حاکمان جمهوری اسلامی در پی دوران طلایی گُذشته - منصور امان حاکمان جمهوری اسلامی در پی دوران طلایی گُذشته منصور امان یک ترفند جنجال برانگیز برای دستکاری موازنه قُوا، بُحران سیاسی در دستگاه قُدرت رژیم جمهوری اسلامی را شدت بخشیده است. اعلام تشکیل "جبهه پایداری انقلاب اسلامی"، تابلویی که زیر آن بیش از همه اعضای جُدا شده یا کنار گذاشته شده فراکسیون نظامی – امنیتی دولت گرد آمده اند، می تواند قطره ای باشد که بُحران مزبور را سرریز کند. چه، هدف از خلق این دسته بندی، بازگرداندن عقربه های زمان به دوره ای است که عُمر آن با به وجود آمدن فاکتهای تازه چه در ترکیب و آرایش نیروهای درون هرم قُدرت و چه در "پایین" به پایان رسیده است. از این رو، تلاش مزبور که اراده فراکسیون آیت الله خامنه ای برای کسب اتوریته تام را به نمایش می گذارد، به دلیل اصطکاک با شرایط عینی و نیروهایی که بر متن آن در حال حرکت هستند، نقش بی مانندی در گُسترش شکاف در ترکیب قُدرت به گونه ویژه و تبدیل ناهمگونیهای ساختاری "نظام" به موضوع چالش به گونه فراگیر بازی می کند. گُشودن یک میدان دیگر کشاکش برای هیچ ناظر سیاسی تاثیر مُخرب ایجاد یک دسته بندی جدید سیاسی با رانت "رهبر" بر مُناسبات زیر "خیمه نظام" پنهان نیست. حتی پیش از آنکه مُشاجره های داغ و یورشهای پُردامنه ای که این حرکت، دامن زده آغاز شود، نام و نشان ایستگاهی که ریل مزبور از کنار آن می گذشت، در میان جنجال تصفیه حساب با سوگُلیهای از خط خارج شده آقای خامنه ای به راحتی قابل شنیدن بود. روی بستر حمله به آقای احمدی نژاد، گُماشته ولی فقیه بر مسند ریاست جمهوری و "جریان انحرافی"، گُذار راست سُنتی، اشرافیت روحانی و دیوان سالاری وابسته به رانت آنها از آرایش و صورت بندی یکجانبه قُدرت از نوع هشتاد و چهاری و سازشهایی که بر این پایه صورت می گیرد، تکمیل می شد. آنها با همه ی هیاهو بر سر "تسخیر اجنه و شیاطین"، در نظر به آینده سیاسی خود نمی توانند به سادگی از کنار ساز و کاری که آنان را تا استان پرتگاه حیات نباتی رانده بود، بگذرند. از این رو، چیدن همین میز با دکوراسیون جدید و دعوت از آنها برای قورت دادن آش فاسدی که آشپز از این کاسه به آن کاسه کرده، در عمل مفهومی جُز دعوت به میدان رویارویی نمی توانست داشته باشد. علت آقای خامنه ای بهتر از هر کسی از مضمون پیامی که از طریق تشکیل "جبهه پایداری" ارسال می گردد، آگاه است. بالماسکه "سیدخُراسانی" هم او را نسبت به آرایش و صف بندیهای درون دستگاه قُدرت به سووتفاهُم دُچار نساخته است. با این وجود، هر گاه او بخواهد از پیامدهای شکست خُردکُننده سیاست یکدست سازی اش جان سالم بدر ببرد و بازیگر اصلی باقی بماند، چاره ای جُز گُشودن یک میدان دیگر کشمکش و به همراه آن، فُرو بردن بیشتر "نظام" در گرداب بُحران سیاسی ندارد. آقای خامنه ای از اسب چموشی که بر آن سوار بود، به زمین اُفتاده اما از اصل هژمونی مُطلق پیاده نشده است. راه حل وی برای کسب آن، از آنجا که در متن ناهمگونی ساختاری "نظام"، یعنی، تناقُض بین زیربنای استبدادی و رویه جمهور باندها و فراکسیونها حرکت می کند، چه در گُذشته و چه اکنون، تصادُم برانگیز و ناکافی است. آقای خامنه ای برای حفظ هژمونی، می بایست آن را به قلمرو نهادهای سمبولیک قُدرت گُسترش داده و آنها را در قُدرت حقیقی مُنحل کند. او بدینوسیله خواهد توانست سرانجام کانونهای جانبی قُدرت که پیرامون نهادها مزبور سازمان می یابند و از این طریق ولایت مُطلقه را مشروط می کنند را حذف کرده و یا به زواید خُنثی آن تبدیل سازد. شُمار وسایلی که او برای رسیدن به این هدف می تواند به نظر بیاورد، چندان زیاد نیست؛ اعلام حُکومت اسلامی به جای جمهوری اسلامی، جعل اتوریته مذهبی و تاج مرجع یا امام بر سر خود نهادن و سر آخر - زمانی که همه گُزینه ها روی زمین سخت به مقصود راه نمی برد -آویختن به دیواره چاه جمکران و چشم بندی سیاسی–عقیدتی، واقعی ترین آنها هستند. برگی که خامنه ای به خود زد زمانی که آقای خامنه ای پروژه نظامی–امنیتی را به مثابه ابزار یکدست سازی به میدان آورد، در حقیقت ناتوانی از به دست گرفتن راه حلی که ناهمگونی را به گونه پایه ای به وحدت (تمامیت) تغییر دهد را ابراز می داشت. او با واسطه و روی زورق "ذوب شدگان" حرکت می کرد و از این رو فقط می توانست اُمیدوار باشد که قُطب نمای آنها تا به آخر به همان جایی را نشان دهد که او می خواست لنگر بیاندازد. "مقام مُعظم" اراده کرده بود به تناقُضها برگ بزند! او به راستی پنداشته بود با افزودن سُس دست ساز خود به دیگ آشی که معجون "جمهوریت و اسلامیت نظام" در آن می جوشد، آن را به اکسیر پادشاهی بی زوال و رقیب خویش کیمیا خواهد کرد. در حقیقت اما، "رهبر" نازُک اندیش فقط یک فاکتور دیگر به مُعادله افزوده بود؛ امری که پروسه رویدادها آن را به تلخی به او نشان داد. آقای خامنه ای، دسته بندی ای را که تا پیش از این در نظر به نقش اجرایی آن در بوروکراسی دولتی، "کوتوله سیاسی" شمُرده می شد، به مقام "مُدیریت جهان" باد کرد و خدمات آنها در بیرون انداختن شُرکای "اصلاح طلب" و "کارگُزار" اش از شرکت سهامی "نظام" را با نشاندن شان بر سُفره نفت و بازرگانی پاداش داد. او به این وسیله، بدون آنکه خواسته باشد یا پیامدهای سیاسی و اقتصادی اقدامات خود را اندکی فراتر از نوک دماغ اش به تصور آورده باشد، زمین را برای ورود یک دسته بندی جدید به ساختار قُدرت جارو زد و آب پاشی کرد. گُروه مزبور که به دلیل امکانات و تواناییهای سودمند نظامی و امنیتی به بازی گرفته شده بود، با افکنده شدن اهرمهای بوروکراسی دولتی به دامن اش، به همه پیش شرطهایی که آن را به سطح یک رقیب جدی با منافع و حساب جُداگانه فراز می داد، آراسته گردید و با پدیدار شدن نخستین علامت ضعف کارفرمایش، این جا به جایی طبقاتی را به رُخ او کشید. پادوهای آقای خامنه ای اینک می توانستند به پُشتوانه پایگاه قهری خود از ابزارهای تصمیم گیری دولتی استفاده بهینه برده و نُفوذ شان در دستگاه قُدرت را چارمیخه و به یک فاکت ثابت بدل سازند. ریشه همه ی هُشدارهایی که اکنون رُقبای آنها از آیت الله خامنه ای و بیت او تا راست سُنتی پیرامون "توزیع پولهای کلان برای انتخابات" یا "نزدیک نشدن به کانونها ثروت و قُدرت"، از این موقعیت ویژه سرچشمه می گیرد. ناگُفته پیداست که برآشُفتگی مُنزه گرایانه آنها هرگز مُتوجه این شیوه رایج مُسابقه و کسب کُرسی در ساختار قُدرت نیست، بلکه به واقعیت ناخوشایند اجبار به روبرو شدن با یک مُدعی تازه برمی گردد. جبهه پایداری تدبیر آیت الله خامنه ای برای برخورد با این شرایط و مساله هژمونی چیست؟ او نه فقط دست دراز خود برای چرخاندن خیمه شب بازی را از دست داده، بلکه با سبز کردن یک قوز بر پُشت "نظام" و صاحبان سهام آن، جایگاه خویش به مثابه تصمیم گیرنده نهایی را به موضوع چالش بدل ساخته است. نشانه های زیادی وجود ندارد که از آمادگی "رهبر" برای پذیرش مسوولیت خبط فاحش خود و پیرو آن، کشیدن دهنه ی آرزوهای جاه طلبانه اش برای زیر ناخُن کشیدن تام و تمام قُدرت حکایت کند. برعکس، او بی درنگ شانس خود برای گُذاشتن زین بر راست سُنتی و فُرم دادن آنها به عُنوان ماموران جایگُزین "باند انحرافی" به آزمایش گذاشت. "کُمیته سه نفره" ای که آقای خامنه ای برای آنچه که "وحدت اُصولگرایان" نام گرفته بود راه اندازی کرد، فقط می توانست یک شکست تمام عیار دیگر را برای مُبتکرش رقم بزند. شُرکا به داشتن نقشی فراتر از آلت دست "مقام مُعظم رهبری" بودن می اندیشیدند و او باید راه دیگری برای کُنترُل زمین بازی دست و پا می کرد. این نُطفه تولُد "جبهه پایداری انقلاب اسلامی" است؛ تشکیلاتی که روی آوار شکست تنظیم رابطه از بالا به پایین با راست سُنتی پا سفت کرده و در خرابه های "رایحه خوش خدمت" منزل گرفته. این درجه از وقاحت "رهبری" که انرژی شگفت آور آن از نابخردی درمان ناپذیر تامین می گردد، حتی برای "منابع مُطلع" ی همچون آقایان مهدوی کنی و لاریجانی که مراتب ناخُشنودی خود را از این حرکت اعلام و در تلاش برای جلوگیری از آن برآمدند، تازگی دارد. اکنون یک چالش دیگر در باند حاکم شکل گرفته و فشار برای کسب نتیجه از آن، عوامل دخیل را به جلو می راند. برای فراکسیون ولایت، آنگونه که آیت الله مصباح یزدی می گوید، "وحدت" دیگر "اصل" نیست و راست سُنتی بی وقفه نسبت به "سهم خواهی" هُشدار می دهد. با وجود شناخته شدگی ترفند مزبور، راهکار آقای خامنه ای فقط در شکل با تدبیر پیشین اش شباهت دارد و دو ویژگی جدید و تعیین کننده در درونمایه، آن را از پروژه 84 مُتمایز می کند: نخُست، "جبهه پایداری" حداکثر ابزاری برای باجگیری و تحمیل این یا آن توافُق بر رُقبا است. این در حالی است که "رایحه خوش خدمت" اُرگان تصرُف تام و تمام قُدرت و اعمال اُتوریته بود. سپس، آقای خامنه ای برای موفقیت پروژه اش ناگزیر از در میدان گُذاشتن همه ی اتوریته و پدیدار شدن در نقش حقیقی خود به عُنوان طرف کشمکش است. این امر نتیجه بازی در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری را به موقعیت و جایگاه او در هرم قُدرت گره می زند. برآمد حاکمان جمهوری اسلامی در جُست و جوی راهکاری برای چیرگی بر بُحران سیاسی به گُذشته می نگرند. آیت الله خامنه ای ناتوان از چیرگی بر ناهمگونی ذاتی "نظام"، در پی تجدید صورت بندی و توازُن 84 است و راست سُنتی بازگشت به تعادُل جناحی دوران آیت الله خمینی را هدف گرفته است. بُن بست هر دو دسته بار دیگر نشان می دهد که تنها گُزینه سیاسی وضعیت موجود، پُشت سر گذاشتن قطعی آن و حرکت به سمت جلو است. |
|
۱۳۹۰ شهریور ۸, سهشنبه
حاکمان جمهوری اسلامی در پی دوران طلایی گُذشته - منصور امان حاکمان جمهوری اسلامی در پی دوران طلایی گُذشته منصور امان یک ترفند جنجال برانگیز برای دستکاری موازنه قُوا، بُحران سیاسی در دستگاه قُدرت رژیم جمهوری اسلامی را شدت بخشیده است. اعلام تشکیل "جبهه پایداری انقلاب اسلامی"، تابلویی که زیر آن بیش از همه اعضای جُدا شده یا کنار گذاشته شده فراکسیون نظامی – امنیتی دولت گرد آمده اند، می تواند قطره ای باشد که بُحران مزبور را سرریز کند. چه، هدف از خلق این دسته بندی، بازگرداندن عقربه های زمان به دوره ای است که عُمر آن با به وجود آمدن فاکتهای تازه چه در ترکیب و آرایش نیروهای درون هرم قُدرت و چه در "پایین" به پایان رسیده است. از این رو، تلاش مزبور که اراده فراکسیون آیت الله خامنه ای برای کسب اتوریته تام را به نمایش می گذارد، به دلیل اصطکاک با شرایط عینی و نیروهایی که بر متن آن در حال حرکت هستند، نقش بی مانندی در گُسترش شکاف در ترکیب قُدرت به گونه ویژه و تبدیل ناهمگونیهای ساختاری "نظام" به موضوع چالش به گونه فراگیر بازی می کند. گُشودن یک میدان دیگر کشاکش برای هیچ ناظر سیاسی تاثیر مُخرب ایجاد یک دسته بندی جدید سیاسی با رانت "رهبر" بر مُناسبات زیر "خیمه نظام" پنهان نیست. حتی پیش از آنکه مُشاجره های داغ و یورشهای پُردامنه ای که این حرکت، دامن زده آغاز شود، نام و نشان ایستگاهی که ریل مزبور از کنار آن می گذشت، در میان جنجال تصفیه حساب با سوگُلیهای از خط خارج شده آقای خامنه ای به راحتی قابل شنیدن بود. روی بستر حمله به آقای احمدی نژاد، گُماشته ولی فقیه بر مسند ریاست جمهوری و "جریان انحرافی"، گُذار راست سُنتی، اشرافیت روحانی و دیوان سالاری وابسته به رانت آنها از آرایش و صورت بندی یکجانبه قُدرت از نوع هشتاد و چهاری و سازشهایی که بر این پایه صورت می گیرد، تکمیل می شد. آنها با همه ی هیاهو بر سر "تسخیر اجنه و شیاطین"، در نظر به آینده سیاسی خود نمی توانند به سادگی از کنار ساز و کاری که آنان را تا استان پرتگاه حیات نباتی رانده بود، بگذرند. از این رو، چیدن همین میز با دکوراسیون جدید و دعوت از آنها برای قورت دادن آش فاسدی که آشپز از این کاسه به آن کاسه کرده، در عمل مفهومی جُز دعوت به میدان رویارویی نمی توانست داشته باشد. علت آقای خامنه ای بهتر از هر کسی از مضمون پیامی که از طریق تشکیل "جبهه پایداری" ارسال می گردد، آگاه است. بالماسکه "سیدخُراسانی" هم او را نسبت به آرایش و صف بندیهای درون دستگاه قُدرت به سووتفاهُم دُچار نساخته است. با این وجود، هر گاه او بخواهد از پیامدهای شکست خُردکُننده سیاست یکدست سازی اش جان سالم بدر ببرد و بازیگر اصلی باقی بماند، چاره ای جُز گُشودن یک میدان دیگر کشمکش و به همراه آن، فُرو بردن بیشتر "نظام" در گرداب بُحران سیاسی ندارد. آقای خامنه ای از اسب چموشی که بر آن سوار بود، به زمین اُفتاده اما از اصل هژمونی مُطلق پیاده نشده است. راه حل وی برای کسب آن، از آنجا که در متن ناهمگونی ساختاری "نظام"، یعنی، تناقُض بین زیربنای استبدادی و رویه جمهور باندها و فراکسیونها حرکت می کند، چه در گُذشته و چه اکنون، تصادُم برانگیز و ناکافی است. آقای خامنه ای برای حفظ هژمونی، می بایست آن را به قلمرو نهادهای سمبولیک قُدرت گُسترش داده و آنها را در قُدرت حقیقی مُنحل کند. او بدینوسیله خواهد توانست سرانجام کانونهای جانبی قُدرت که پیرامون نهادها مزبور سازمان می یابند و از این طریق ولایت مُطلقه را مشروط می کنند را حذف کرده و یا به زواید خُنثی آن تبدیل سازد. شُمار وسایلی که او برای رسیدن به این هدف می تواند به نظر بیاورد، چندان زیاد نیست؛ اعلام حُکومت اسلامی به جای جمهوری اسلامی، جعل اتوریته مذهبی و تاج مرجع یا امام بر سر خود نهادن و سر آخر - زمانی که همه گُزینه ها روی زمین سخت به مقصود راه نمی برد -آویختن به دیواره چاه جمکران و چشم بندی سیاسی–عقیدتی، واقعی ترین آنها هستند. برگی که خامنه ای به خود زد زمانی که آقای خامنه ای پروژه نظامی–امنیتی را به مثابه ابزار یکدست سازی به میدان آورد، در حقیقت ناتوانی از به دست گرفتن راه حلی که ناهمگونی را به گونه پایه ای به وحدت (تمامیت) تغییر دهد را ابراز می داشت. او با واسطه و روی زورق "ذوب شدگان" حرکت می کرد و از این رو فقط می توانست اُمیدوار باشد که قُطب نمای آنها تا به آخر به همان جایی را نشان دهد که او می خواست لنگر بیاندازد. "مقام مُعظم" اراده کرده بود به تناقُضها برگ بزند! او به راستی پنداشته بود با افزودن سُس دست ساز خود به دیگ آشی که معجون "جمهوریت و اسلامیت نظام" در آن می جوشد، آن را به اکسیر پادشاهی بی زوال و رقیب خویش کیمیا خواهد کرد. در حقیقت اما، "رهبر" نازُک اندیش فقط یک فاکتور دیگر به مُعادله افزوده بود؛ امری که پروسه رویدادها آن را به تلخی به او نشان داد. آقای خامنه ای، دسته بندی ای را که تا پیش از این در نظر به نقش اجرایی آن در بوروکراسی دولتی، "کوتوله سیاسی" شمُرده می شد، به مقام "مُدیریت جهان" باد کرد و خدمات آنها در بیرون انداختن شُرکای "اصلاح طلب" و "کارگُزار" اش از شرکت سهامی "نظام" را با نشاندن شان بر سُفره نفت و بازرگانی پاداش داد. او به این وسیله، بدون آنکه خواسته باشد یا پیامدهای سیاسی و اقتصادی اقدامات خود را اندکی فراتر از نوک دماغ اش به تصور آورده باشد، زمین را برای ورود یک دسته بندی جدید به ساختار قُدرت جارو زد و آب پاشی کرد. گُروه مزبور که به دلیل امکانات و تواناییهای سودمند نظامی و امنیتی به بازی گرفته شده بود، با افکنده شدن اهرمهای بوروکراسی دولتی به دامن اش، به همه پیش شرطهایی که آن را به سطح یک رقیب جدی با منافع و حساب جُداگانه فراز می داد، آراسته گردید و با پدیدار شدن نخستین علامت ضعف کارفرمایش، این جا به جایی طبقاتی را به رُخ او کشید. پادوهای آقای خامنه ای اینک می توانستند به پُشتوانه پایگاه قهری خود از ابزارهای تصمیم گیری دولتی استفاده بهینه برده و نُفوذ شان در دستگاه قُدرت را چارمیخه و به یک فاکت ثابت بدل سازند. ریشه همه ی هُشدارهایی که اکنون رُقبای آنها از آیت الله خامنه ای و بیت او تا راست سُنتی پیرامون "توزیع پولهای کلان برای انتخابات" یا "نزدیک نشدن به کانونها ثروت و قُدرت"، از این موقعیت ویژه سرچشمه می گیرد. ناگُفته پیداست که برآشُفتگی مُنزه گرایانه آنها هرگز مُتوجه این شیوه رایج مُسابقه و کسب کُرسی در ساختار قُدرت نیست، بلکه به واقعیت ناخوشایند اجبار به روبرو شدن با یک مُدعی تازه برمی گردد. جبهه پایداری تدبیر آیت الله خامنه ای برای برخورد با این شرایط و مساله هژمونی چیست؟ او نه فقط دست دراز خود برای چرخاندن خیمه شب بازی را از دست داده، بلکه با سبز کردن یک قوز بر پُشت "نظام" و صاحبان سهام آن، جایگاه خویش به مثابه تصمیم گیرنده نهایی را به موضوع چالش بدل ساخته است. نشانه های زیادی وجود ندارد که از آمادگی "رهبر" برای پذیرش مسوولیت خبط فاحش خود و پیرو آن، کشیدن دهنه ی آرزوهای جاه طلبانه اش برای زیر ناخُن کشیدن تام و تمام قُدرت حکایت کند. برعکس، او بی درنگ شانس خود برای گُذاشتن زین بر راست سُنتی و فُرم دادن آنها به عُنوان ماموران جایگُزین "باند انحرافی" به آزمایش گذاشت. "کُمیته سه نفره" ای که آقای خامنه ای برای آنچه که "وحدت اُصولگرایان" نام گرفته بود راه اندازی کرد، فقط می توانست یک شکست تمام عیار دیگر را برای مُبتکرش رقم بزند. شُرکا به داشتن نقشی فراتر از آلت دست "مقام مُعظم رهبری" بودن می اندیشیدند و او باید راه دیگری برای کُنترُل زمین بازی دست و پا می کرد. این نُطفه تولُد "جبهه پایداری انقلاب اسلامی" است؛ تشکیلاتی که روی آوار شکست تنظیم رابطه از بالا به پایین با راست سُنتی پا سفت کرده و در خرابه های "رایحه خوش خدمت" منزل گرفته. این درجه از وقاحت "رهبری" که انرژی شگفت آور آن از نابخردی درمان ناپذیر تامین می گردد، حتی برای "منابع مُطلع" ی همچون آقایان مهدوی کنی و لاریجانی که مراتب ناخُشنودی خود را از این حرکت اعلام و در تلاش برای جلوگیری از آن برآمدند، تازگی دارد. اکنون یک چالش دیگر در باند حاکم شکل گرفته و فشار برای کسب نتیجه از آن، عوامل دخیل را به جلو می راند. برای فراکسیون ولایت، آنگونه که آیت الله مصباح یزدی می گوید، "وحدت" دیگر "اصل" نیست و راست سُنتی بی وقفه نسبت به "سهم خواهی" هُشدار می دهد. با وجود شناخته شدگی ترفند مزبور، راهکار آقای خامنه ای فقط در شکل با تدبیر پیشین اش شباهت دارد و دو ویژگی جدید و تعیین کننده در درونمایه، آن را از پروژه 84 مُتمایز می کند: نخُست، "جبهه پایداری" حداکثر ابزاری برای باجگیری و تحمیل این یا آن توافُق بر رُقبا است. این در حالی است که "رایحه خوش خدمت" اُرگان تصرُف تام و تمام قُدرت و اعمال اُتوریته بود. سپس، آقای خامنه ای برای موفقیت پروژه اش ناگزیر از در میدان گُذاشتن همه ی اتوریته و پدیدار شدن در نقش حقیقی خود به عُنوان طرف کشمکش است. این امر نتیجه بازی در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری را به موقعیت و جایگاه او در هرم قُدرت گره می زند. برآمد حاکمان جمهوری اسلامی در جُست و جوی راهکاری برای چیرگی بر بُحران سیاسی به گُذشته می نگرند. آیت الله خامنه ای ناتوان از چیرگی بر ناهمگونی ذاتی "نظام"، در پی تجدید صورت بندی و توازُن 84 است و راست سُنتی بازگشت به تعادُل جناحی دوران آیت الله خمینی را هدف گرفته است. بُن بست هر دو دسته بار دیگر نشان می دهد که تنها گُزینه سیاسی وضعیت موجود، پُشت سر گذاشتن قطعی آن و حرکت به سمت جلو است. حاکمان جمهوری اسلامی در پی دوران طلایی گُذشته - منصور امان حاکمان جمهوری اسلامی در پی دوران طلایی گُذشته منصور امان یک ترفند جنجال برانگیز برای دستکاری موازنه قُوا، بُحران سیاسی در دستگاه قُدرت رژیم جمهوری اسلامی را شدت بخشیده است. اعلام تشکیل "جبهه پایداری انقلاب اسلامی"، تابلویی که زیر آن بیش از همه اعضای جُدا شده یا کنار گذاشته شده فراکسیون نظامی – امنیتی دولت گرد آمده اند، می تواند قطره ای باشد که بُحران مزبور را سرریز کند. چه، هدف از خلق این دسته بندی، بازگرداندن عقربه های زمان به دوره ای است که عُمر آن با به وجود آمدن فاکتهای تازه چه در ترکیب و آرایش نیروهای درون هرم قُدرت و چه در "پایین" به پایان رسیده است. از این رو، تلاش مزبور که اراده فراکسیون آیت الله خامنه ای برای کسب اتوریته تام را به نمایش می گذارد، به دلیل اصطکاک با شرایط عینی و نیروهایی که بر متن آن در حال حرکت هستند، نقش بی مانندی در گُسترش شکاف در ترکیب قُدرت به گونه ویژه و تبدیل ناهمگونیهای ساختاری "نظام" به موضوع چالش به گونه فراگیر بازی می کند. گُشودن یک میدان دیگر کشاکش برای هیچ ناظر سیاسی تاثیر مُخرب ایجاد یک دسته بندی جدید سیاسی با رانت "رهبر" بر مُناسبات زیر "خیمه نظام" پنهان نیست. حتی پیش از آنکه مُشاجره های داغ و یورشهای پُردامنه ای که این حرکت، دامن زده آغاز شود، نام و نشان ایستگاهی که ریل مزبور از کنار آن می گذشت، در میان جنجال تصفیه حساب با سوگُلیهای از خط خارج شده آقای خامنه ای به راحتی قابل شنیدن بود. روی بستر حمله به آقای احمدی نژاد، گُماشته ولی فقیه بر مسند ریاست جمهوری و "جریان انحرافی"، گُذار راست سُنتی، اشرافیت روحانی و دیوان سالاری وابسته به رانت آنها از آرایش و صورت بندی یکجانبه قُدرت از نوع هشتاد و چهاری و سازشهایی که بر این پایه صورت می گیرد، تکمیل می شد. آنها با همه ی هیاهو بر سر "تسخیر اجنه و شیاطین"، در نظر به آینده سیاسی خود نمی توانند به سادگی از کنار ساز و کاری که آنان را تا استان پرتگاه حیات نباتی رانده بود، بگذرند. از این رو، چیدن همین میز با دکوراسیون جدید و دعوت از آنها برای قورت دادن آش فاسدی که آشپز از این کاسه به آن کاسه کرده، در عمل مفهومی جُز دعوت به میدان رویارویی نمی توانست داشته باشد. علت آقای خامنه ای بهتر از هر کسی از مضمون پیامی که از طریق تشکیل "جبهه پایداری" ارسال می گردد، آگاه است. بالماسکه "سیدخُراسانی" هم او را نسبت به آرایش و صف بندیهای درون دستگاه قُدرت به سووتفاهُم دُچار نساخته است. با این وجود، هر گاه او بخواهد از پیامدهای شکست خُردکُننده سیاست یکدست سازی اش جان سالم بدر ببرد و بازیگر اصلی باقی بماند، چاره ای جُز گُشودن یک میدان دیگر کشمکش و به همراه آن، فُرو بردن بیشتر "نظام" در گرداب بُحران سیاسی ندارد. آقای خامنه ای از اسب چموشی که بر آن سوار بود، به زمین اُفتاده اما از اصل هژمونی مُطلق پیاده نشده است. راه حل وی برای کسب آن، از آنجا که در متن ناهمگونی ساختاری "نظام"، یعنی، تناقُض بین زیربنای استبدادی و رویه جمهور باندها و فراکسیونها حرکت می کند، چه در گُذشته و چه اکنون، تصادُم برانگیز و ناکافی است. آقای خامنه ای برای حفظ هژمونی، می بایست آن را به قلمرو نهادهای سمبولیک قُدرت گُسترش داده و آنها را در قُدرت حقیقی مُنحل کند. او بدینوسیله خواهد توانست سرانجام کانونهای جانبی قُدرت که پیرامون نهادها مزبور سازمان می یابند و از این طریق ولایت مُطلقه را مشروط می کنند را حذف کرده و یا به زواید خُنثی آن تبدیل سازد. شُمار وسایلی که او برای رسیدن به این هدف می تواند به نظر بیاورد، چندان زیاد نیست؛ اعلام حُکومت اسلامی به جای جمهوری اسلامی، جعل اتوریته مذهبی و تاج مرجع یا امام بر سر خود نهادن و سر آخر - زمانی که همه گُزینه ها روی زمین سخت به مقصود راه نمی برد -آویختن به دیواره چاه جمکران و چشم بندی سیاسی–عقیدتی، واقعی ترین آنها هستند. برگی که خامنه ای به خود زد زمانی که آقای خامنه ای پروژه نظامی–امنیتی را به مثابه ابزار یکدست سازی به میدان آورد، در حقیقت ناتوانی از به دست گرفتن راه حلی که ناهمگونی را به گونه پایه ای به وحدت (تمامیت) تغییر دهد را ابراز می داشت. او با واسطه و روی زورق "ذوب شدگان" حرکت می کرد و از این رو فقط می توانست اُمیدوار باشد که قُطب نمای آنها تا به آخر به همان جایی را نشان دهد که او می خواست لنگر بیاندازد. "مقام مُعظم" اراده کرده بود به تناقُضها برگ بزند! او به راستی پنداشته بود با افزودن سُس دست ساز خود به دیگ آشی که معجون "جمهوریت و اسلامیت نظام" در آن می جوشد، آن را به اکسیر پادشاهی بی زوال و رقیب خویش کیمیا خواهد کرد. در حقیقت اما، "رهبر" نازُک اندیش فقط یک فاکتور دیگر به مُعادله افزوده بود؛ امری که پروسه رویدادها آن را به تلخی به او نشان داد. آقای خامنه ای، دسته بندی ای را که تا پیش از این در نظر به نقش اجرایی آن در بوروکراسی دولتی، "کوتوله سیاسی" شمُرده می شد، به مقام "مُدیریت جهان" باد کرد و خدمات آنها در بیرون انداختن شُرکای "اصلاح طلب" و "کارگُزار" اش از شرکت سهامی "نظام" را با نشاندن شان بر سُفره نفت و بازرگانی پاداش داد. او به این وسیله، بدون آنکه خواسته باشد یا پیامدهای سیاسی و اقتصادی اقدامات خود را اندکی فراتر از نوک دماغ اش به تصور آورده باشد، زمین را برای ورود یک دسته بندی جدید به ساختار قُدرت جارو زد و آب پاشی کرد. گُروه مزبور که به دلیل امکانات و تواناییهای سودمند نظامی و امنیتی به بازی گرفته شده بود، با افکنده شدن اهرمهای بوروکراسی دولتی به دامن اش، به همه پیش شرطهایی که آن را به سطح یک رقیب جدی با منافع و حساب جُداگانه فراز می داد، آراسته گردید و با پدیدار شدن نخستین علامت ضعف کارفرمایش، این جا به جایی طبقاتی را به رُخ او کشید. پادوهای آقای خامنه ای اینک می توانستند به پُشتوانه پایگاه قهری خود از ابزارهای تصمیم گیری دولتی استفاده بهینه برده و نُفوذ شان در دستگاه قُدرت را چارمیخه و به یک فاکت ثابت بدل سازند. ریشه همه ی هُشدارهایی که اکنون رُقبای آنها از آیت الله خامنه ای و بیت او تا راست سُنتی پیرامون "توزیع پولهای کلان برای انتخابات" یا "نزدیک نشدن به کانونها ثروت و قُدرت"، از این موقعیت ویژه سرچشمه می گیرد. ناگُفته پیداست که برآشُفتگی مُنزه گرایانه آنها هرگز مُتوجه این شیوه رایج مُسابقه و کسب کُرسی در ساختار قُدرت نیست، بلکه به واقعیت ناخوشایند اجبار به روبرو شدن با یک مُدعی تازه برمی گردد. جبهه پایداری تدبیر آیت الله خامنه ای برای برخورد با این شرایط و مساله هژمونی چیست؟ او نه فقط دست دراز خود برای چرخاندن خیمه شب بازی را از دست داده، بلکه با سبز کردن یک قوز بر پُشت "نظام" و صاحبان سهام آن، جایگاه خویش به مثابه تصمیم گیرنده نهایی را به موضوع چالش بدل ساخته است. نشانه های زیادی وجود ندارد که از آمادگی "رهبر" برای پذیرش مسوولیت خبط فاحش خود و پیرو آن، کشیدن دهنه ی آرزوهای جاه طلبانه اش برای زیر ناخُن کشیدن تام و تمام قُدرت حکایت کند. برعکس، او بی درنگ شانس خود برای گُذاشتن زین بر راست سُنتی و فُرم دادن آنها به عُنوان ماموران جایگُزین "باند انحرافی" به آزمایش گذاشت. "کُمیته سه نفره" ای که آقای خامنه ای برای آنچه که "وحدت اُصولگرایان" نام گرفته بود راه اندازی کرد، فقط می توانست یک شکست تمام عیار دیگر را برای مُبتکرش رقم بزند. شُرکا به داشتن نقشی فراتر از آلت دست "مقام مُعظم رهبری" بودن می اندیشیدند و او باید راه دیگری برای کُنترُل زمین بازی دست و پا می کرد. این نُطفه تولُد "جبهه پایداری انقلاب اسلامی" است؛ تشکیلاتی که روی آوار شکست تنظیم رابطه از بالا به پایین با راست سُنتی پا سفت کرده و در خرابه های "رایحه خوش خدمت" منزل گرفته. این درجه از وقاحت "رهبری" که انرژی شگفت آور آن از نابخردی درمان ناپذیر تامین می گردد، حتی برای "منابع مُطلع" ی همچون آقایان مهدوی کنی و لاریجانی که مراتب ناخُشنودی خود را از این حرکت اعلام و در تلاش برای جلوگیری از آن برآمدند، تازگی دارد. اکنون یک چالش دیگر در باند حاکم شکل گرفته و فشار برای کسب نتیجه از آن، عوامل دخیل را به جلو می راند. برای فراکسیون ولایت، آنگونه که آیت الله مصباح یزدی می گوید، "وحدت" دیگر "اصل" نیست و راست سُنتی بی وقفه نسبت به "سهم خواهی" هُشدار می دهد. با وجود شناخته شدگی ترفند مزبور، راهکار آقای خامنه ای فقط در شکل با تدبیر پیشین اش شباهت دارد و دو ویژگی جدید و تعیین کننده در درونمایه، آن را از پروژه 84 مُتمایز می کند: نخُست، "جبهه پایداری" حداکثر ابزاری برای باجگیری و تحمیل این یا آن توافُق بر رُقبا است. این در حالی است که "رایحه خوش خدمت" اُرگان تصرُف تام و تمام قُدرت و اعمال اُتوریته بود. سپس، آقای خامنه ای برای موفقیت پروژه اش ناگزیر از در میدان گُذاشتن همه ی اتوریته و پدیدار شدن در نقش حقیقی خود به عُنوان طرف کشمکش است. این امر نتیجه بازی در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری را به موقعیت و جایگاه او در هرم قُدرت گره می زند. برآمد حاکمان جمهوری اسلامی در جُست و جوی راهکاری برای چیرگی بر بُحران سیاسی به گُذشته می نگرند. آیت الله خامنه ای ناتوان از چیرگی بر ناهمگونی ذاتی "نظام"، در پی تجدید صورت بندی و توازُن 84 است و راست سُنتی بازگشت به تعادُل جناحی دوران آیت الله خمینی را هدف گرفته است. بُن بست هر دو دسته بار دیگر نشان می دهد که تنها گُزینه سیاسی وضعیت موجود، پُشت سر گذاشتن قطعی آن و حرکت به سمت جلو است.
اشتراک در:
نظرات پیام (Atom)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر