۱۳۸۸ مهر ۲۹, چهارشنبه

نظرخواهی گزارشگران از برخی برگزارکنندگان و شرکت کنندگان در گردهمائی سراسری زندانیان سیاسی

(هانوفر) در رابطه با چگونگی برگزاری این سمینار:
عباس مظاهری، عباس سماکار، مینا زرین، علی دروازه غاری، مهدیه، هژیرپلاسچی، آرش ریاحی، میلا مسافر، مژده ارسی، فرخ قهرمانی، جعفر امیری، پیران آزاد و شکوفه سخی

یکی از برنامه های بسیار قابل توجه در این سمینار در مورد زندانیان سیاسی سابق و چگونگی حضورشان در محیطی که در آن زندگی میکنند بود و در این رابطه روانشناسی شکنجه توسط چند تن از صاحب نظران ایرانی و آلمانی به بحث و پرسش و پاسخ گذاشته شد. اوج شکوفایی این سمینار راهپیمایی روز شنبه در این شهر بود که انعکاس گسترده و وسیعی در بین شهروندان آلمانی داشت. گفتنی است که نمایشگاه سه روزه هنرمندان و کارهای دستی زندانیان سیاسی نیز از دیدنی های با ارزش این سمینار بود. با تنی چند از برگزار کنندگان و شرکت کنندگان به بحث و گفتگو نشستیم تا نظرات آنها را برای خوانندگان سایت نیز انتشار دهیم...........
مقدمه:
سومین گردهمایی سراسری در باره کشتار زندانیان سیاسی در ایران
(مقاومت یا تسلیم )
در شهر هانوفر آلمان برگزار شد
سومین سمینار سراسری کشتار زندانیان سیاسی دهه 60 توسط عاشقانی که عاشقانه ها را می سرودند برپا شد. سه روزی که سرشار از مهر، محبت، صمیمیت و احساس پیوندی ناگسستنی در بین تمامی یاران حاضر بود. سه روزی که بازتاب فریاد خشمی نهفته بود و خاطراتی که اشکها را بر گونه ها جاری میکرد.

با هم سرودند: آری، ما زنده ایم تا یاد و خاطره خاورانی ها را جاودان بداریم. یاد یارانی که در سالهای سیاه 60 و 67 برای آزادی و عدالت به گورهای بی نام و نشان سپرده شدند.
نکته ی قابل توجه در این سمینار شرکت پر شور جوانان و بسیاری از دوستان آلمانی و نیز حضور بازماندگان این جنایت فراموش نشدنی بود که شوری دیگر را در دلها دامن میزد.
یکی از برنامه های بسیار قابل توجه در این سمینار در مورد زندانیان سیاسی سابق و چگونگی حضورشان در محیطی که در آن زندگی میکنند بود و در این رابطه روانشناسی شکنجه توسط چند تن از صاحب نظران ایرانی و آلمانی به بحث و پرسش و پاسخ گذاشته شد. اوج شکوفایی این سمینار راهپیمایی روز شنبه در این شهر بود که انعکاس گسترده و وسیعی در بین شهروندان آلمانی داشت. گفتنی است که نمایشگاه سه روزه هنرمندان و کارهای دستی زندانیان سیاسی نیز از دیدنی های با ارزش این سمینار بود. با تنی چند از برگزار کنندگان و شرکت کنندگان به بحث و گفتگو نشستیم تا نظرات آنها را برای خوانندگان سایت نیز انتشار دهیم:
گزارشگران: آقای عباس مظاهری نظرتون درباره این سمینار که در هانوفر برگزار شد چیست و چه تفاوتی با سمینار های برگزار شده ی تا کنونی داشت و بطور کلی چه ارزیابی از آن دارید؟
عباس مظاهری: من فکر میکنم از تجربیاتی که این دوستان از سمینارهای قبلی کسب کرده اند به بهترین نحوی استفاده و این تجربیات را در این سمینار پیاده کردند. به نظر من کیفیت برنامه ها خیلی بالاست و شخصیت هائی که برای سخنرانی دعوت شدند، اقراد متخصصی هستند و راجع به شکنجه و عواقب روانی آن بحثهای بسیار باارزشی ارائه دادند و فیلمی که درباره فرار از ایران از دوست عزیزمان آرش ریاحی نشان دادند خیلی ارزنده بود. به هر حال برنامه ها و محتوی آن از کیفیت خیلی بالایی برخوردار بود. حتی بهتر از سمینارهای 2005 و 2007 ، این از نظر محتوی برنامه ها.

اما جائی که انتخاب کردند بهیچوجه مناسب نبود. سالن خیلی ناجور و بدقواره و نشستن و همینطور دیدن گوینده ها مشکل و از هم دور و جدا بود. سالن غذا خوری اصلا مناسب نبود و شرکت کنندگان مجبور بودند گاها ایستاده غذا بخورند.

گزارشگران: به هر حال اینها انتقاداتی است به برگزارکنندگان سمینار ....
عباس مظاهری: انتقاد نمیشه اسمش رو گذاشت چون احتمالا شانس دیگری نداشتند و جای دیگری نتوانستند پیدا کنند. خیلی زحمت کشیدند و کارشون خیلی با ارزش هست و اینکار با ارزش رو باید آدم قدر بدونه. این توصیه ای هست که اگر 2 سال دیگه خواستند برنامه بگذارند خواهشم اینه که تلاش کنند سالنی تهیه ببینند که اولا جای خواب کنار سمینار باشه. در کلن چنین مشکلی نبود و همه یکجا بود. سالن خیلی بزرگ بود و همه میتونستند کنار همدیگر بشینند، صحبت کنند و غذا بخورند. بهر حال اینها مسائل تکنیکی و جزئی هستند. من خیلی خوشحال هستم که اینجا آمدم. عزیزان خیلی با ارزشی رو اینجا دیدم و با آنها آشنا شدم. باز هم تکیه میکنم که محتوی برنامه ها خیلی سطحش بالاتر از سمینارهای پیشین بود.
گزارشگران: ممنون از شما
*******
گزارشگران: آقای دروازه غاری میخواستیم نظرتون رو به عنوان یکی از اعضای کمیته برگزارکننده درباره این سمینار بدونیم و اینکه این سمینار چه تفاوتی با سمینار قبلی داشت و چرا تصمیم گرفتید آن را در هانوفر برگزار کنید؟
علی دروازه غاری: با سلام خدمت شما، تا جائی که من میدونم این برنامه 2 بار در کلن برگزار شده بود و فکر کردیم که تغییری در محل بگذاریم و بخشی از جابجائی ها و مسئله دیگر مسئله جوانان بود و اینکه بتوانیم جوانان را به این سو جذب کنیم. این یک اصل بود و من چون از آمریکا میایم اینکه به لحاظ استراتژیک چرا اینجا انتخاب شد، نمیدونم.
گزارشگران: شما یکی از برگزارکنندگان این سمینار بودید. چطور مشکلات فنی برگزاری آن در هانوفر را در نظر نگرفتید؟ برای مثال نامناسب بودن سالن از جمله ی آنها بود.
علی دروازه غاری: یکی از مسائلی که ما داشتیم این بود که دیگر در کلن مراسم برگزار نشود و تکراری نباشد. بنوعی کهنه میشه و ما خواستیم برنامه را تغییر بدیم. ما جاهای مختلفی رو درنظر داشتیم. از جمله نروژ و گوتنبرگ و هانوفر بود. مسئله مهم این بود که آیا ما توانائی برگزاری رو در این شهرها داریم یا نداریم. مثلا گوتنبرگ توانائی برگزاری رو نداشت. یا نروژ رفقای ما بودند ولی این موضوع با 2 یا 3 نفر امکانپذیر نیست. در کلن بسیار عالی بود و اینکه مجددا آنجا برگزار شود مناسب نبود. هانوفر به دلیل کثرت اعضا نسبت به اسلو و گوتنبرگ امکان پذیرتر بود. اینکه چند نفر در کلن هستند و چند نفر در هانور و یا جاهای دیگر و آیا هامبورگ میتونست اینکار رو بکنه، من در جزئیات آن وارد نمیشم.
گزارشگران: بطور کلی سمینار امسال رو در مقایسه با سمینار قبلی چگونه بررسی میکنید؟

علی دروازه غاری: سمینار سال قبل حسنش این بود که هتل در همانجا بود. سالن و محل خواب که ما اینجا نداشتیم و با مشکل روبرو شدیم. برخی از شرکت کنندگان هم روز اول سمینار تقاضای رزرو جا میکنند. ما ایرانی ها از یک بی نظمی رنج میبریم. بنابر این، این مشکل هست. اما در کلن از نظر تهویه و کولر افتضاح بود و خیلی ها رو میشناسم که عرق میکردند و مجبور بودند بیرون بروند. از این لحاظ هانوفر بهتره. درباره کیفیت مثل اینه که بگی گلابی بهتره یا سیب و یا پرتقال بهتره یا انگور هر کدام خاصیت و کیفیت خودش رو داره. مسئله دوم اینکه نه تنها اینها کیفیت خودشون رو دارند بلکه برنامه ها به نوعی داره تغییر میکنه. من تابحال در برنامه های کلن ندیدم که جوانان اینقدر فعال باشند. ولی یکی از بدی های این برنامه اینه که همزمان برنامه های مختلف هم بوده در ماینز ، فرانکفورت یا جاهای دیگه. دوستان میتونستند در جای دیگری اینکار رو انجام بدهند. دوستان میتونستند برنامه ی خودشون رو با گردهمائی تنظیم کنند. این موضوع روی کمیت شرکت کنندگان تاثیر خودش رو میگذاره اما بلحاظ کیفی و بلحاظ تکنیکی بالا بود. تمام برنامه ضبط شد. تلویزیون میهن حضور داشت، تلویزیون کومله اینجا بود، رادیو ها حضور داشتند ولی نیروها پخش شدند. به نظر من این اولین برنامه هست که از متن سخنرانی، سخنرانی و باز هم سخنرانی درآمده است. دفعه قبل ما 52 سخنران داشتیم و وقتی گفتیم دیگه سخنرانی نیست همان ها دیگه نیامدند. این تم رو داشتیم مقاومت یا تسلیم که خیلی مهم بود. دفعه قبل در مورد مسائل کارگری بود، دانشجوئی بود و از مقطع زمانی و مکانی بود. به نظر من بایستی تم داد، برنامه داد و راه حل داد. قوت این برنامه این بود که تم داد و این مهم است. دوستانی که میشنوند خوبه که بتوانند این تم رو به ما بگویند و یا کسانی که میتوانند در جای دیگر این برنامه را انجام بدهند به ما اطلاع بدهند و پیشنهادها و راه حل های عملی را ارائه بدهند.

گزارشگران: خیلی ممنون
*******
گزارشگران: آقای سماکار این سومین سمینار هست و شما در هر 3 سمینار شرکت داشتید. این سمینار را چگونه ارزیابی میکنید و کدام دستاوردها را داشته است؟
عباس سماکار: درود به شما متقابلا، من البته در 2 سمینار شرکت داشتم. من فکر میکنم برگزاری این سمینارها عمیقا کمک میکنه به درک مشخصی از آن درنده خوئی ویژه ی جمهوری اسلامی در ذهنیت عمومی جامعه خودمون و همچنین در مقابله با این رژیم و اینکه این رژیم رو که پایه هاش بیشتر از گذشته سست شده، بلرزه بیشتری وامیداره.

من فکر میکنم لازمه ی برگزاری چنین سمینارهائی و سمینار امسال بویژه از بسیاری از کمبودها و نواقص گذشته بری بود. سمینار در فضای بسیار زیبائی آغاز بکار کرد و با برنامه ریزی بسیار خوبی به پیش رفت و تصور من بر این است که این تلاشها جدا از جنبه های تدارکاتی و تکنیکی کار از جنبه سیاسی در سطح جهان داره تاثیرات معین خودش رو میگذاره و فکر میکنم که نمونه این سمینار داره در سطح جهانی اون فشار لازم را علیه جمهوری اسلامی بوجود میاره که افکار عمومی را علیه چنین نظامی بسیج بکند و دولتهای اروپائی و غربی رو در مجموع وادار بکند دست از حمایتشون از رژیم بردارند. درواقع ما نمیخواهیم از ما حمایت کنند میخواهیم دست از حمایتشون از جمهوری اسلامی بردارند. گر مرا خیر نمیرسانی شر مرسان درواقع اینه.
فکر میکنم که نمونه این سمینار داره به این هدف نزدیک میشود. یعنی بسیج افکار عمومی برای جلب توجه مردم آزاده جهان و ایجاد همبستگی با مبارزات مردم ایران، تقویت روحی مردم ایران و تقویت روحی همینها که در اینجا هستند. این حس زیبای همبستگی که من در جریان سمینار دیدم واقعا دلگرم کننده بود و یکی از نقاط قوت این سمینار بشمار میاید چرا که در سالهای طولانی بی توجهی شده بود به مسئله زندانیان سیاسی و اکنون این پدیده چنان ابعادی پیدا کرده که مبارزه اش در اینراه حتی باعث تقویت هرچه بیشتر همبستگی مبارزان تبعیدی میشود.
گزارشگران: یعنی فکر میکنید در آینده بتوانیم شاهد برگزاری جشنواره ی جهانی زندانیان سیاسی بجای سمینار زندانیان سیاسی باشیم؟

عباس سماکار: من فکر میکنم اکنون نیز جشنواره ی جهانی است چرا که از سراسر جهان درش شرکت میکنند. اگر منظور اینه که در سراسر جهان بتونیم اینکار رو انجام بدیم همین الان هم در شهرها و کشورهای بسیاری این بزرگداشت خاطره جانباختگان و دفاع از آزادی زندانیان سیاسی به امر اکتویل و روز تبدیل شده و عملا مراسم فراوانی را شامل شده، بیش از 10 مراسم مختلف تا جائی که من شمرده ام که باعث تقویت روحی مردم ایران و مبارزان خارج کشور نیز شده و تاثیر خودشو گذاشته.
گزارشگران: خیلی ممنون عباس سماکار عزیز
*******
گزارشگران: آقای آرش ریاحی با درود، شما برای اولین بار در این سمینار شرکت میکنی و فیلم یک لحظه برای آزادی به کارگردانی شما در این گردهمائی به نمایش درآمد. نظرت در مورد سمیناری که برگزار شد چیه ؟
آرش ریاحی: سمینار برای من خیلی جالب بود برای اینکه گروه مخصوصی از 15 کشور جمع میشوند و به خرج خودشون اینکار رو میکنند و تجارتی نیست. یک چیز احساسی و فکری است که هماهنگی میشه از اینجهت برای من خیلی جالب بود. بحث هائی که بود خیلی مفید بود. آدم چندین بعد زندگی خارج و پناهنده و زندانی رو میبینه که بسیار جالبه و من تصمیم گرفتم که در سمینارهای آتی هم شرکت کنم.

گزارشگران: به عنوان جوانی که با جوانان دیگر پانلی رو تشکیل دادند، چه احساسی داشتی وقتی که خودتو در این گروه و در این جمع دیدی؟
آرش ریاحی: من خوشحال شدم که خودم یک قسمتی از این جمع بودم. ما به عنوان نسل دوم و سوم میتونیم از نسل اول خیلی چیزهای خوب یاد بگیریم، باهاشون بحث کنیم و اشتباهاتشون رو میتونیم سعی کنیم تکرار نکنیم و یا باهاشون بحث کنیم.
گزارشگران: خیلی ممنون آقای ریاحی
*******
گزارشگران: با درود به آقای فرخ قهرمانی، شما خودتون یکی از زندانیان سیاسی سابق و یکی از اعضای برگزار کننده این گردهمائی هستید، می خواستیم بپرسیم سمینار امسال چه دستاوردهائی داشت و از نظر کیفی و کمی چه ارزیابی از این سمینار دارید و اینکه امسال با سمینار قبلی در کلن چه تفاوتی داشت؟

فرخ قهرمانی: با درود به شما و خوانندگان شما، من اول یک مسئله ای رو مطرح کنم اینکه حرکتی که ما میکنیم زیاد بعد کمی آنرا در نظر نمیگیریم البته بعد کمی از نظر اینکه چه تعداد آمده اند و شرکت کننده چه رقمی داشت که اگر بخواهم با سمینار قبلی مقایسه کنم شاید شرکت کننده کمتر داشتیم که میتونه دلائل خودش رو داشته باشه و بخشی از آن به لحاظ زمانی میتونه باشه. بخاطر اینکه اغلب معمولا از کشورهای مختلف هستند و طبیعتا برای رفتن به مسافرت یک سری پیش شرطهائی لازم است از جمله اینکه کسانی که کار میکنند و کسانی که بچه مدرسه ای دارن و کی مدارس باز میشه و... همانطور که گفتم ما به مسئله بعد کمی این قضیه نمیپردازیم چرا که بیشتر شرکت کنندگان ما در 2 سری قبلی ایرانی بودند. ایرانی هائی که میایند و شرکت میکنند خودشون زندانی سیاسی بوده اند و از مسائل زندان ها و آنچه بر سر زندانیان سابق سیاسی گذشته با خبر هستند. بنابر این، این بعد قضیه اصلا نمیتونه مهم باشه و ما برای خودمون اینجا جمع نمیشویم و جمع نمیشویم که برای خودمون عزاداری بکنیم. یکی از بزرگترین اهداف ما از برگزاری این سمینار که نسبت به 2 سمینار گذشته دستاوردهای بهتری هم داشته و تونستیم قدمی در این رابطه برداریم درگیرکردن مردم - وسائل ارتباط جمعی – نشریات - احزاب و بطور کلی خارجی ها در این مسئله است که بتونیم اونها را از شرایطی که بر مردم ما گذشته آگاه کنیم .این میتونه تاثیرهای بعدی خودش رو داشته باشه و وقتی که کشورهای خارجی یا مردم از اون شرایط ما باخبر میشوند میتوانند در یک شرایط جدیدی که پیش میاد عکس العملهای فوری نشون بدهند و فشار ایجاد بکنند برای جمهوری اسلامی اگر ما نتونیم و یا اینها نتونند رژیم رو برای جنایاتی که بنظر من جنایت علیه بشریت هستش تا زمانی که در قدرت است به محاکمه بکشونیم. ولی آنچه که خیلی اهمیت داره اینه که اینها با فشاری که میتونند به جمهوری اسلامی بیاورند میتونند از تکرار چنین جنایاتی جلوگیری بکنند که بخش مهمی از این قضیه است و یعنی بخشی که ما تلاش میکنیم آنچه که بر سر ما در آن دهه آمده است بر سر نسل امروز نیاید.

گزارشگران: حضور شهروندان آلمانی در این سمینار خیلی چشمگیر بوده، این رو ناشی از چه میبینید؟
فرخ قهرمانی: خوب این یکی از همان دستاوردهائی است که من میگویم و اشاره کردم که نسبت به 2 سمینار قبلی بهتر بوده و از کیفیت خوبی برخوردار بوده همین مسئله هست که ما این امکان رو بلحاظ فنی و برگزاری سمینار بوجود آوردیم که در سمینار شرکت کنند و استفاده ببرند. همزمانی ترجمه همه مسائل به آلمانی از طریق تکنیکی که وجود داره باعث شد که برای آنها هم جالب باشه. شاید در سمینار قبلی هم بودند آلمانی هائی که میخواستند شرکت کنند و شاید به دلیل عدم وجود همین تکنیک حضور نداشتند ولی امسال این امکان فراهم شد. البته قسمت کمیته برگزاری بخش آلمانش شدیدا در این رابطه فعالیت کردند و توانستند نظر گروههای چپ و فعال آلمان رو جلب بکنند .

ما نه تنها امسال شرکت کننده آلمانی داشتیم بلکه سخنران آلمانی هم داشتیم. وقتی که یک پروفسور روانشناس در اینجا شرکت میکنه برای آلمانی ها خیلی ملموس تر و قابل درک تر هست تا آنچه که ما میگوئیم. مسئله بعدی که به نظر من باز در راستای همین حرکت در واقع کشاندن پای خارجی ها به این مسئله بود اینه که ما در سوئد، بچه هائی که من خودم هم یکی از اعضا کمیته برگزاری از سوئد هستم با فعالیتی که اونجا میکنیم در واقع از حزب سوسیال دمکرات سوئد و حزب چپ سوئد که قدرتمند هم هستند و اغلب در قدرت، توانستیم امسال نماینده ای ـ از حزب سوسیال دمکرات ـ داشته باشیم که شخصا آمد و پیام همبستگی خواند. اینجا و حزب چپ نتوانستند نماینده ای بفرستند ولی گل فرستادند برای ما و پیامشان اینجا قرائت شد. این نشان دهنده این است که ما در این عرصه یکقدم جلوتر رفتیم و تونستیم احزاب خارجی را هم درگیر این مسئله کنیم.

گزارشگران: خیلی ممنون از شما
*******
گزارشگران: آقای هژیر پلاسچی شما برای اولین بار است که در این سمینار شرکت میکنید. این سمینار رو چگونه ارزیابی میکنید و چه دستاوردهائی داشت؟ همینطور میخواستیم بدانیم چه دیدگاهی نسبت به بحث روانشناسی که در مورد زندانیان سیاسی مطرح شد، دارید؟

هژیر پلاسچی: لابد اگر دستاوردهای عمومی داشته باشه برگزارکنندگان سمینار جمعبندی ارائه میکنند و بعد میشه با آن جمعبندی برخورد کرد و نظر داد ولی در واقع من از منظر شخصی میتونم بگم که چه دستاوردی برای من داشت. خیلی از رفقا را در پهنه اینترنت و یا بصورت تلفنی میشناختم و این برای من مفید بود که این دوستان رو از نزدیک دیدم و باهاشون آشنا شدم و در گپ و گفتگوی رخ به رخ و چشم به چشم فکر میکنم یک مقدار بیشتر به هم نزدیک شدیم. طبیعی است که فاصله هائی در کاره! من در محیطی که بزرگ شدم و مبارزه کردم با محیطی که اکثریت قریب به اتفاق این دوستان درش بزرگ شدند و مبارزه کردند متفاوت است، فکر میکنم که این دیدارها اینو میسر میکنه. من خودم این سه روزی رو که اینجا بودم برایم مفید بود.

گزارشگران: خیلی ممنون و مرسی که شرکت کردید و نظرتون رو ارائه دادید

هزیر پلاسچی: مرسی و ممنونم از شما
*******
گزارشگران: آقای جعفر امیری با درود، شما یکی از برگزارکنندگان گردهمائی زندانیان سیاسی هستید. سمینار رو چگونه ارزیابی می کنید؟
جعفر امیری: درود به آنهائی که این صدا را میشنوند. در مجموع این سمینارها با تمام اشکالاتی که داره امر بسیار مفید و مثبتی هست. همینقدر زنده نگه داشتن یاد این جانفشانان راه آزادی، دیدن خود بچه ها که دوران سختی را پشت سر گذاشته اند و بخصوص در این شرایط اخیر که مردم ما از یک رنج سی ساله بپا خاسته اند و میخواهند تومار رژیمی رو که همه جناح هایش جنایتکار هستند بهم بپیچند و طرحی نو در اندازند. در سمینارهای قبل در پالتاک و جاهای مختلف صحبت کردند و من خودم هم صحبت کردم. ولی در مورد این سمینار جنبه بسیار مثبتش رو من ارزیابی مسائل زندان دیدم با عده ای افراد کارشناس و متخصص که در این زمینه ها تجارب بسیار خوبی داشتند.
گزارشگران: منظورتان بحث روانشناسی زندان و شکنجه است؟
جعفر امیری: روانشناسی شکنجه و همینطور دیروز و امروز و تجاربی که در رابطه با دو نسل مطرح بود. اما اون روانشناسی شکنجه به نظر من یک موضوع خیلی مطرحی بود همانطور که میدونید در رابطه با زندان چه آنهائی که آسیب دیدند و چه آنهائی که آسیب رساندند، در بین اپوزیسیون و روشنفکران مورد بحث است که تکلیف با اینها چیه؟ در وحله اول یک بحث کلی هستش که آیا اینها باید محاکمه بشوند و مجازاتشون هم باید مجازات مرگ باشه یا نه؟ عده ای معتقدند که باید مجازات اینها مرگ باشه و من هم سابقا بر این اعتقاد بودم ولی الان خوشبختانه بر این اعتقاد نیستم. فکر میکنم که موافقان هم بیشتر باشند تا مخالفین چون راه حل اساسی نمیبینم برای اینکار. در همین جا این بحث هم مورد ارزیابی قرار گرفت که به هر حال اینها که حق حیات رو از انسانها گرفتند و حقوق بشر رو نقض کردند حالا باید چیکارشون کرد؟

یک دوست آلمانی بود که علاوه بر این که جنبه های خوبی رو از تاثیرات شکنجه های جسمی و روانی بعد از زندان ارزیابی میکرد در مورد جنایتکاران و شکنجه گران گفت که باید اینها محاکمه بشوند نه به عنوان انتقام بعنوان اینکه آسیب دیدگان برسمیت شناخته بشوند که برای من نکته بسیار ارزنده ای بود. من خودم که تا حدودی تاثیرات زندان و شکنجه جسمی و روانی رو بهر حال دنبال کردم و مطالعه کردم و مطالبی در این زمینه نوشتم و این هویت میده به آن شخص آسیب دیده و شکنجه شده. من به جنبه حقوقی اش کار ندارم به جنبه روانی آن کار دارم مابازاء روانی که در سطح جامعه و روی خود آسیب دیدگان دارند. شما ببینید اینها که به هویت انسان و حرمت و شخصیت انسان آسیب رسانده اند وقتی محاکمه و مجازات میشوند از قربانی اعاده حیثیت میشه و فکر میکنه که عدالت اجرا شده، جامعه آرامش پیدا میکنه، عدالت جامعه را آروم میکنه و.......
گزارشگران: در مجموع میشه گفت که شما سمینار امسال رو مثبت ارزیابی میکنید؟
جعفر امیری: من هر 3 سمینار رو مثبت ارزیابی کردم و اشکالات رو با برگزارکنندگان مطرح میکنم که بتوانند جواب بدهند و نه در مصاحبه با شما.
گزارشگران: مرسی از شما آقای امیری

*******
گزارشگران: مهدیه گرامی درود، شما از جوانانی هستی که برای اولین بار در سمینار شرکت میکنی. این سمینار رو چگونه ارزیابی میکنی و چه دستاوردی برایت داشت؟
مهدیه: سلام میکنم به شنونده ها و خواننده های عزیزتون. این سمینارها که هر 2 سال یکبار برگزار میشه من نتونستم سمینار قبلی رو شرکت کنم و امسال شرکت کردم. دستاورد و ارزیابی و این کلمات رو من نمیفهمم ولی از نکات خیلی خوبی که این سمینار داشت به هر حال جوانها بودند و در سمینارهای قبلی نبود. من در هانوفر زندگی میکنم و خودم بعنوان یکی از اعضا کمیته برگزارکننده بودم. از نکات خوب این سمینار بهرحال این وقتی بود که به ما برای میزگرد داده شد که به بحث و گفتگو پیرامون مسائلی که خودمون انتخاب میکنیم بپردازیم. ما موضوعی رو انتخاب کردیم بعنوان مقاومت یا تسلیم دیروز و امروز که بسیار بحث جالبی بود و باعث شد که امروز ما 3 میزگرد رو پشت سر بگذاریم.
گزارشگران: این میزگرد مقاومت یا تسلیم چه موضوعی را بیشتر مورد بحث قرار داده بود؟
مهدیه: مقاومت یا تسلیم دیروز و امروز، ما دیروز و امروز رو خودمون اضافه کردیم چون موضوع بحثمون این بود که بیائیم تفاوت بین مبارزات و مقاومت و شیوه مبارزه در گذشته در دوران دهه شصت دوران کشتارها و هم اکنون و بصورت روزانه اتفاقاتی که در ایران میفته رو به چالش بکشیم. که خوب همانطور که میدونیم بخاطر اتفاقاتی که الان میفته اگر صحبت نشه فکر میکنم کار بیهوده ای هستش.

گزارشگران: به عنوان یک جوان انتظارت از برگزارکنندگان این سمینار و از زندانیان سابق چیه؟
مهدیه: انتظار که نه اگر بخواهیم درستش رو بگیم و منصف باشیم باید ممنونشون باشیم که باز هم در غربت مبارزه رو کنار نگذاشته اند و فکر میکنم کلمه انتظار درست نباشه. فقط اینکه ما میتونیم پیشنهاد بدیم که فضای بحث و گفتمان و نقد را بیشتر در برنامه هاشون بگنجانند.
گزارشگران: مرسی مهدیه گرامی
*******
گزارشگران: میلا مسافر عزیز با توجه به اینکه شما از فعالین سمینار هستی، این سمینار رو به لحاظ کیفی و کمی چگونه ارزیابی میکنی؟
میلا مسافر: من فکر میکنم این سمینار نسبت به سمینارهای دیگر خودشو روی موضوعات مشخصی متمرکز کرده بود. مثلا از جمله در مورد 2 نسل گذشته نسل ما و نسل جوانی که امروز در عرصه مبارزه است و این بخش رو من بسیار مثبت ارزیابی میکنم که 2 تا نسلی که یک فاصله زمانی بینشون بوجود آمده بود الان در واقع در جستجوی راهکارهای مشترکی هستند که با هم یک مبارزه مشترکی رو پیش ببرند و این برای هر دو نسل خیلی مثبته و در این رابطه من فکر میکنم این سمینار دستاورد خوبی داشته و درضمن سمینار با تیتر تسلیم یا مقاومت فکر میکنم یک موضوع رو مشخص کرد که مبارزه نسل گذشته که بعد از انقلاب و ان نسلی که در انقلاب نقش موثر داشته این نسل مقاومتش رو اینگونه ارزیابی میکنه که این مبارزه اش مبارزه ای اصولی بوده و باید این مبارزه رو پیش میبرده و هیچ راهی جز مقاومت نداشته و این مقاومتش رو توی مقاومت نسل جوونی که امروز در خیابانها هستند میبینیم و نشون داد که آن مبارزه اصولی بوده و باید ادامه داشته باشه چون هنوز هم زندانیان سیاسی علیرغم تمام مشکلات و شکنجه در ایران هستند.
فکر میکنم 2 موضوع رو این سمینار بهش پرداخت اما بحث ها عمیق نشد، اینکه جمهوری اسلامی جنایت کرده و موضوع دادخواهی. مسئله اینه که کسانی که جنایت کرده اند نباید از مجازات مصونیت داشته باشند و اینکه باید دنبال راهکارهائی گشت و در این زمینه اقداماتی کرد و مسئله مهم پیشنهادی بود که مبارزه برای آزادی و زندانی سیاسی که سمبل مبارزه است در ایران باید به یک کارزار جهانی تبدیل بشه تا بتونه به نتایج مطلوب دست پیدا کنه و این جنبه هم بنظر من از اهمیت فوق العاده ای برخورداره. در این سمینار جوانان بیشتر شرکت داشتند و من اینرو هم خیلی مثبت ارزیابی میکنم.
گزارشگران: در این سمینار محور بحث بیشتر در مورد روانشناسی شکنجه بود و شما چند نفر از متخصصین روانشناسی رو دعوت کرده بودید و این موضوع رو به بحث کشیدید. این بحث چه دستاوردی داشت؟
میلا مسافر: این بحثی که در مورد شکنجه بود و 2 پانل هم در موردش گذاشته شد خیلی جالب بود که کسانی که خود قربانی شکنجه بودند و کسانی که کارشناس بودند وارد بحثی شدند و اینجا یک سری محورهای جدیدی رو باز کردند. یکی مسئله خانواده ها بود که تا حالا در بحث های ما که شکنجه میتونه جسمی یا روانی باشد وجود داشت و اینکه تاثیر زندانی کردن فرزندان و بستگان آنها بر خود این خانواده ها چه تاثیری گذاشته، آنها که پشت دیوارهای زندان بودند و زندانیانی که در داخل زندان بودند. من فکر میکنم که این آغاز بحثی است که ما زندانیان سیاسی و جنبش آنها میتونه فعال بشه و این مسئله رو بیشتر باز کنه و ما میدونیم که مسئله سرکوب، زندان و شکنجه و اعدام و تاثیری رو که بر فرزندان آنها گذاشته باید فکری جمعی بشه که بچه های قربانیان در یافتن هویت خودشون موفق تر باشند و در این راه ما به کمک کارشناسان در سطح دنیا و کسانی که تحقیق میکنند در این زمینه احتیاج داریم.
گزارشگران: به عنوان یکی از برگزارکنندگان، خودتون چه نقدی به سمینار دارید؟
میلا مافر: به عنوان یک کمک کننده فکر میکنم بحث ها خیلی فشرده بود، زمان آنها بسیار طولانی بود و من فکر میکنم سمینارهای آتی باید به این موضوع توجه داشته باشه که زمان سخنرانی ها کوتاه تر باشه تا امکان بحث متقابل بیشتر حاصل بشه و بحث دوطرفه باشه. سمینار به جمعبندی نرسید، جمعبندی که انتقال دهنده نقطه نظرات شرکت کنندگان به برگزارکنندگان باشه و مسئله مستند سازی این سمینار هست و مستند کردن تمامی سخنرانی های سمینار که بشه به داخل ایران انتقالش داد و مبارزین داخل و خانواده ها. اینکه یاد بگیریم مستند تر کار بکنیم. نکته دیگر اینکه سمینار توانست با آلمانی های اینجا ارتباط برقرار کنه. در این سمینار دوستان آلمانی شرکت داشتند و این جنبه مثبت رو ما میبایستی تقویتش کنیم و این ارتباط رو گسترده تر کنیم.
گزارشگران: خیلی ممنون

*******
گزارشگران: با درود به مینا زرین، این سمینار رو در مقایسه با سمینار قبلی در کلن چگونه ارزیابی میکنید و دستاوردهای آن چیست؟
مینا زرین: سلام میکنم به شما و خوانندگان شما، در این سمینار که ما به لحظات پایانی آن میرسیم، دستاوردهای خوبی داشتیم و امیدواریم که همین رو بتونیم ادامه بدهیم. در ابعاد سیاسی اش و شکل اجتماعی اش ما تونستیم که نقشی از جوانان را داشته باشیم، جوانان مبارز این نسل امروز که بخشی از آنها از فرزندان جانباختگان دهه شصت بودند، از رونامه نگاران و روشنفکران فعلی که در ایندوره پا به میدان گذاشتند، از نقطه نظرات خودشون بما یاری رسوندند. اونها در پیامهائی که داشتند یک بخشی از اون شکل سنت و نوع کار ما رو زیر سوال بردند. فکری که اونها داشتند این نبود که قدیمی و جدید یا نسل قدیم و جدید بخواهند بکنند بلکه تلفیقی از آن مبارزاتی که خودشون هم اشاره کردند. از مبارزات دهه شصت توانستند استفاده کنند ولی به اون شکلی که فقط بخواهد در قالب فقط سنت باشه و بخواهد که فقط یکسری از مسائل مشخص و تکرار شده باشه استفاده نکنند. این جوانان ما بحثهای روز خودشون رو که بدرستی مطرح میکنند، در این سمینار ما آوردند و ما هم خواسته ما این بود که بتونیم بحث های جدید و روز و خواسته هائی که جوانان مان دارند برای آزادی خودشون و مسائل شخصی خودشون هم در ابعاد سیاسی و هم در ابعاد اجتماعی باشه. در رابطه با روانشناسی در واقع به شکل هم آکادمیک نگاه شد و در اینجا تصویرهایی آمد که نشان دهنده تمامی زوایائی بود که در زندانها از آن به عرصه دید گذاشته شد. بحثهایی اکادمیک بود که چرا مقاومت و خودآگاهی برای انسانها اهمیت داره و چرا نباید تسلیم شرایطی بشیم که بر ما تحمیل میشه. در یک نامه سرگشاده ای که خودم مطرح کردم در رابطه با مسئله سی سال تجاوز جنسی بود و اون چیزهائی رو که سی سال برای مرعوب و منکوب کردن مخالفین جمهوری اسلامی شکنجه و آزارهای جنسی رسانده توضیحاتی داده شد. در کنار اون مکانیزم تجاوز جنسی که یک رازی است که پاسدار و متجاوز و شکنجه گر میخواهد بین خودش و زندانی نگه داره صحبت شد و از اینکه این رازها برداشته شده و باید بشه و سکوت نکنیم و بتونیم این نرم و فرهنگ و سنت رو بشکنیم بحث شد. در رابطه با سینما من نظرم درباره فرهنگ هنر و شعرخوانی اینه که هنر و جنایات با هم هیچ تلفیقی نداره. هنر باز میکنه، هنر احساس رو به زیباترین شکل در واقع اون شکل سیاست و جامعه رو میکنه و نقش هنرمندان ما در عرصه شعرخوانی و سینما و تاتر تونست بخشهائی از اون آزادیخواهی و مقاومت رو به جمع بدهد. امسال بر اساس مقاومت های سه ماهه اخیر براساس شرایط موجود ایران ما اسم سمینار رو مشخص میکنیم . در سمینار گذشته جنبش های اجتماعی بودند که جمهوری اسلامی رو به چالش کشیده بودند مانند جنبش کارگری، زنان، دانشجوئی و جوانان که زندانی سیاسی در کنار آن است. این جنبش های سیاسی در صحنه سیاسی مبارزه میکنند و وقتی سرکوب میشوند تازه آغاز یک زندانی است. برای ما زندان از شروع زندانی که وارد به آن میشه مطرح نیست برای ما ابعاد و یا سرزمینی بنام ایران هستش که در خیلی از جاها و خیلی از زمینه ها در زندان هست. ما اسمی رو که برای این سمینار سه روزه گذاشتیم، مقاومت یا تسلیم و در این مفاهیم توضیحاتی رو که دادم انجام دادیم.
گزارشگران: خیلی ممنون

********
گزارشگران: با درود مژده ارسی گرامی، شما از زندانیان سیاسی سابق و یکی از برگزارکنندگان هستید. سمینار امسال تفاوت های زیادی با سمینار کلن داشت، نظرشما در این مورد چیست؟

مژده ارسی: اولا که سومی هست و تجربه بیشتر شده و ما همه حرکت ها و کارهایمان را جمعی پیش میبریم و طی ماهها وقتی که از طریق پالتاک و تماس های ایمیلی و نظرات خصوصی و یا حضوری نظرات رو جمع کردیم. از پیشنهادهائی که بما رسید 5 محور بحث رو انتخاب کردیم و اعلام کردیم که تا اول آگوست امسال هر کسی مطلبی در باره این 5 محور داره اعلام کنه. بر طبق مطالبی که بما رسید چند محور انتخاب شد و دو موضوع رو ادغام کردیم و متمرکز شدیم روی 3 موضوع خاص. اگر دقت کرده باشید ما 3 بلوک کنفرانس داشتیم و حضور چشمگیر آلمانی ها چه بعنوان شرکت کننده و چه بصورت سخنران خیلی خوب بود و اینکه شرکت کنندگان نمیخواستند فقط شنونده باشند و میخواستند در بحث ها دخالت کنند. برای همین ترجمه همزمان انجام میشد. از نظر کیفی یکی ار موفقترین کارهائی بود که ما تا بحال انجام داده بودیم. کسانی که واقعا کار میکنند روی موضوع ها همه میخواهند که مطالب رو داشته باشند برای ادامه کاری. کلی ارتباط ایجاد شد مثلا با پروفسور هانس و سخنران های دیگرمون. فید بک ها خیلی خوب بود کسانی که شرکت کرده بودند بعنوان شرکت کننده در بحثها همه راضی بودند بخاطر کیفیت بحثها. من فکر میکنم که قدم خوبی برداشتیم در این جهت و از تجارب گذشته و نظرات دریافتی و جمعبندی آنها ما موفق شدیم اینکار رو بکنیم.
گزارشگران: یک سوال دیگر اینکه مشکلاتی از نظر مکانی وجود داشت، با توجه به تجربیاتی که داشتید چرا با این مشکلات مواجه شدید؟
مژده ارسی: در 2 سمینار قبلی در کلن همه چیز ایده آل پیش میرفت. ما سالن و جای خواب داشتیم. غذا سرو میشد ولی اینجا مشکلی که داشتیم جائی است که برای جوانان ساخته شده و در هانوفر چنین جائی متاسفانه کمی پرت بود. ما تظاهرات داشتیم و سازماندهی کرده بودیم و برای کشاندن این عده به شهر و بازگرداندن و سازماندهی کمی مشکل داشتیم. مسئله بعدی هزینه سالن ها بود و ما هیچ پشتوانه مالی نداریم و تنها هزینه ها بر اساس ثبت نام هاست. نمیتونستیم هزینه بالا بدیم و مجبور شدیم چنین جائی رو بگیریم و صرفه جوئی کنیم و بهمین دلیل جای خواب از سالن جدا شد. بخاطر پرت بودن محل و هزینه مجبور شدیم اینجا رو بگیریم.
گزارشگران: اشاره کردید به تظاهرات، این تظاهرات به چه صورت انجام شد و چه انعکاسی در شهر هانوفر داشت؟
مژده ارسی: تظاهرات خیلی خوب پیش رفت از محل برگزاری تا مرکز شهر که شلوغترین نقطه شهر است انجام شد. تعداد زیادی شرکت کردند. پلاکاردها، عکس ها و شعارها اغلب بزبان آلمانی بود . بدلیل اینکه تعدادی از کشورهای مختلف آمده بودند شعارها رو بزبان فارسی هم تکرار میکردیم و در فواصلی کارهای هنری اجرا شد. در آخر محل تظاهرات چند کار هنری انجام شد که خیلی توجه مردم رو جلب کرد، خیلی ها در صف آمدند و با ما حرکت کردند. خیلی از آلمانیها که میدونستند مشخصا برای پیوستن بما آمدند. یک تظاهرات بزرگ وسیع و سازمان یافته رو تونستیم پیش ببریم. این تظاهرات در ضمن با همکاری کانون دفاع از مبارزات مردم ایران در هانوفر هماهنگ شده بود و با همت همین کانون که شنبه ها همیشه تظاهرات برگزار میکنند ساعت تظاهرات رو به 12 منتقل کردیم .
گزارشگران: حضور جوانان رو چگونه میبینید؟
مژده ارسی: خیلی مثبت بود و این یک شبه بوجود نیامده. این یک رابطه است، رابطه ای خوب و برابر و بخاطر پیش زمینه ها و همکاریهای قبلی که وجود داشت میبینیم که خیلی از این عزیزان از شهرها و کشورهای دیگه با کوله پشتی هاشون اومده بودند میخواستند در چادر بخوایند ولی بهر حال با هماهنگی های قبلی یا در هتل ها یا خانه هایی که از قبل پیشبینی شده بود جای داده شدند. شور جوانان را میدیدیم که چه جوری برای قسمت خودشون که پانل داشتند و باید صحبت میکردند و وقتی صحبتشون رو ارائه دادند بحث طولانی شکل گرفت. از اونجائی که بحث کافی نبود از دیروز جلسه جانبی هم گذاشته شد در حالی که بحث دیگری در سالن پیش میرفت. جلسه و بحث دیگری در یک پانل پیش اومد. بحثی بود که بین یکسری از دوستانی که از کشورهای مختلف اومده بودند بتونن تلاش و راهکارهائی باشه برای جلسه بعدی که من از کم و کیف اون اطلاع ندارم چون در سالن دیگری بودم. ولی مجموعا شور و حالی رو که همه مشغول کاری هستند، مطبوعات تلویزیونها و رادیوها، تلویزیون میهن همزمان و مستقیم تا بحال 52 هزار مراجعه به فیلم ها داشتیم. دوستان ما شب تا صبح نخوابیدند و بعد از هر برنامه تا صبح کار کردند و بعد از چند ساعت تمام این برنامه ها روی اینترنت رفت برای مردم ما در ایران که بتونند به این اطلاعات دسترسی داشته باشند. برای کسانی که اینجا حضور داشتند سطح بحث ها خیلی کیفی بود و همه میخواستند که این مطالب هر چه زودتر بیاد بیرون. بشکل شفاهی آماده است و بشکل کتبی ما امیدواریم هرچه زودتر به 2 زبان حداقل بتونیم کتاب سمینار رو منتشر کنیم.

گزارشگران: خیلی ممنون
*******
گزارشگران: آقای پیران آزاد درود. نظرتون راجع به این سمینار که برای اولین بار در آن شرکت داشتید چیست؟
پیران آزاد: من فکر میکنم این سمینار بخاطر تم مخصوصی که داره یعنی مسئله زندانیان سیاسی و شکنجه و مقاومت، خود این تم فی نفسه تمی است که علاوه بر اینکه بطور عمومی و کلی جای بحث داره و همیشه باید برای اینکه از شکنجه و زندانی سیاسی و اعدام و کشتار و سرکوب انسان غافل نشه باید همیشه تکرار بشه و بویژه امسال که مبارزات انقلابی در سطح جامعه آغاز شده و در جریان است اهمیت پیدا میکنه. چرا برای اینکه بطور واقعی آنچه را که اینگونه سمینارها تلاش داشتند در اینمورد یعنی در مورد سیستم سلطه بویژه در جامعه سرمایه داری ایران زیر یک حکومت مذهبی اتوریتر و شکنجه و اعدام و سرکوب که ابعاد خیلی وسیع داشت و سعی میشد با اینگونه سمینارها یادآوری بشه برای اینکه بشه باهاش مبارزه کرد. در تاریخ بویژه امسال در ابعاد بسیار بالا و گسترده ای داره عملا در حق نسل تازه ای که به مبارزه آمده که نسل سوم است بطور عملی داره اجرا میشه. یعنی آنچه را که نسل ما نسلی که من باشم و تجربه کردیم، آنچه که بسر ما آمد و میگفیم و اینکه حافظه تاریخی برای ملت از بین نره که بتونند این مردم از خودشون دفاع کنند. هرچه این مسئله شکنجه و اعدام و مقاومت در مقابل سلطه بحث و گفتگو بشه راههائی پیدا میشه برای اینکه جلویش گرفته بشه بویژه امسال اهمیت تازه ای پیدا میکنه چرا که نسل سوم خودش داره اینو تجربه میکنه و با تجربه نسل گذشته پیوند میخوره و ابعاد این موضوع از جهات مختلف روشن میشه. این موضوع بنظر من اهمیت آن امسال زیاده و جمع شدن افراد و نیروهائی که با این موضوع درگیر بودند خودش هم میتونه ثمره جانبی چنین سمینارهائی باشه که علاوه بر بحث عمومی این نوع دیدارها بویژه در این وضعیت مبارزاتی کمک میکنه به همدلی ها و همبستگی ها که ما احتیاج داریم در این مرحله از مبارزه انقلابی بین تمام بخشهای مبارزه بوجود بیاد. البته نسبت به تم هائی هم که خب بحث کردند نظرهای مختلفی هست. اینها امسال بیشتر از نظر روانشناسی بحث میکردند خب از این نظر خیلی کار عمیقی در دنیا انجام نشده و این دوستان ما نتایج زحمات و تحقیق شون رو ارائه دادند و بسیار مفید است و مجموعه اینها رو من مثبت میدونم.
گزارشگران: خیلی ممنون
********
گزارشگران: خانم شکوفه سخی شما اولین بار است که در سمینار شرکت میکنید و محور بحث ایندوره درباره روانشناسی شکنجه بود. به عنوان یک زندانی سیاسی سابق آیا ممکنه نظرتون رو در مورد سمینار و دستاوردهایش بدونیم؟

شکوفه سخی: من فقط روز آخر اینجا بودم و فقط در این محدوده میتونم صحبت کنم. در این روز بحث های چند تا از سخنورها رو که شنیدم همه در رابطه با مسئله شکنجه و روانشناسی و شناخت آن و همچنین کار با کسانی که شکنجه شده اند، روانکاوی بود و صحبت خود من که شناخت مقاومت بود. بنظر من خیلی مفید بود. همه به هم ربط داشت مجموعه ای بود که همدیگر را کامل میکرد. از اینکه تاثیر شکنجه چیه بحث من این بود که پیش فرض شکنجه چیه و صحبت دوست دیگری بود استاد آلمانی که درمان برای کسانی که شکنجه دیدند چیست.
گزارشگران: فکر میکنید که در آینده روانشناسی شکنجه و بحث آن در همه نهادینه بشه؟
شکوفه سخی: به نظر من بسیار قدم مهمی است. نه فقط بحث شکنجه و روانشناسی آن بلکه شناخت توانائی انسان که قدرت حاکمه مجبور میشه دست به شکنجه ببره چون شکنجه و مقاومت از هم جدا نیستند. شکنجه میاد چون مقاومت وجود داره برای اینکه مبارزه وجود داره خوبه که هر 3 آنها را کنار هم گذاشت. مبارزه است مقاومته و شکنجه برای شکستن مبارزه و مقاومت است. بنابر این این بحث باید عمق و گسترش پیدا بکنه و نهادینه بشه هم در جامعه خارج از کشور و هم انتقال پیدا کنه به داخل کشور بخصوص که الان در حال حاضر با شکنجه و اعترافات درگیر هستند و مقاومت که در همه حال وجود داره.

گزارشگران: نتیجه میگیریم که این سمینار برای شما دستاوردهای مثبتی داشته. آیا امیدی هست که در سمینارهای آتی این موضوع گسترش پیدا کنه؟

شکوفه سخی: بله مثبت بود و ما نباید بایستیم تا سالها و سمینارهای بعدی بلکه از همین الان و در مراحل بعدی و برنامه های دیگر و گردهمائی های دیگر این موضوع ادامه پیدا کنه و روش کار بشه.
گزارشگران: ممنون
www.gozareshgar.com


هیچ نظری موجود نیست: