بر مرگ دلخراش او را یکشنبه ۲۹ مهر خواندیم. هکی ظاهراً چهارشنبه ۲۵ مهر به قتل رسیده بود.
هنوز پزشکی قانونی علت رسمی مرگ او را اعلام نکرده‌است. رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران از همان ابتدا سعی کردند که این مرگ را «خودسوزی» معرفی کنند. برخی دیگر در شبکه‌های اجتماعی ادعا کردند که او با جریان محمود احمدی‌نژاد یا مهدی خزعلی ارتباطاتی داشته است.
فرشید هکی از ۱۳۸۸ تا کنون به دنبال تأسیس حزب «پیشتازان عدالت و حقوق ایران» بود و همان‌طور که در دادنامه‌اش خطاب به «ملت ایران» نوشته، ۱۰ بار درخواست مجوز داد اما موفق نشد.
گمانه‌زنی‌های بسیاری درباره مرگ این فعال چپ‌گرا منتشر شده است. “باشگاه خبرنگاران جوان” سه روز پیش به نقل از ماریا تقی‌زاده، همسر او اعلام کرده بود که «از دوستان و همه کسانی که دغدغه روشن شدن وضعیت این پرونده را دارند خواست که از جوسازی پرهیز کنند و اجازه دهند در فضای آرام و علمی و حقوقی این کار انجام شود.»
درباره ابهامات مرگ فرشید هکی، فعالیت‌ها و گرایش‌های سیاسی او سراغ یکی از دوستان نزدیک او در ایران رفتیم. کسی که همراه هکی از اعضای موسس حزب پیشتازان عدالت بود. به دلایل امنیتی از آوردن نام او خودداری شده است. مصاحبه برای روشن کردن جوی که اطراف قضیه فرشید هکی برقرار شده، صورت گرفته است. موضوعی که روشن می‌شود، گرایش و فعالیت سیاسی فرشید هکی است چیزی که بنابر اظهارات اطرافیان هکی عنصر کلیدی در پرونده اوست.
فرشید هکی − زمینه عکس: تصویری که در رسانه‌هایی چون تسنیم منتشر شده و ظاهرا بقای جسد مقتول در زیر یک پوشش است.
■ زمانه: حزب پیشتازان عدالت و حقوق ایرانیان چگونه حزبی بود، چه تمرکز و برنامه‌ها و اهدافی داشت؟
ــ: سال ۸۸ با روحیاتی که خود فرشید داشت، تلاش‌هایی انجام داد تا فعالیت سیاسی انجام بدهیم. ما و فرشید گرایش چپ داشتیم و خیلی برایمان ایجاد حزب قانونی و کار سیاسی به این معنا محلی از اعراب نداشت. اما دوست دارم تأکید کنم که فرشید اصرار داشت همه‌چیز باید قانونی باشد و می‌توان از روش قانونی برای فعالیت سیاسی اقدام کرد.
به خاطر این اصرار فرشید برخی از همکاران و دوستان‌مان را از دست دادیم، کسانی که حاضر به فعالیت در چنین چارچوبی نبودند. اما کسانی همچون من با فرشید موافقت کردیم.
انگیزه عدالت بود و عدالت‌خواهی. مجموعه یک تشکل اپوزیسیون بود. اما گرایش مشخص سیاسی بر اساس گرایش‌های موجود در فضای سیاسی رسمی ایران نداشت و قصدش این بود که کاملاً مستقل باشد. چون باور داشتیم احزاب سیاسی موجود در ایران توان انجام کاری را ندارند.
تمرکزمان بر موضوع کودکان کار، فقر و موضوعات سندیکالیستی بود. پیش از این نیز بر چنین موضوعاتی تمرکز داشتیم. مثلاً فرشید سال ۱۳۸۰ می‌خواست همراه با دیگر همکارانش یک سندیکای تاکسی‌رانی تأسیس کند. با فرشید برای انجام این کار تلاش کردیم که نشد.
در واقع باید این‌طور بگویم: هرکاری که تلاش کردیم، موفق نشد. یک‌جور‌هایی هیچ چیز پیش نرفت.
■ زمانه: آیا آقای فرشید هکی آن طور که ابتدا در خبرها مطرح شد، تمرکز خاصی بر فعالیت محیط زیستی داشت؟
ـ: خیر. معرفی فرشید به عنوان فعال محیط زیست از خطاهای خبری بود.
او در چند ماه گذشته از کمپین زاگرس مهربان حمایت کرده بود. معتقد بود که باید اکنون به خاطر فشار بر فعالان محیط زیستی از چنین فعالیتی حمایت کرد. اما درباره خودش، فکر می‌کنم چون بحث فعالان محیط زیست داغ بود، همه احساس کردند که قتل فرشید به آن ربط دارد و پای آن را پیش کشیدند.
زمانه: خبر قتل آقای هکی را عبدالرضا داوری، مشاور محمود احمدی‌نژاد منتشر کرد. آقای هکی در نشستی در سرای اهل قلم نیز شرکت داشت. آیا گرایشی به جریان‌های رسمی سیاسی داخل ایران داشت؟
ـ: خیر، نه به عبدالرضا داوری و آقای احمدی‌نژاد نزدیک بود، نه به آقای خزعلی. هیچ گونه گرایش حزبی و جناحی نداشت. در واقع اجازه بدهید دقیق‌تر موضوع را با ذکر مثال باز کنم.
فرشید دو دور کاندیدای شورای شهر شد. دور اول که کاندید شد، ما هم تلاش کردیم و برایش تبلیغاتی انجام دادیم، اما موفق نشد. دور دوم اما از اصلاح‌طلبان برای شرکت در انتخابات پیشنهاد داشت. آقای مسجدجامعی به او پیشنهاد داد. او با دوستانش که ما بودیم، مشورت کرد و نظر بر این بود که اصلاح‌طلبان قابل اعتماد نیستند. فرشید اما معتقد بود باید از طریق قانونی کارها را انجام دهیم و در مورد اصلاح‌طلبان نیز می‌گفت باید تست کنیم و ببینیم عملکرد سیاسی‌شان چه طور خواهد بود. نهایتاً فرشید پذیرفت که در نشست ائتلاف اصلاح‌طلبان برای شرکت در انتخابات شورای شهر حضور پیدا کند.
او به این جلسه با حضور آقای مسجد جامعی و دیگران رفت و بعد از جلسه بار دیگر سخن گفتیم. فرشید این‌بار بسیار بسیار عصبانی بود. با کنایه و عصبانیت گفت: «دوستان‌مان در این جلسه ائتلاف اصلاح‌طلبی راجع به تقسیم زمین‌های تهران و اینکه به چه کسی چه چیزی می‌رسد، صحبت و بحث می‌کردند.»
پس نه، از ویژگی های فرشید آزادبودن بود. و اگرچه بر قانونی‌بودن فعالیت اصرار و تأکید داشت، به لحاظ سیاسی مستقل از جریان‌ها بود. در مورد آقای داوری هم صرفاً سمت مشاور علمی مجله اقتصادی ایشان را برعهده داشت.
اما خب … به خاطر فعالیت سندیکالیستی مثلاً با برخی سندیکاها نزدیک بود و گروه ما حول حزب پیشتازان عدالت هم با سندیکاها ائتلاف و ارتباط داشت. مثل سندیکای کارگران فلزکار و مکانیک و ائتلافی که این سندیکا با سندیکای نیشکر هفت‌تپه و چند سندیکای دیگر ایجاد کرده بود.
■ زمانه: خبرها را که دنبال کرده‌اید، خودتان به چه نتیجه‌ای رسیده‌اید؟ آیا ممکن است آقای هکی خودسوزی کرده باشند یا اینکه به قتل رسیدند؟
ـ: چون شما دورتر از اینجا هستید، باید از اخبار اینجا کمی مطلع‌تان کنم. ما روز جمعه در تشییع جنازه فرشید شرکت کردیم.
پدر فرشید در خاکسپاری داد می‌زد و می‌گفت به شکم پسرم چاقو زدند. آقای خزعلی هم آنجا بود و پدر فرشید را به جای دیگری برد تا آرام کند.
با ماریا، همسر فرشید می‌خواستیم حرف بزنیم. بسیار تحت فشار بود. تنها چندجمله‌ای گفت: «فرشید رو بردن. بیشتر نمی‌تونم بگویم.»
دوستان نزدیک فرشید که سریع‌تر بالای سر پیکر او رسیدند، گفتند چاقو خورده بوده به شکمش و حتی امعا و احشای بیرون ریخته‌اش را دیده بودند. شاهدان عینی می‌گفتند صدای انفجار بمب آتش‌زایی را شنیده‌اند که داخل خودرو منفجر شده بود. می‌گفتند یک خودروی پرشیا در آن محل بوده.
■ زمانه: آیا او پیشتر تهدید شده بودند؟
ـ: یک بار به من گفت در وزارت کشور، همان کسی که باید درخواست او را برای حزب پیشتازان عدالت ثبت می‌کرد، او را تهدید کرده و گفته «برای ثبت حزب و این‌چیزها اصلاً پیگیری نکن.»
چندباری از همسرش خبر گرفته بودیم. گویا مأموران اطلاعات ماه گذشته به خانه‌شان ریخته بودند و فرشید را گرفته بودند و وسایلش را جستجو کرده بودند.
از همسرش شنیده‌ایم که او بیش از سه چهار بار تهدید شده بود. اطلاعات دقیق‌تری از این تهدیدها ندارم.
■ زمانه: اگر هنوز نکته‌ای درباره منش و بینش و شخصیت او هست، برای ما بگویید.
ـ: من باید بار دیگر به فاصله او با جریانی مثل جریان احمدی‌نژاد تأکید کنم که در خبرها گهگاه حرفش بود. فرشید مستقل بود و به شدت چپ‌گرا بود. این را در کتاب‌هایش هم می‌بینید. او اخیراً سوسیال دموکرات شده بود اما سکولار بود و وجه مذهبی نداشت.
فرشید در عین حال آدم بسیار سرسختی بود. بله، قانون‌گرا بود و اتوکشیده بود، اما سرسخت بود. فرشید به‌شدت به پیگیری فعالیت و کارهایش از طریق قانون اعتقاد داشت. معتقد بود می‌تواند و ممکن است که از راه قانونی حق‌اش را بگیرد، حتی اگر نیاز به سرسختی و پافشاری بسیار زیاد داشته باشد.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر