۱۳۹۶ اسفند ۳, پنجشنبه

نورعلی تابنده (ملقب به مجذوب علیشاه) (زاده: ۲۱ مهر ماه ۱۳۰۶ گناباد)، قطب سلسله نعمت‌اللهی سلطانعلیشاهی گنابادی است.

نورعلی تابنده (ملقب به مجذوب علیشاه) (زاده: ۲۱ مهر ماه ۱۳۰۶ گناباد)، قطب سلسله نعمت‌اللهی سلطانعلیشاهی گنابادی است.
در شهر بیدخت در بخش مرکزی شهرستان گناباد استان خراسان رضوی زاده شد. جدش ملا سلطان‌محمد گنابادی (سلطان علیشاه) (۱۲۵۱–۱۳۲۷ قمری) قطب وقت سلسله نعمت‌اللهی سلطان علیشاهی گنابادی بود و به سبب گسترش بسیار زیاد سلسله نعمت الهی در آن زمان (در زمان قطبیت ملا سلطان محمد) این سلسله بعد از او به نام «نعمت‌اللهی سلطان علیشاهی گنابادی» مشهور شد.
تعلیم و تربیت اولیه او تحت سرپرستی پدرش «محمد حسن بیچاره بیدختی» ملقب به صالح علیشاه بود. او در موطن خویش، گناباد، مقدمات علوم اسلامی را فرا گرفت و همچنین هیئت قدیم و نجوم را نزد پدر آموخت. سپس برای ادامه تحصیلات به تهران آمد و در سال ۱۳۲۴ شمسی از دبیرستان علمیه تهران با رتبه اول دانشنامه دیپلم ادبی دریافت کرد و سال بعد از همان دبیرستان دیپلم طبیعی نیز گرفت. آنگاه در دانشکده حقوق دانشگاه تهران تحصیلات دانشگاهی را ادامه داده و در سال ۱۳۲۷ در رشته حقوق قضایی به دریافت درجه لیسانس موفق شد و همزمان مطالعه و تحقیق را در معارف اسلامی خصوصاً فقه و اصول نزد استادان فن بالاخص برادر بزرگ خود حاج سلطانحسین تابنده ملقب به «رضا علیشاه ثانی» آموخت و در کلاس‌های درس محمود شهابی و سید محمد مشکوة و شیخ محمد سنگلجی شرکت کرد.
او ابتدا در وزارت امور خارجه مشغول به کار شد؛ و پس از مدت کوتاهی در سال ۱۳۲۹ به وزارت دادگستری منتقل شد و مدت‌ها عهده‌دار شغل ریاست اداره سرپرستی دادسرای تهران و به دنبال آن مستشاری دادگاه استان تهران بود. در اوایل خدمت دادگستری که در دادگستری مشهد مشغول به کار بود، برای ادامه تحصیل به کشور فرانسه رفت و در آنجا در سال ۱۳۳۶ شمسی درجه دکتری حقوق را از دانشگاه پاریس اخذ کرد. او همچنین در رشته زبان فرانسه نیز مشغول به تحصیل بود و دیپلم آن را نیز دریافت کرد.
تابنده در ایام اقامت در فرانسه با اسلام‌شناس مشهور هانری کربن که علاقه به عرفان و معارف شیعه داشت، در تماس بود و در کلاس‌های درس وی حاضر می‌شد. کربن که با بزرگان سلسله نعمت‌اللهی گنابادی آشنایی داشت و اظهار علاقه می‌کرد، به او توصیه و اصرار کرد که دربارهٔ این سلسله مطلبی بنویسد و به این ترتیب رساله‌ای به زبان فرانسه با موضوع «شرح مکتب و طریقه حاج ملا سلطان محمد گنابادی و یک قرن مکتب او» در انستیتوی تحقیقات عالیه زیر نظر کربن را دردست گرفت و به ثبت رسانید و یادداشت‌های تحقیق را فراهم آورد که البته به انجام نرسید.
پس از بازگشت به ایران در مشاغل مختلف قضایی در وزارت دادگستری و تدریس در دانشکده‌های حقوق مشغول شد. بار دیگر در شهریور ۱۳۴۷ با بورس دولت فرانسه جهت مطالعات حقوقی قضایی عازم پاریس شد و در مؤسسه بین‌المللی مدیریت I.I.A.P. مشغول به تحصیل و تحقیق گردید و موفق به اخذ دیپلم مدیریت قضایی از آن مؤسسه شد. پس از بازنشستگی در سال ۱۳۵۵ گاه به شغل وکالت دادگستری نیز اشتغال داشت و در دوران انقلاب ۱۳۵۷، وکالت تعدادی از روحانیون و دانشجویان مورد تعقیب را رایگان پذیرفت. پس از انقلاب هم مدت کوتاهی در دولت مهدی بازرگان به سمت معاونت وزارت ارشاد و معاون وزیر دادگستری منصوب شد و به عضویت هیئت امناء و مدیریت سازمان حج و زیارت درآمد. او دوباره در مهر ۱۳۵۹ خورشیدی، به درخواست خودش بازنشسته شد.
نورعلی تابنده وکالت چهره‌های سیاسی مغضوب پیش و پس از انقلاب را به عهده داشته‌است. از جمله در دوران پهلوی وکالت آیت الله پسندیده، برادر آیت‌الله خمینی و آیت الله طاهری که بعدها امام جمعه اصفهان شد را بر عهده داشت و همچنین در حاکمیت جدید وکالت افرادی چون عباس امیر انتظام در کارنامه وکالتش دیده می‌شود. او همچنین عضو کمیته «جمعیت دفاع از آزادی و حاکمیت ملت ایران» بوده و مقاله‌های انتقادی می‌نوشته‌است، اما از این فعالیت‌های او در سالهای اخیر کمتر یاد می‌شود.
آقای تابنده سالها با نیروهای ملی مذهبی و نهضت آزادی نزدیک بود و از جمله امضاءکنندگان نامه مشهور ۹۰ امضایی به اکبر هاشمی رفسنجانی بود که به دلیل امضای همین نامه بازداشت شد و ۸ ماه در زندان بود. همسر او در همین دوره درگذشت. نورعلی تابنده مطالبی نیز در نشریه «جمعیت دفاع از آزادی و حاکمیت ملت ایران» می‌نوشت که از جمله آن‌ها مطلبی در رد نظریه ولایت فقیه بود. این مقاله که از جمله موضوعاتی بود که در بازجویی‌هایش مطرح شده بود.
گروهی از ناظران فعالیت‌های سیاسی آقای تابنده را دلیلی بر آن دانسته‌اند که جایگاه «قطب دراویش گنابادی» با تأخیر به او منتقل شود. آقای تابنده پس از کسب عنوان «قطب دراویش گنابادی» نیز دربرخی از موضوعات سیاسی فعال بود و در مراسم بزرگداشت چهره‌های ملی-مذهبی شرکت می‌کرد.
او در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ از مهدی کروبی حمایت کرد چرا که در میان چهره‌های شاخص اصلاح‌طلب، آقای کروبی تنها کسی بود که در نامه‌هایی به مقامات مسئول از جمله وزیر اطلاعات وقت و مراجع تقلید به تخریب حسینیه دراویش گنابادی و آزار آن‌ها انتقاد کرده بود.
روند تخریب حسینیه‌ها و بازداشت دراویش گنابادی از سال‌های ابتدایی ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد شدت گرفته بود و سال ۸۷ تعدادی از دراویش گنابادی در مقابل مجلس تجمع کردند و نور علی تابنده آن روز را به عنوان روز درویش نامگذاری کرد.
آثار
کتاب
مبتنی بودن جرم و مجازات بر قانون و مسئله لوایح قانونی در ایران. (رساله دکتری به راهنمایی پروفسور استفانی ریاست مؤسسه جرم‌شناسی دانشکده حقوق پاریس، ۱۳۳۶.
بررسی جامعه‌شناسی یک انقلاب (سال پنجم انقلاب الجزایر)، تألیف فرانتس فانون، ترجمه از زبان فرانسه، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، چاپ اول، تهران، ۱۳۶۱.
م‍ج‍م‍وع‍ه م‍ق‍الات ف‍ق‍ه‍ی و اج‍ت‍م‍اع‍ی. ت‍ه‍ران: ح‍ق‍ی‍ق‍ت، ۱۳۷۸. شابک: ‎‎۹۶۴-۷۰۴۰-۰۱-۶
مجموعه مقالات حقوقی و اجتماعی، انتشارات حقیقت، چاپ اول، تهران، ۱۳۸۱.
س‍ف‍ر ح‍ج و ع‍ی‍د ق‍رب‍ان. ت‍ه‍ران: ح‍ق‍ی‍ق‍ت، ۱۳۸۰. شابک: ‎‎۹۶۴-۷۰۴۰-۱۶-۴
آش‍ن‍ای‍ی ب‍ا ع‍رف‍ان و ت‍ص‍وف. ت‍ه‍ران: ح‍ق‍ی‍ق‍ت، ۱۳۸۰. شابک: ‎۹۶۴-۷۰۴۰-۱۸-۰
بحران دموکراسی. تألیف روژه لاکومب، ت‍رج‍م‍ه ن‍ورع‍ل‍ی ت‍اب‍ن‍ده.[۱۲] تهران: نشر باغ نو، ۱۳۸۲.
ش‍ری‍ع‍ت، طری‍ق‍ت و ع‍ق‍ل. ت‍ه‍ران: ح‍ق‍ی‍ق‍ت، ۱۳۸۲. شابک: ‎۹۶۴-۷۰۴۰-۴۴-x
خ‍ان‍واده. ت‍ه‍ران: ح‍ق‍ی‍ق‍ت، ۱۳۸۳.
خ‍ان‍واده (۲): ازدواج. ت‍ه‍ران: ح‍ق‍ی‍ق‍ت، ۱۳۸۴. شابک: ‎‎۹۶۴-۷۰۴۰-۷۵-x
مجموعه رسائل گفتارهای عرفانی شماره‌های چهارم و پنجم.
رساله حقوق تطبیقی؛ حواشی و تعلیقات محمداسماعیل صلاحی. مشهد: سلسله‌الرضا (ع)، ۱۳۹۰. شابک: ‎۹۷۸-۶۰۰-۹۲۶-۶-۵
مقاله‌ها
اسوه حسنه، کتاب یاد نامه صالح، بمناسبت یکصدمین سال میلاد حضرت آقای حاج شیخ محمد حسن بیچاره بیدختی صالحعلی شاه قدس الله سره العزیز، تهران، ۱۳۶۷. (این مقاله بعداً نیز در نشریه عرفان، مجموعه مقالات(۵٬۶)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۷۹ به چاپ رسیده‌است).
خلف صالح، کتاب مستطاب خورشید تابنده تألیف و تدوین مولانا حضرت آقای حاج علی تابنده محبوب علیشاه اعلی الله مقامه الشریف، در شرح احوال و آثار عالم ربانی و عارف صمدانی حضرت آقای حاج سلطانحسین تابنده گنابادی رضا علیشاه طاب ثراه، تهران، ۱۳۷۳.(این مقاله سپس در نشریه عرفان، مجموعه مقالات(۱۶)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۲ به چاپ رسیده‌است).
ملاحظاتی دربارهٔ بیعت، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۷۸.
ایران فرهنگی- ایران سیاسی، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۳)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۷۹.
سعادت نامه، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۴)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۷۹.
تشیع و تصوف و عرفان، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۷)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۷۹.(این مقاله بعداً نیزدر مجله فرهنگی و هنری بخارا، شماره هفدهم – فروردین و اردیبهشت، تهران، ۱۳۸۰به چاپ رسیده‌است).
مولود کعبه، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۸)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۰.
عاشورای حسینی، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۹)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۰.
چند خاطره از پروفسور پیاتیه، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱۰)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۰.
عید سعید فطر، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱۱)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۰.
جمع عید و عزا، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱۲)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۱.
جنبه‌های شریعتی و طریقتی دستورات قرآن، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱۳)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۱.
عید رمضان، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱۴)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۱.
حضرت سید نورالدین شاه نعمت‌الله ولی، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱۵)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۲.(این مقاله بعداً نیز در کتاب مجموعه مقالات دربارهٔ شاه نعمت‌الله ولی، تدوین شهرام پازوکی، تهران، ۱۳۸۳ به چاپ رسیده‌است).
عید مبعث، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱۷)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۲.
یادی دیگر از حضرت سید نورالدین شاه نعمت‌الله ولی، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱۸)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۲.(ین مقاله بعداً نیز در کتاب مجموعه مقالات دربارهٔ شاه نعمت‌الله ولی، تدوین شهرام پازوکی، تهران، ۱۳۸۳ به چاپ رسیده‌است).
معرفی کتاب ذوالفقار، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱۸)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۲.
برده داری در اسلام، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۱۹)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۳.
نکاتی دربارهٔ حسن بصری، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۲۰)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۳.
شاه نعمت‌الله ولی در سرزمین ابن عربی، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۲۱)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۳.
صلح ادیان، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۲۲)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۳.
خطاب دائمی قرآن:لاتمّم مکارم الاخلاق، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۲۳)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۴.
پیام به چهارمین همایش شاه نعمت‌الله ولی، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۲۴)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۴.
میلاد حضرت مسیح (ع)، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۲۵ و ۲۶)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۴.
عرفان: اتفاق و اتحاد، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۲۷ و ۲۸)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۵.
اسلام دین شمشیر نیست، نشریه عرفان ایران، مجموعه مقالات(۲۹ و ۳۰)، تدوین دکتر سید مصطفی آزمایش، تهران، ۱۳۸۵.

هیچ نظری موجود نیست: