8مهر:ادامه بحران مالی و سقوط بازارهای بورس جهان

*تنها ظرف دو روز اخير پنج موسسه قدرتمند مالی در آمريکا و اروپا در گرداب بحران مالی از پا درآمده اند روشنگری: کنگره نمايندگان آمريکا به طرح 700 ميليارددلاری بوش برای مقابله با بحران مالی و جلوگيری از ادامه ورشکستگی بانک های آمريکا رای منفی داد. به دنبال انتشار خبر رای منفی کنگره به طرح مزبور, بازارهای بورس در آمريکا به شدت سقوط کردند. پيش از انتشار خبر نتيجه رای گيری در کنگره, خبر ديگری در مورد خريداری شدن بانک آمريکايی Wachovia از سوی کنسرن بانکی "سيتی گروپ" انتشار يافته بود. گروه مزبور که خود نيز دچار بحران مالی است بخش عمده تاسيسات و تجهيزات و واحدهای عمليات بانکی بانک Wachovia که چهارمين بانک بزرگ آمريکايی است را خريد. از سبد 312 ميليارد دلاری سهام اين بانک 42 ميليارد دلار ضرر مالی آن از سوی سيتی گروپ و مابقی از سوی بنگاه دولتی بيمه سپرده ها Federal Deposit Insuarance Corporation تضمين شد. بانک Wachovia پس از ورشکستی دو بانک بيرن اشترن و لمان برادرز سومين بانک بزرگ آلمان است که دچار ورشکستگی می شود. روز سه شنبه اما برای بازارهای مالی جهان تنها با ورشکستگی يک بانک بزرگ آمريکايی مترادف نبوده است. در همين روز دولت انگليس در همراهی با بانک اسپانيايی "بانکو", موسسه اعتباری انگليسی Bradford & Bingley را که به طور عمده در حوزه وام مسکن فعال بوده است به منظور جلوگيری از ورشکستگی اش در دست گرفتند. آليستر دالينگ وزير ماليه انگليس دولتی کردن اين موسسه را برای ايجاد ثبات در بخش بانکی و جلوگيری از ورشکستگی اين موسسه مالی الزامی دانسته بود. روز دوشنبه بازار بورس فرانکفورت شاهد سقوط 70 درصدی ارزش سهام موسسه Hypo Real Estate بود. اين موسسه اعلام کرد که به کمک گروهی از سرمايه داران آلمانی نياز فوری خود به نقدينگی را برطرف کرده است, اما اعلان اين خبر نتوانست مانع از سقوط ارزش آن شود. يک روز پيش از سقوط آزاد ارزش سهام اين موسسه, دولت های هلند, لوکزامبورگ و بلژيک به منظور نجات گروه مالی "فورتيس" با تزريق 2/11 ميليارد يورو اين موسسه را دولتی کردند. اقدام مشابهی در ايسلند در رابطه با موسسه مالی "گليتنر" به منظور جلوگيری از ورشکستگی آن صورت گرفت. در مجموع از عصر روز شنبه تا عصر روز دوشنبه گزارش هايی در باره قرار گرفتن پنج موسسه بزرگ مالی در اروپا و آمريکا در آستانه ورشکستگی انتشار يافته است. در هر پنج مورد دولت هايی که تاکنون بر عدم دخالت در بازار, لزوم آزادی بازار و خاصيت معجزه آسای تنطيم گر بازار تاکيد می کردند, به خرج ماليات دهندگان اقدام به تزريق پول و نجات اين بانک ها کردند. آنچه مايه وحشت عميق دولتمردان غربی را فراهم آورده است ناتوانی از ارزيابی دقيق ابعاد خسارات مالی ناشی از بورس بازی و معاملات پر خطر مالی بورس بازان است. موسسات مالی و بانکی از بيم واکنش عمومی و هجوم سپرده گذاران برای بيرون کشيدن دارايی های خود از اين بانک ها از اعلام وضعيت واقعی و ميزان سپرده گذاری های خود در موسسات مشابه در کشورهای ديگر يا ميزان وام های پر خطر و يا حجم اوراق قرضه خريداری شده ای که اکنون بی ارزش شده است, خودداری می کنند. به همين دليل پاديز سال گذشته زمانی که نخسينی علائم بحران ناشی از وام های مسکن پر خطر آمريکا پديدار شد, بدبينانه ترين تخمين ها ميزان کل خسارات را 300 ميليارد دلار تخمين زد, اين ميزان سپس به 650 و اکنون به بيش از 1000 ميليارد دلار رسيده است. گزارشات مالی بانک های بزرگ غربی در سه ماهه دوم بيش از 200 ميليارد ضرر مالی را نشان داد. با اين حال در آستانه گزارش های فصل سوم زمانی که روشن شد موسسات مالی غول پيکر و نمادهای قدرت سرمايه آمريکا مثل برگ خزان يکی پس از ديگری بر زمين می ريزند, دولت بوش با عجله طرح نجات 700 ميليارد دلاری را برای خريد سهام زيان ده و اصطلاحا "زهرآگين" بانک ها در دستور گذاشت. نمايندگان دو حزب جمهوريخواه و دمکرات آمريکا بر خلاف معمول در تمام طول روزهای تعطيل شنبه و يکشنبه برای رسيدن به توافق بر سر محورهای اين طرح تشکيل جلسه دادند, اما با وجود همه تلاش ها کنگره نمايندگان عصر روز دوشنبه با 228 رای منفی در برابر 205 رای مثبت, اين طرح را رد کردند. بوش در واکنش به نتيجه رای گيری گفت:"ما اکنون نيازمند يک طرح استراتژيک هستيم که بتواند در ادامه پيشروی برای حل بحران به ما کمک کند.
8 مهر 1387