انجمن فیزیک آمریکا جایزه ساخاروف امسال خود را به‌طور مشترک به نرگس محمدی، فعال حقوق بشر از ایران و راوی کوچیمانچی از انجمن توسعه هندوستان اهدا کرد.
نرگس محمدی، نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر و زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین
نرگس محمدی، نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر و زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین
به‌گزارش کانون مدافعان حقوق بشر، انجمن‌ فیزیک آمریکا در بیان علت انتخاب نرگس محمدی نوشته است: «نرگس محمدی در سال ۲۰۰۹ زمانی که از شرکت بازرسی مهندسی اخراج شد، کار خود را در زمینه‌های علمی از دست داد. او از همان سال یک دوران دستگیری و زندان مدام را آغاز کرد و مدتی برای درمان، به‌طور موقت آزاد شد. سلول انفرادی و مشکلات زندان باعث چند بیماری او شد از جمله لخته خون در ریه و اختلال نورولوژیکی که منجر به تشنج می‌شود. و همه این‌ها بهای فعالیت‌های حقوق بشری او بوده است.»
انجمن‌ فیزیک آمریکا همچنین گفته است که این جایزه به‌رغم آزار و اذیت او و به تعلیق در آوردن فعالیت‌های علمی‌اش برای مبارزات او در راه صلح، عدالت و لغو مجازات اعدام و تلاش‌هایش برای ترویج حقوق بشر و آزادی‌های مردم ایران، اهدا می‌شود.
نرگس محمدی، نایب رئیس کانون مدافعان حقوق بشر و زندانی سیاسی محبوس در زندان اوین، در اردیبهشت ۱۳۹۵ توسط دادگاه انقلاب تهران به ۱۶ سال زندان محکوم شد که ۱۰ سال از آن به دلیل فعالیت او در کمپین گام به گام تا لغو مجازات اعدام (لگام) بوده است. دادگاه همکاری او با این کمپین مسالمت‌آمیز را مصداق اتهام «تشکیل جمعیت با هدف برهم زدن امنیت کشور» اعلام کرد.
شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر استان تهران حکم ۱۶ سال زندان نرگس محمدی را در مهرماه ۱۳۹۵ تأیید کرد. درخواست اعاده دادرسی او در اردیبهشت‌ ماه ۱۳۹۶ توسط دیوان عالی کشور رد شد.
مراسم اعطای جایزه ساخارف به نرگس محمدی در روز ۱۶ آوریل / ۲۷ فروردین برگزار خواهد شد. تقی رحمانی، همسر نرگس محمدی و برادر او به‌دلیل سخت‌گیری‌های دولت آمریکا برای صدور ویزا، امکان حضور در این مراسم را ندارند. متن سخنان نرگس محمدی توسط نیره توحیدی، استاد دانشگاه ایالتی کالیفرنیا خوانده خواهد شد.
انجمن فیزیک آمریکا از سال ۲۰۰۶، هر دو سال یک بار به یاد دانشمند معترض، آندره ساخارف، جایزه‌ای را به افرادی که برای پیشبرد حقوق بشر فعالیت می‌کنند، اهدا می‌کند.
این انجمن پیش از این در سال ۲۰۱۴ نیز امید کوکبی، دانشجوی دکترای فیزیک اتمی را برنده جایزه ساخاروف اعلام کرد. امید کوکبی در بهمن ماه سال ۱۳۸۹ هنگام خروج از ایران دستگیر به ده سال زندان محکوم شد. او در زندان به بیماری سرطان کلیه دچار شد و پس از ۵ سال و ۷ ماه زندان در ایران در تاریخ ۸ شهریور ۱۳۹۵ به‌طور مشروط از زندان آزاد شد.