آمریکایی ادعا کردند این تاسیسات کاربرد نظامی دارد.
سال ۲۰۰۳
فوریه: محمد البرادعی، مدیر آژانس بین المللی انرژی اتمی به ایران سفر کرد تا گفته تهران را مبنی بر این که برنامه اتمی اش صلح آمیز است، تایید کند. از آن زمان تا ماه مه، بازرسان چندین بازرسی در ایران انجام دادند.
مه: ایران تایید کرد تاسیساتی را در نطنز و اراک می سازد ولی تاکید کرد که این ها همانند نیروگاه بوشهر صرفا برای تولید انرژی هسته ای و کاربرد غیر نظامی آن است.
ژوئن: البرادعی اظهار کرد که بازرسی ها نشان داده که «ایران برخی از مواد و فعالیت های اتمی خود را گزارش نداده است» و خواستار همکاری تهران شد. با این حال این گزارش اعلام نکرد که ایران مفاد معاهده منع تکثیر تسلیحات اتمی را نقض کرده است. در همین حال، وزرای خارجه اتحادیه اروپا از ایران خواستند اجازه دهد بازرسی های سختگیرانه تری اعمال شود.
ژوئن: آری فلیشر، سخن گوی کاخ سفید، توسل به «گزینه نظامی» در برخورد با ایران را منتفی ندانست.
ژوئن: آژانس از ایران خواست پروتکل الحاقی معاهده منع تکثیر تسلیحات هسته ای را امضا کند و به بازرسان اجازه دهد به تاسیسات هسته ای جمهوری اسلامی دسترسی نامحدود و سرزده داشته باشند.
ژوییه: بازرسان دور تازه ای از بازرسی را آغاز کردند. روزنامه واشنگتن پست نیز خبر داد بازرسان در جریان بازرسی قبلی خود نشانه هایی از اورانیوم غنی شده در نطنز یافته اند.
سعید جلیلی مسئول پرونده اتمی ایران پس از حسن روحانی و علی لاریجانی است.
ژوییه: اتحادیه اروپا هشدار داد که اگر ایران همکاری کاملی با بازرسان نداشته باشد، بروکسل شاید در مناسبات سیاسی و اقتصادی خود با حکومت اسلامی تجدیدنظر کند.
اوت: محمد خاتمی، رییس جمهور وقت ایران، اعلام کرد که تسلیحات اتمی هیچ جایگاهی در راهبرد نظامی کشورش ندارد، ولی ایران از فناوری اتمی دست نخواهد کشید.
اوت: تهران اعلام کرد که به بازرسی سرزده تن می دهد ولی این تضمین را می خواهد که بازرسان اسرار برنامه های راهبردی نظامی اش را افشا نخواهند کرد. گزارش محرمانه آژانس اتمی ادعا کرد ایران دو نوع اورانیوم غنی شده تولید کرد که برای مصارف صلح جویانه کاربردی ندارد.
سپتامبر: واشنگتن اعلام کرد که ایران پایبند توافق نامه های بین المللی منع تکثیر هسته ای نیست، ولی پیشنهاد بریتانیا، آلمان و فرانسه را پذیرفت که تا آخر اکتبر به حکومت اسلامی وقت داده شود تا فعالیت های اتمی خود را کاملا افشا کند و بازرسی های سرزده را بپذیرد.
سپتامبر: آژانس تا ۳۱ اکتبر به ایران فرصت داد برنامه هسته ای خود را فاش کند، ولی جمهوری اسلامی این ضرب الاجل را نپذیرفت.
اکتبر: یکی از گروه های مخالف جمهوری اسلامی ادعا کرد ایران یک کارخانه غنی سازی اورانیوم برای مقاصد نظامی در اصفهان ساخته است.
اکتبر: کمال خرازی، وزیر امور خارجه ایران، قول داد حکومت اسلامی، در جریان مذاکراتش با سه کشور اروپایی «شفافیت کامل» را اصل قرار دهد. اندکی بعد یکی از دیپلمات های غربی اعلام کرد ایران پذیرفته است غنی سازی اورانیوم را متوقف و پروتکل الحاقی را امضا کند.
علی اکبر صالحی نماینده پیشین و رییس سابق سازمان انرژی اتمی ایران در حال حاضر وزیر امور خارجه این کشور است. او، تحت تحریم اتحادیه اروپا و آمریکا قرار دارد
نوامبر: آژانس در گزارشی اعلام کرد که ایران اذعان کرده که پلوتونیوم، ماده ای که می توان برای تولید جنگ افزار اتمی بکار برد، تولید کرده است، ولی افزود هیچ مدرکی در دست نیست که ایران قصد تولید بمب اتمی را دارد.
نوامبر: واشنگتن این گزارش را رد کرد و آن را «باور نکردنی» خواند. آژانس از گزارش خود دفاع کرد.
نوامبر: آژانس این قطعنامه را تصویب کرد ولی تحریم ایران را توصیه نکرد.
دسامبر: علی اکبر صالحی، نماینده وقت ایران در آژانس، پروتکل الحاقی را امضا کرد تا تاسیسات اتمی حکومت اسلامی در معرض بازرسی بی قید و شرط قرار گیرد.
سال ۲۰۰۴
آوریل: ایران داشتن تاسیسات اتمی مخفی را تکذیب و اصرار کرد که بکارگیری آزمایشی اورانیوم غنی شده در اصفهان مغایر با تعهداتش در پروتکل الحاقی نیست.
آوریل: غلامرضا آقازاده، رییس سازمان انرژی اتمی ایران اعلام کرد که حکومت اسلامی «داوطلبانه» تولید سانترفیوژ را متوقف می کند.
می: ایران گزارشی با بیش از هزار صفحه را درباره فعالیت های اتمی خود تحویل آژانس داد.
ژوئن: دیپلمات ها گفتند ایران در بازار سیاه اتمی به دنبال «ده ها هزار» قطعه برای برنامه هسته ای خود بوده است.
ژوئن: ایران اعلام کرد که تسلیم فشارهای بین المللی نخواهد شد و از جهان خواست که این کشور را عضو «باشگاه هسته ای» بداند.
ژوییه: ایران پلمپ آژانس روی سانترفیوژها را فک و تولید سانترفیوژ در نطنز را آغاز کرد.
ژوئیه: ایران اذعان کرد تولید قطعات سانترفیوژ را که برای غنی سازی اورانیوم است، از سر گرفته ولی تاکید کرد که فعالیت های غنی سازی را از سر نگرفته است.
اوت: کمال خرازی، وزیر وقت امور خارجه ایران اعلام کرد که حکومت اسلامی هرگونه حمله پیشگیرانه اسراییل به تاسیسات اتمی اش را با زور پاسخ خواهد داد.
سپتامبر: ایران تعلیق نامحدود غنی سازی را نپذیرفت و گفت که تولید سانترفیوژ را متوقف نخواهد کرد.
سپتامبر: آژانس به تهران تا ۲۵ نوامبر فرصت داد تا فعالیت های اتمی خود را افشا کند.
سپتامبر: ایران اعلام کرد که فراوری گسترده کیک زرد را که گامی به سوی غنی سازی است، از سر گرفته است.
اکتبر: برلین، لندن و پاریس از تهران خواستند کلیه فعالیت های مربوط به غنی سازی را متوقف کند وگرنه پرونده اش به شورای امنیت ارجاع خواهد شد. این سه کشور اروپایی مشوق هایی را پیشنهاد دادند.
سال ۲۰۰۵
ژانویه: بازرسان آژانس از تاسیسات پارچین در جنوب شرقی تهران بازدید کردند.
فوریه: ایران اعلام کرد به رغم پیشنهاد اروپا برای ارایه راکتور آب سبک، ساخت راکتور آب سنگین در اراک را که ممکن است برای مقاصد نظامی بکار گرفته شود، متوقف نخواهد کرد.
می: اروپاییان به ایران هشدار دادند که هرگونه از سرگیری فعالیت های هسته ای به روند مذاکره پایان خواهد داد.
می: تهران هشدار داد که تصمیمش در خصوص فراوری اورانیوم بازگشت ناپذیر است.
اوت: محمود احمدی نژاد، به عنوان رییس جمهور جدید ایران سوگند یاد کرد و حکومت اسلامی تهدید کرد که فراوری را ظرف چند روز آتی از سر خواهد گرفت.
اوت: تهران مجموعه مشوق های اروپا را ناکافی خواند.
اوت: علی لاریجانی، به جای حسن روحانی دبیر شورای عالی امنیت ملی حکومت اسلامی شد و سرپرستی مذاکرات با اروپاییان را بر عهده گرفت. آقای لاریجانی یک روز بعد اعلام کرد به مذاکرات ادامه می دهد.
اوت: آیت الله علی خامنه ای، رهبر حکومت اسلامی ایران، درخواست اروپایی ها دایر بر اینکه ایران باید از تلاش برای تولید سوخت هسته ای دست بردارد را «حرف زور» خواند و گفت این خواسته تحت تاثیر فشارهای آمریکا مطرح شده است.
اوت: بریتانیا، آلمان و فرانسه مذاکرات ۳۱ اوت خود با ایران را به دلیل از سرگیری فعالیت های اتمی در تاسیسات اصفهان لغو کردند. سخن گوی وزارت خارجه فرانسه اعلام کرد که از سرگیری فرآوری اورانیوم ناقض مفاد توافق نامه پاریس است که طرف های دخیل در مذاکرات در نوامبر ۲۰۰۴ امضا کرده بودند.
سپتامبر: خاویر سولانا، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که ایران ممکن است بخاطر فعالیت های اتمی خود به شورای امنیت ارجاع شود.
سپتامبر: آقای لاریجانی درخواست اتحادیه اروپا مبنی بر این که ایران تا پیش از اجلاس ۱۹ سپتامبر آژانس فعالیت های غنی سازی خود را به حالت تعلیق درآورد، رد کرد. در همین روز، ایران ترکیب تیم مذاکره کننده خود را تغییر داد.
ایران از آژانس بین المللی انرژی اتمی خواسته تا پرونده این کشور را به حالت عادی بازگرداند
سپتامبر: احمدی نژاد در مقر سازمان ملل اعلام کرد برخی کشورها مانع از دسترسی آزاد سایر کشورها به فناوری، بویژه فناوری اتمی می شوند. وی بدون اشاره به نام کشوری خاص گفت که همین کشورها نیات هسته ای ایران را خلاف واقعیت جلوه می دهند. او خواستار تشکیل کمیته ای در سازمان ملل برای مقابله با «آپارتاید اتمی» شد.
سپتامبر: آمریکا و اتحادیه اروپا واکنش تندی به سخنان رییس جمهور ایران نشان دادند و از آژانس خواستند پرونده را به شورای امنیت ارجاع دهد. گرگ شولت، نماینده آمریکا در آژانس بین المللی انرژی اتمی گفت که ایران با ادامه فرآوری اورانیوم در تاسیسات اصفهان، مسیر مقابله جویی را در پیش گرفته است. یک روز بعد آقای لاریجانی هشدار داد که شاید ایران تصمیم به لغو بازرسی های سرزده آژانس بگیرد.
سپتامبر: قطعنامه شورای حکام با اکثریت آرا به تصویب رسید و از ایران خواست مذاکرات با سه کشور اروپایی را از سر بگیرد، پروتکل الحاقی را به تصویب قوه مقننه برساند و برنامه غنی سازی اورانیوم را متوقف کند.
سپتامبر: منوچهر متکی، وزیر امور خارجه ایران قطعنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی را غیرقانونی و غیرقابل قبول خواند اما در عین حال گفت که ایران راه مذاکره را بسته نمی بیند.
سپتامبر: وزارت خارجه ایران تهدید کرد که در صورت اصلاح نشدن قطعنامه یا پافشاری برای اجرای آن، کشورش غنی سازی اورانیوم را از سر خواهد گرفت و مانع بازرسی های سرزده و گسترده تر از تاسیسات اتمی خود خواهد شد.
اکتبر: جان بولتون، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، ایران را متهم کرد که برای ۱۸ سال سعی در توسعه سلاح های اتمی داشته درحالی که در این مدت جهان را درباره نیات «خود فریب» داده است.
نوامبر: آقای لاریجانی با ارسال نامه برای کشورهای اروپایی اعلام کرد که جمهوری اسلامی مایل به از سرگیری مذاکرات اتمی است.
نوامبر: نمایندگان مجلس ایران رای دادند که اگر پرونده اتمی حکومت اسلامی به شورای امنیت ارجاع شود، ایران باید فعالیت های داوطلبانه از جمله اجازه بازرسی سرزده از تاسیسات اتمی بر اساس پروتکل الحاقی را متوقف کند.
سال ۲۰۰۶
ژانویه: علی لاریجانی طرح روسیه برای انجام بخش مهم غنی سازی در خاک آن کشور را رد کرد.
ژانویه: وزرای خارجه بریتانیا، فرانسه و آلمان بعد از دیدار در برلین گفتند مذاکرات اتمی با ایران به بن بست رسیده است و آن ها می خواهند شورای امنیت در این پرونده مداخله کند.
ژانویه: محمود احمدی نژاد، رییس جمهور ایران، در واکنش به اظهارات مقام های اروپایی و آمریکایی و تهدیدهای آن ها مبنی بر ارجاع ایران به شواری امنیت، گفت «اهرم های لازم را در مقابل تهدیدهای غرب داریم.»
ژانویه: مقام هایی از ایران و اتحادیه اروپا در بروکسل، پایتخت بلژیک، دیدار کردند. از این گفتگوها گزارش های گوناگونی به دست می رسید. در حالی که ایرانی ها از موفقیت مذاکرات سخن می گفتند، دیپلمات های اروپایی گفتند مقام های ایرانی حرف تازه ای نداشتند و جلسه بی نتیجه بوده است.
ژانویه: وزیران خارجه آمریکا، روسیه، بریتانیا، فرانسه و چین که همراه با وزیر خارجه آلمان و نماینده اتحادیه اروپا در اجلاسی در لندن شرکت کرده بودند با صدور بیانیه ای در ساعات اولیه بامداد این روز، درخواست کردند شورای حکام آژانس بین المللی در نشست فوق العاده خود (۲ فوریه) موضوع فعالیت هسته ای ایران را به منظور رسیدگی به شورای امنیت گزارش کند.
فوریه: هم زمان با آغاز اجلاس اضطراری شورای حکام آژانس انرژی اتمی، علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، در نامه ای به محمد البرادعی، رییس آژانس، هشدار داد که در صورت ارجاع کشورش به شورای امنیت، دولت حکومت اسلامی «چاره ای نخواهد داشت» جز این که کلیه همکاری های داوطلبانه خود با آژانس را متوقف کند.
فوریه: پس از تعویق مجدد یک روزه در اعلام رای شورای حکام، سرانجام با رای مثبت ۲۷ کشور از ۳۵ کشور عضو (۳ مخالف و ۵ ممتنع) گزارش پرونده هسته ای ایران به شورای امنیت سازمان ملل تصویب شد. در همین روز محمود احمدی نژاد در نامه ای به سازمان انرژی اتمی ایران دستور به تعلیق اجرای «داوطلبانه» پروتکل الحاقی داد.
آژانس در سال 2011 برای اولین بار از احتمال انحراف برنامه اتمی ایران به سوی مقاصد نظامی ابراز نگرانی کرد
مارس: شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی جمع بندی خود از فعالیت اتمی ایران را همراه با گزارش رییس آژانس در این زمینه به شورای امنیت سازمان ملل متحد فرستاد. این شورا قطعنامه تازه ای درباره ایران صادر نکرد و ارسال گزارش فعالیت اتمی ایران به شورای امنیت بر اساس قطعنامه ای انجام گرفت که چهارم فوریه (پانزدهم بهمن) صادر شده بود.
مارس: رییس شورای امنیت در بیانیه ای خواستار تعلیق کامل و پایدار فعالیت های اتمی ایران شد.
آوریل: ایران برای اولین بار از غنی سازی 5/3 درصدی اورانیوم خبر داد.
ژوئیه: شورای امنیت سازمان ملل طی قطعنامه ای خواستار توقف برنامه غنی سازی اورانیوم در ایران شد.
دسامبر: شورای امنیت سازمان ملل در دومین قطعنامه خود درباره ایران، فروش و در اختیار گذاشتن تجهیزات اتمی و نظامی به این کشور را تحریم کرد و مجددا خواستار تعلیق برنامه غنی سازی اورانیوم این کشور شد.
سال ۲۰۰۷
مارس: شورای امنیت سازمان ملل برای سومین بار طی قطعنامه ای ایران را مورد تحریم قرار داد.
آوریل: محمود احمدی نژاد، رئیس جمهور ایران از توانایی کشورش در تولید سوخت اتمی خبر داد.
سال ۲۰۰۸
مارس: شورای امنیت با صدور چهارمین قطعنامه تحریم های جدیدی علیه ایران وضع کرد.
سپتامبر: شورای امنیت با صدور قطعنامه ای تحریم های پیشین ایران را یادآوری کرد و برای پنجمین بار خواستار توقف برنامه غنی سازی اورانیوم در ایران شد.
سال ۲۰۰۹
آوریل: ایران از استقرار ۷ هزار دستگاه سانتریفیوژ که از تجهیزات اصلی تولید اورانیوم غنی شده است، در شهر نطنز خبر داد.
سپتامبر: تاسیسات مخفی اتمی ایران در قم به نام فردو برملا شد.
اکتبر: ایران طرح غنی سازی اورانیوم در خارج از مرزهای این کشور را رد کرد.
سال ۲۰۱۰
ژوئن: شورای امنیت سازمان ملل متحد در ششمین قطعنامه خود، تحرم های تازه ای علیه ایران وضع کرد. روسیه که پیش تر با اعمال تحریم های تازه علیه ایران مخالف بود، سرانجام با تحریم تازه ایران موافقت کرد.
ژوئیه: ایران اعلام کرد که آماده مذاکره فوری با گروه ۱+۵ متشکل از اعضای دائم شورای امنیت (بریتانیا، آمریکا، فرانسه، چین، روسیه) به همراه آلمان است.
اوت: ایران سوخت گذاری در نیروگاه اتمی بوشهر را آغاز کرد.
سپتامبر: در حالی که ایران با ارسال یک نامه به گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی اعتراض کرده بود، یوکیا آمانو، مدیرکل این آژانس از این که ایران مانع انجام تحقیقات شده است، ابراز تاسف کرد.
شورای امنیت چهار قطعنامه تحریمی علیه صادر کرده است
اکتبر: وزیر امور خارجه پاکستان، ضمن توصیه به مقامات ایرانی برای گفتگو با آمریکا، گفته است که ایران با تهدید اتمی روبرو نیست و به اسلحه اتمی احتیاجی ندارد.
نوامبر: اولی هاینونن معاون سابق هیات بازرسی آژانس بین المللی انرژی اتمی و مسئول مستقیم بازرسی مراکز هسته ای ایران گفته است کرم استاکس نت احتمالا عامل تاخیر در برنامه های هسته ای ایران است.
نوامبر: رابرت گیتس، وزیر دفاع آمریکا گفت که تحریم های وضع شده علیه ایران ممکن است باعث ایجاد شکاف میان محمود احمدی نژاد و آیت الله علی خامنه ای شده باشد.
نوامبر: وزیر دفاع آمریکا با رد اظهارات نخست وزیر اسرائیل در مورد لزوم توسل به تهدید نظامی برای متوقف کردن برنامه اتمی ایران، بر کارآیی تحریم های اقتصادی تاکید کرد.
نوامبر: دو دانشمند اتمی ایران در پایتخت این کشور هدف حمله مسلحانه قرار گرفتند. محمود احمدی نژاد اسرائیل و کشورهای غربی را متهم به طرح ریزی این ترور کرد.
دسامبر: رهبران روسیه و هند در بیانیه مشترکی ضمن تاکید بر حق ایران در برخورداری از فناوری صلح آمیز اتمی، از این کشور خواستند به قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل عمل کند.
وزیر خارجه روسیه. جدیدترین پیشنهاد اتمی به ایران موسوم به طرح گام به گام مربوط به این کشور است
دسامبر: گفتگوهای دو روزه ایران و شش قدرت جهانی در ژنو به پایان رسید و تنها توافق دو طرف این بود که این گفت‌وگو ها ادامه پیدا کنند.
دسامبر: علی اکبر صالحی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران، از افزایش تدابیر امنیتی برای محافظت از دانشمندان هسته ای این کشور خبر داد.
دسامبر: ایران می گوید که اولین محموله کیک زرد تولید شده در مجتمع گچین بندرعباس به سایت هسته ای اصفهان منتقل شده و این کشور به خودکفایی در تولید کیک زرد دست یافته است.
سال ۲۰۱۱
ژانویه: مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ مذاکرات دو روزه خود را در استانبول ترکیه آغار کردند. از ایران سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی این کشور و مسئول پرونده اتمی ایران در این مذاکرات شرکت داشت.
ژانویه: روزنامه نیویورک تایمز نوشت که کرم کامپیوتری استاکس نت، پروژه مشترک آمریکا و اسرائیل برای از کار انداختن برنامه غنی سازی اورانیوم ایران بوده است.
ژانویه: آخرین دور مذاکرات ایران و گروه ۱+۵ در استانبول، از سوی کشورهای غربی ناامید کننده توصیف شد.
فوریه: کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفت این اتحادیه در حال بررسی لغو منع سفر علی اکبر صالحی، وزیر خارجه جدید ایران است که به دلیل نقشی که در برنامه اتمی ایران داشته مشمول تحریم شده است.
فوریه: وزیر امور خارجه بریتانیا در جریان سفر به ابوظبی خواستار تحریم های سخت تر علیه برنامه هسته ای ایران شد. او گفت انجام مذاکرات بیشتر غیرممکن است مگر این که ایران از شروطش صرف نظر کند.
فوریه: آژانس اتمی در تازه ترین گزارش خود گفت که ایران قصد دارد سوخت نیروگاه اتمی بوشهر را از قلب راکتور آن تخلیه کند.
فوریه: علی اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین المللی انرژی اتمی گزارش مربوط به تخلیه سوخت نیروگاه هسته ای بوشهر را تایید کرد.
فوریه: بنابر گزارش محرمانه سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا، مقام های ایران بر سر ساخت بمب اتمی اختلاف نظر دارند. این گزارش، نسخه به روز شده ای از ارزیابی ۴ سال پیش اطلاعات ملی آمریکاست.
فریدون عباسی دوانی، رییس سازمان انرژی اتمی ایران
مارس: یک مقام سپاه پاسداران ایران اذعان کرده ویروس رایانه ای استاکس نت بر صنایع کشور تاثیر گذاشته اما گفت بخش های عمده ای' از آن کنترل و خنثی شده و از «هکرهایی که حسن نیت دارند» دعوت به همکاری کرد.
مارس: فریدون عباسی رییس سازمان انرژی اتمی ایران گفت که این سازمان در سال های اخیر از «ناحیه مدیریت و منابع انسانی» آسیب دیده است.
مارس: نظرسنجی «صندوق مارشال» حاکی است که اگر تحریم ها مانع از دست یابی ایران به سلاح اتمی نشود، اکثریت سیاست گذاران در اتحادیه اروپا و آمریکا از حمله نظامی به آن کشور حمایت نخواهند کرد.
مه: کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته است نامه سعید جلیلی نکات جدیدی ندارد و نیاز به ملاقات دیگری را توجیه نمی کند.
می: اتحادیه اروپا و آمریکا تحریم های جدیدی علیه ایران وضع کردند. وزرای خارجه اتحادیه اروپا در نشست بروکسل شماری از مقام ها و شرکت های ایرانی را به ظن ارتباط با برنامه هسته ای این کشور تحریم کردند. این تحریم ها شامل مسدود کردن دارایی ها و ممنوعیت سفر برای افراد می شود.
می: فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت آژانس بین المللی انرژی اتمی سازمان ملل متحد، در بعضی از کنفرانس ها و کارگاه ها، جلوی شرکت متخصصان ایرانی را گرفته است.
ژوئیه: ایران از نصب سانتریفوژهای جدید خبر داد که که با کیفیت و سرعت بیشتر در غنی سازی اورانیوم کاربرد دارد.
ژوئیه: خبرگزاری آسوشیتدپرس به نقل از منابع دیپلماتیک خبر داد که برنامه هسته‌ای ایران در مرکز فردو از برنامه زمانی تعیین شده عقب افتاده است.
اوت: ایران از انتقال سانتریفوژهایش از سایت نطنز به سایت فردو در قم خبر داد.
اوت: سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه طرحی را شامل «رویکرد گام به گام» نسبت به پرونده اتمی ایران مطرح کرد که بر اساس آن، متناسب با هرگام ایران در برآورده کردن خواسته های جامعه جهانی، تحریم های وضع شده بین المللی علیه این کشور کاهش یابد.
اوت: ایران از طرح روسیه استقبال کرد. علی اکبر صالحی، وزیر خارجه ایران خواستار دریافت جزئیات پیشنهاد روسیه شد.
اوت: فریدون عباسی، معاون رییس جمهور و رییس سازمان انرزی اتمی ایران گفت که تهران دیگر درباره عدم تولید سوخت هسته ای یا مبادله آن با کشورهای دیگر مذاکره نخواهد کرد.
اوت: نیکلا سارکوزی، رییس جمهوری فرانسه، هشدار داده است که «بلند پروازی های اتمی و موشکی ایران» می تواند به حمله پیشگیرانه علیه این کشور منجر شود.
علی لاریجانی اولین مسئول مذاکرات اتمی در دولت محمود احمدی نژاد بود.
سپتامبر: آژانس بین المللی انرژی اتمی از احتمال انحراف برنامه اتمی ایران به سوی اهداف نظامی ابراز نگرانی کرد.
سپتامبر: آژانس اعلام کرد که از فوریه ۲۰۰۷ ایران بیش از ۴ هزار و ۵۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده در سایت نطنز تولید کرده است.
سپتامبر: رییس سازمان انرژی اتمی ایران می گوید که کشورهای مخالف هسته ای شدن ایران مرتب در حال آسیب زدن به تاسیسات هسته ای «از طریق ویروس یا فروش تجهیزات معیوب» هستند.
سپتامبر: شبکه برق نیروگاه اتمی بوشهر ساعت ۲۳ و ۲۹ دقیقه شنبه، ۱۲ شهریور با قدرت ۶۰ مگاوات به شبکه سراسری برق وصل شد.
سپتامبر: محمود احمدی نژاد، رییس جمهوری ایران از آمادگی کشورش برای توقف غنی سازی هسته ای در صورت دریافت اورانیوم غنی شده با غلظت ۲۰ درصد خبر داد.
سپتامبر: آمریکا پیشنهاد ایران مبنی بر واگذاری اورانیوم غنی شده با خلوص پایین به این کشور را رد کرد.
سپتامبر: آنتونیو پاتریوتا، وزیر خارجه برزیل، گفت این ترس وجود دارد که برنامه اتمی ایران بطور کامل صلح آمیز نباشد و تهران باید از طریق گفت و گو تنش ها را کاهش دهد.
سپتامبر: چنگ جینگیه، سفیر چین در آژانس بین المللی انرژی اتمی خواهان افزایش تحرکات دیپلماتیک برای پایان دادن به مناقشه اتمی ایران شد.
سپتامبر: ایالات متحده با رد پیشنهاد تازه ایران برای از سرگیری گفت و گوهای هسته ای با گروه ۱+۵، آن را مانور تبلیغاتی دانست و این کشور را به بی توجهی به تعهدات بین المللی خود متهم کرد.
مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی
اکتبر: کاترین اشتون، رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا، می گوید اگر تهران برای گفتگوهایی مفید آماده باشد، غرب مذاکرات هسته ای با این کشور را از سر خواهد گرفت.
اکتبر: شیمون پرز، رئیس جمهور اسرائیل درباره افزایش احتمال حمله نظامی به ایران هشدار داد.
نوامبر: دفتر نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد گفته است که رویکرد تبعیض آمیز توام با انگیزه های سیاسی کشورهای توسعه یافته باعث شده است عضویت در ان‌پی‌تی (پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای) و موافقت نامه های آژانس بین المللی انرژی اتمی، نه تنها همکاری های هسته ای را تسهیل نکند، بلکه مانع چنین همکاری هایی باشد.
نوامبر: ویکتوریا نولاند، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا، گفت که ایالات متحده با اسرائیل درباره گزارش های منتشر شده مبنی بر امکان حمله نظامی اسرائیل به تاسیسات اتمی ایران رایزنی هایی داشته است.
نوامبر: دمیتری مدودف، رییس جمهوری روسیه، گفت ایران باید به تعهداتی که در برابر جامعه بین المللی بر عهده گرفته از جمله در زمینه اهداف صلح آمیز برنامه هسته ای خود عمل کند.
نوامبر: ایهود باراک، وزیر دفاع اسرائیل گزارش ها و گمانه زنی های اخیر در مورد قصد اسرائیل برای حمله نظامی علیه تاسیسات اتمی ایران را رد کرد.
نوامبر: روزنامه واشنگتن پست شامگاه یک شنبه طی مقاله ای به نقل از کارشناسان اتمی و دیپلمات های غربی نوشته است گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی نشان می دهد ایران به کمک دانشمندان خارجی توانسته است موانع فنی را برطرف کند و به آستانه توانایی اتمی برسد.
نوامبر: سفیر فرانسه در تهران گفت که کشورش و دیگر دولت های درگیر در مذاکرات اتمی با ایران، از پیشنهاد اتمی روسیه به ایران موسوم به «طرح گام به گام» اطلاع نداشته اند.
نوامبر: وزیر خارجه ایران گفت اگر آژانس اطلاعاتی درباره برنامه اتمی کشورش دارد که در گذشته هم به نوعی مطرح شده، همه موارد را بگوید و به گفته وی «مرگ یک بار، شیون یک‌بار ...»
نوامبر: محمود احمدی نژاد، رییس جمهور حکومت اسلامی ایران، در آستانه انتشار گزارش تازه یوکیا آمانو، دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در مورد برنامه اتمی ایران، به شدت از او انتقاد کرد. احمدی نژاد گفت که آمانو اختیاری ندارد و حرف های آمریکا را تکرار می کند. (منبع: سایت بی بی سی)
ضمیمه 2
توان ارتش های حکومت اسلامی ایران و اسرائیل
با بالاگرفتن بحث احتمال رویارویی نظامی میان ایران و اسرائیل، این پرسش مطرح است که توان ارتش های این دو کشور در چه سطحی است. تردیدی نیست که هم ایران و هم اسرائیل در سطح منطقه دو زرادخانه بزرگ را در اختیار دارند.
حکومت اسلامی ایران با ۵۲۳ هزار نفر شامل اعضای ارتش و افراد «سپاه پاسداران» از نظر عددی دارنده پرشمارترین ارتش منطقه است. به علاوه ایران می تواند در صورت لزوم تا یک میلیون بسیجی را برای رزم آماده کند.
نیروی زمینی ایران دارای ۳۵۰ هزار سرباز است و بیش از ۱۶۰۰ تانک و زره پوش در اختیار دارد. در نیروی دریایی ایران ۱۸ هزار ملوان خدمت می‌کنند.
در نیروی هوایی ایران ۳۰ هزار سرباز خدمت می کنند که ۱۲ هزار نفر از آن ها عضو یگان های پدافند هوایی هستند.
از ۳۳۰ هواپیمای جنگی ایران، حدود ۷۰ فروند جنگنده های روسی هستند و ۱۸۰ فروند به خریدهای پیشین انقلاب از ایالات متحده برمی گردند.
ایران در سال های گذشته سیستم موشکی خود را توسعه داده است. بر پایه تکنولوژی موشک های اسکود که ایران عمدتا از کره شمالی دریافت کرده، این کشور توانسته تا ۶۰۰ فروند موشک میان‌برد «شهاب ۱» و «شهاب ۲» تولید کند که برد آن ها به چند صد کیلومتر می رسد.
به علاوه ایران حدود ۵۰ فروند موشک «شهاب ۳» در اختیار دارد که گفته می شود برد آنها به ۲۰۰۰ کیلومتر، یعنی تا خاک اسرائیل می رسد.
نیروهای مسلح ایران برای دفاع از زرادخانه استراتژیک و هم چنین تأسیسات اتمی خود، حدود ۳۰ موشک مدرن پدافند هوایی از روسیه دریافت کرده است.
ایران، هم چنین در دهه گذشته چند زیردریایی از روسیه دریافت کرده است.
سپاه پاسداران و ارتش ایران در سال های گذشته پیوسته ادوات و تجهیزات نظامی جدیدی را به نمایش گذاشته اند که به گفته کارشناسان بخشی از آن ها کپی پردازی از نمونه های خارجی هستند و در مورد کیفیت و کارآیی آن ها ابهام و سئوال های زیادی مطرح است.
توان نظامی اسرائیل
ارتش اسرائیل یکی از قوی ترین ارتش های جهان شناخته می شود که قدرت آن به ویژه در تجهیزات مدرن و پیشرفته ای ست که عمدتا از ایالات متحده دریافت کرده است.
تردیدی وجود ندارد که اسرائيل به سلاح اتمی دست یافته و می تواند بمب های خود را با موشک های «یریشو» تا مسافت ۱۵۰۰ کیلومتری بفرستد.
در ارتش اسرائیل روی هم ۱۷۶ هزار مرد و زن خدمت می کنند. در نیروی زمینی ۱۳۳ هزار، در نیروی هوایی ۳۴ هزار و در نیروی دریایی ۹۵۰۰ نفر عضویت دارند.
اسرائيل قادر است در صورت لزوم ۵۶۵ هزار سرباز احتیاط را به زیر پرچم فرا خواند.
نیروی زمینی اسرائيل حدود ۳۵۰۰ دستگاه تانک و هم چنین ۱۰۵۰۰ دستگاه خودروی زرهی در اختیار دارد. نیروی هوایی دارای ۴۶۰ فروند جنگنده و هم چنین حدود ۸۰ هلیکوپتر جنگی و ۲۰۰ هلیکوپتر حمل و نقل است.
تجهیزات عادی نیروی دریایی اسرائيل عبارت است از ۳ زیردریایی مجهز به موشک و رادار و هم چنین تعدادی قایق های گشتی و تندرو برای حفاظت از سواحل نزدیک. (منبع: سایت رادیو دویچه وله)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر