جن در قرآن
مفهوم جن
[ویرایش]
کلمه «جن» در اصل به معنی چیزی است که از حس انسان پوشیده باشد. مثلا می‌گوییم «جنه اللیل» یا «فلما جن علیه اللیل» یعنی هنگامی که پرده سیاهی شب او را پوشاند، و به همین جهت «مجنون» به کسی که عقلش پوشیده و «جنین» به طفلی که در رحم مادر پوشانده شده و «جنت» به باغی که زمینش را درختان پوشانده‌اند، و «جنان» به قلب که در درون سینه پوشانده شده و «جنه» به معنی سپر که انسان را از ضربات دشمن می‌پوشاند آمده است.
از آیات قرآن استفاده می‌شود که «جن» یک نوع موجود عاقلی است که از حس انسان پوشیده شده، و آفرینش آن در اصل از آتش یا شعله‌های صاف آتش است، و ابلیس نیز از همین گروه است. در این جا به اوصاف جن از نظر قرآن می‌پردازیم:
ویژگی‌های جن از دیدگاه قرآن
[ویرایش]
۶ ـ دارای حشر و نشر و معادند.
۷ ـ آنها در آسمان‌ها بوده و خبرگیری و استراق سمع داشتند و بعدا ممنوع شدند.
۸ ـ در میان آنها افرادی یافت می‌شوند که از قدرت زیادی برخوردارند، همان‌گونه که در میان انسان‌ها نیز چنین است:
انواع جنیان
[ویرایش]
حال ببینیم که جدای از جایگاه او در نظام آفرینش قرآن چه هدفی را برای خلقت آن بیان می‌کند و ویژگی‌های این موجود عجیب از دیدگاه قرآن چیست؟
علت خلقت جن
[ویرایش]
فلسفه و راز آفرینش جن، بنابرآنچه در قرآن کریم آمده، همان است که درباره انسان وارد شده است، یعنی عبادت و پرستش خداوند سبحان، چنانکه فرموده است:
«وما خلقت الجن والانس الا لیعبدون» جن و انسان را نیافریدم مگر برای عبادت و پرستش نمودن
آیه فوق بیان می‌کند که چون هدف خلقت این دو (انسان و جن) عبادت الهی است پس هر کدام دارای تکلیف در برابر خداست. پس جن نیز دارای حساب و کتاب ویژه‌ای مانند انسان است. قرآن می‌فرماید: ای گروه جن و انس آیا رسولانی از خودتان (یعنی از جنس ماده و طبیعت در برابر فرشتگان که ملکوتی هستند و انس و جن ماده است.) به سوی شما نیامدند و آیات مرا برای شما نخواندند و شما را از ملاقات روز قیامت نترساندند گفتند ما بر خودتان شهادت می‌دهیم که چنین بوده است.
دنیای جنیان
[ویرایش]
از این آیه استفاده می‌شود که:
ثانیا: معلوم می‌شود که جهان جن نیز همراه مجموعه عالم به سوی قیامت و رستاخیز عمومی پیش می‌رود.
در ذیل آیه «غرتهم الحیاة الدنیا» یعنی زندگی دنیا آنها را مغرور ساخت نشان می‌دهد که افراد جن دارای حیات و زندگی مادی و ظاهری هستند و صاحبان کالاها و متاع‌ها و... می‌باشند.
جن مسلمان و کافر
[ویرایش]
نکته‌ای که از آیات و روایات استفاده می‌شود این است که جنیان نیز همانند انسان‌ها مسلمان و کافر دارد
و نیز شیعه و غیر شیعه دارد. در سوره احقاف بحث فشرده‌ای پیرامون ایمان آوردن گروهی از جنیان به پیامبر اسلام و کتاب آسمانی او آمده است.
و با آنچه بیان شد جای تردید نیست که جنیان نیز مانند ما انسان‌ها دارای عقاید مختلف بوده و عده‌ای از آنها فاسق، فاجر، ظالم و کافرند و عده‌ای از آنها صالح، مومن و مسلمان می‌باشند و در مورد شیعه بودن بعضی از جنیان نیز شواهدی وجود دارد که صحت این مطلب نیز محرز شده است. زیرا در روایات بسیاری از لسان اهل بیت (علیهم‌السّلام) عده‌ای از جنیان به عنوان شیعه معرفی شده‌اند. از آن جمله روایتی که ابوحمزه ثمالی نقل کرده است. که حکایت از شرفیابی عده‌ای از جنیان به حضور امام باقر (علیه‌السّلام) دارد.
یکی بودن پیامبر
[ویرایش]
از آیات ۲۹ تا ۳۱ سوره احقاف،
استفاده می‌شود که گروهی از جنیان به پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) ایمان آوردند. از این آیه نه تنها استفاده می‌شود که رسول گرامی اسلام پیامبر جنیان نیز هست بلکه بر این مطلب دلالت می‌کند که سایر پیامبران مرسل نیز بر جن و انس مبعوث شده‌اند چنانکه بعضی از آنها قبل از اسلام به دین حضرت موسی (علیه‌السّلام) ایمان آوردند.
خلاصه و نتیجه‌گیری
[ویرایش]
آیات و روایات دلالت دارند بر اینکه جن مانند انسان، مکلف و مختار است و به واقع از اهداف آفرینش او عبادت حق تعالی می‌باشد. چنانکه در قرآن به آن تصریح شده است. از این رو جن موجودی است انتخاب‌گر که بر سر دو راهی قرار می‌گیرد و باید یکی را انتخاب نماید اگر حق را پذیرفت به پاداش نیک می‌رسد و اگر باطل را به عذاب. پس جن از نظر عبادات و تکالیف و حتمی مواردی مانند زوجیت و... مثل انسان است. منتها در نحوه عبادت و انجام تکالیف مسلما به تناسب ویژگی‌های خلقتش خواهد بود.
عناوین مرتبط
[ویرایش]
جن؛ جن در دین؛ جن در فرهنگ؛ ابلیس از جن؛ ابلیس از جنیان (قرآن)؛ اتحاد جنیان (قرآن)؛ اجل جنیان (قرآن)؛ اختیار جنیان (قرآن)؛ ادب جنیان (قرآن)؛ استراق سمع جنیان (قرآن)؛ استعاذه از جنیان (قرآن)
پانویس
[ویرایش]| ۱. | ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۱۱، ص۷۹، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چ ۹، ۱۳۷۰. |
| ۲. | ↑ رحمن/سوره۵۵، آیه۱۵. |
| ۳. | ↑ جن/سوره۷۲، آیه۶. |
| ۴. | ↑ جن/سوره۷۲، آیه۱۱. |
| ۵. | ↑ جن/سوره۷۲، آیه۱۵. |
| ۶. | ↑ جن/سوره۷۲، آیه۹. |
| ۷. | ↑ نمل/سوره۲۷، آیه۳۹. |
| ۸. | ↑ سبا/سوره۳۴، آیه۱۲-۱۳. |
| ۹. | ↑ حجر/سوره۱۵، آیه۲۷. |
| ۱۰. | ↑ قمی، عباس، سفینه البحار، ج۱، ص۱۸۶، (ماده جن). |
| ۱۱. | ↑ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۵، ص۱۵۴-۱۵۷، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چ ۹، ۱۳۷۰. |
| ۱۲. | ↑ مصباح یزدی، محمد تقی، معارف قرآن، ص۳۰۸، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، سال نشر ۱۳۶۷. |
| ۱۳. | ↑ طباطبایی، سید محمد حسین، تفسیر المیزان، ج۱۲، ص۲۲۵، تهران، کانون انتشارات محمودی، ترجمه موسوی همدانی، سال نشر ۱۳۵۶. |
| ۱۴. | ↑ ذاریات/سوره۵۱، آیه۵۶. |
| ۱۵. | ↑ انعام/سوره۶، آیه۱۳۰. |
| ۱۶. | ↑ جن/سوره۷۲، آیه۱۴-۱۵. |
| ۱۷. | ↑ احقاف/سوره۴۶، آیه۳۰. |
| ۱۸. | ↑ محمدی ری شهری، محمد، میزان الحکمه، ج۲، ص۳۰۶، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، سال نشر ۱۳۴۶. |
| ۱۹. | ↑ احقاف/سوره۴۶، آیه۲۹-۳۱. |
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر